resmin alt tagı

Ground Power Unit Ne İşe Yarar?

Uçakların çoğu 2 veya 4 motorlu araçlardır. Bu motorların ürettiği itki kuvveti ile havada tutunabilmeyi sağlarlar. Peki uçak motorları da araba motorları gibi direkt düğmeye basıldığında açılır mı yoksa dışardan ek bir güce ihtiyaç duyarlar mı? Hadi bu soruyu hep beraber cevaplayalım.

Uçak Motorları Nasıl Çalışmaya Başlar?

Uçak motorlarının çalışmaya başlayabilmesi için itki üreten motorlar dışında bir de uçağın diğer bir motoru olarak adlandırılabilen APU yani Auxiliary Power Unit görev almaktadır. APU’nun üretmiş olduğu basınçlı hava ile birlikte uçağın ilk hareketi yapması sağlanır. Yani sırasıyla APU çalıştırılır, APU sayesinde motorlar aldığı hava ile birlikte çalışmaya başlar ve ilk hareketini yapar, gerekli devinim sağlandıktan sonra ise motorlara yakıt verilerek ateşleme sağlanır ve motorlar tam olarak çalışmaya başlatılır.

Her Uçakta APU Bulunur Mu?

Her uçakta APU çalışma zorunluluğu yoktur. APU’nun çalışmaması durumunda gidilecek hava meydanındaki yer destek ekipmanları kontrol edilir. Bu ekipmanlar, İngilizcesi Ground Power Equipment olarak da adlandırılan bu ekipmanlar GPU ve ASU’dur. Bu sistemler APU’nun sağladığı güç kaynağını sağlar ve uçağın ilk hareketini yapmasında yardımcı olurlar. GPU ve ASU kullanımı için kaptan pilotun izni gerekmektedir.

GPU ve ASU Nedir?

GPU (Ground Power Unit), uçak sistemleri için gerekli olan elektrik enerjisini sağlar. ASU (Air Start Unit) ise motorların çalıştırılması için gerekli olan basınçlı havayı sağlar.

Bir Uçağa Kalkıştan Önce Hangi İşlemler Uygulanır?

Bir uçağın kalkış yapabilmesi için öncelikle bir havaalanına iniş yapmış, hazırlıklarını tamamlamış ve yolcularını almış olması gerekmektedir. Uçağın inişinden kalkışına kadar olan bu sürede yapılan tüm işlemler ve yolcunun uçağa alımına yer hizmetleri denmektedir. Yer hizmetleri, temsil, yolcu hizmetleri, yük kontrolü ve haberleşme, ramp, kargo ve posta, uçuş operasyon, uçak hat bakım, ulaşım ve ikram servisi hizmetlerini içermektedir. Uçağa kalkış öncesinde verilen hizmetlere ramp hizmetleri denmektedir.

Ramp Hizmetleri

Uçakların inişten kalkışa kadar geçen zamanda uçağa yönelik verilen hizmetlerin çoğudur. Uçağın yüklenmesi ya da boşaltılması, yolcuların uçağa bindirilmesi ya da uçaktan indirilmesi esnasında yapılan teknik faaliyetlerdir. Ramp hizmetlerinde şefler, ekip sorumluları, makinistler, operatör şoförler, işçi şoförler ve işçiler istihdam edilmektedir. Türkiye’de Çelebi, Havaş ve TGS yer hizmetleri veren kuruluşlardandır.

Uçaklara Verilen Hizmetler:

  • Gözetim
  • Marshalling
  • Motor çalıştırma
  • Push Back-Towing
  • Emniyet önlemleri
  • Yakıt ikmali
  • İniş takımlarının kontrolü
  • Güç sağlayıcısı temini
  • Buz çözme (De-icing), buz önleme (Anti-icing), kar ve buz temizleme

  • Isıtma, soğutma
  • Atık suyun çekilmesi ve temiz su ikmal hizmeti
  • İçme suyu temini
  • Rutin ve rutin olmayan bakım
  • İkram hizmetleri
  • Uçak içi ve dışı temizlik
  • Yolcunun transferi
  • Bagaj, kargo ve posta nakliyesi
  • Mürettebat ve yolcu merdiveni, körüklü tüneller, yükleme köprülerinin sağlanması
  • Pilot ve ramp arası haberleşme

Apron Araçlarında Ne Tür Plaka Çeşitleri Kullanılır?

Apron; havalimanlarında uçakların yakıt aldığı, uçaklara yüklemenin yapıldığı ve uçakların park pozisyonu aldıkları alanlardır. Havalimanında uçak dışında birçok farklı araç vardır. İşlerin daha emniyetli ve hızlı sürdürülebilmesi için bu araçlardan yardım alınır. Havacılıkta dikkatin ne kadar önemli olduğu bilinmektedir bu nedenle bu araçları kullanmak için bazen özel lisanslara ihtiyaç duyulmaktadır. Bunun yanı sıra Apron araçları farklı plakalara sahip olabilmektedir. Daimi ve geçici olmak üzere 2 farklı apron plakası çeşidi bulunmaktadır. Bunlar havalimanı işletmesinde hizmet veren kurum/kuruluşların işletme faaliyetleri nedeniyle PAT sahalarında kullanmak istedikleri araçlara havalimanı işletmesi tarafından tahsis edilen ve sadece verilen havalimanı PAT sahasında geçerli olan plakalardır.

Geçici Apron Plakası

Havalimanı içerisinde daimi apron plakası alınmasını gerektirmeyen, kısa süreli ziyaret, onarım, ikmal, bakım, eğitim, denetim vb. işlemleri için yıl içinde toplamda 90 günü ve tek seferde 30 günü geçmeyecek şekilde verilen araç iznidir. Geçici giriş izni alarak PAT sahalarına kullanılacak olan araçlara ise yeşil renkli geçici apron plakası tahsis edilmektedir.

Bu araçlarda günlük izin kartı bulunmalıdır. Bu kart üzerinde izin verilen kişi, fotoğrafı, trafik ve geçici apron plakası, izin verilen tarihler, izin verilen alanlar ve izini alan kurumun adı yazmaktadır.

Daimi Apron Plakası

Havalimanında hizmet veren kurumların faaliyetleri için sürekli olarak PAT sahalarında kullanmak istedikleri araçlarına havalimanı işletmesi tarafından plaka tahsis edilir. Sürekli olarak PAT sahalarında kalacak motorlu araçlara kırmızı, motorsuz araçlara mavi hem PAT sahalarında hem de liman dışında kullanılacak araçlara siyah renkli daimi apron plakası tahsis edilmektedir.

Daimi apron plakası verilen araçlara bu plakaların yanı sıra araçların ön camlarında görünecek şekilde araç tanıtım kartı bulundurması gerekmektedir. Bu kart üzerinde araç sahibi kişi veya kuruluş adı, aracın apron plakası, trafik plakası, araç cinsi, giriş çıkış için yetkili olduğu apron kapıları ve araç kartının geçerlilik süresi yazmaktadır.

Plaka müracaatları SHY-22 Havaalanları Yer Hizmetleri Yönetmeliği kapsamında gerekli koşul ve durumlar değerlendirilerek verilmektedir. Havalimanlarında kullanılan araçların plakası ve giriş izin kartları havalimanı işletmesi tarafından verildiği gibi bunların ücretlendirilmesi de havalimanı işletmesine aittir.

SHY-22 Nedir?

SHY-22, SHGM tarafından yayınlanan ve havalimanları yer hizmetlerinin uluslararası düzeyde yapılmasını sağlamak amacıyla uygulanması gereken usul ve esasları içeren ve bu hizmetlerle ilgili ücret tarifesini belirleyen bir yönetmeliktir. Bu yönetmelik Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğünü, hava havalimanı işletmeciliği yapan kuruluşları ve yönetmelikte belirtilen şartları sağlayarak Çalışma Ruhsatı alan yer hizmeti kuruluşlarını kapsamaktadır.

SHY-22’nin Amacı

SHY-22’nin amacı yönetmeliğin birinci maddesinde “2920 sayılı Türk Sivil Havacılık Kanunu’nun 44. maddesi gereğince, havaalanlarında yer hizmetlerinin uluslararası seviyede yapılmasını sağlamak için, uygulanacak usul ve esasları düzenlemek ve bu hizmetlerle ilgili ücret tarifelerini belirlemektir.” şeklinde ifade edilmektedir.

SHY-22’nin İçeriği

Havalimanları Yer Hizmetleri Yönetmeliği (SHY-22), dört kısımdan oluşmaktadır.

  • Birinci kısım birinci bölümde; yönetmeliğin amacı, kapsamı, dayanağı ve yer hizmet faaliyetleri ve ilgili tanımlar bulunmaktadır. İlk kısmın ikinci bölümünde havalimanı yer hizmet türlerinden bahsedilmektedir. İlk kısmın üçüncü bölümünde yer hizmetleri faaliyetlerinde görev alan kuruluşların yetki ve sorumluluklarından bahsedilmektedir.

 

  • İkinci kısmının ilk bölümünde, yer hizmeti kuruluşlarının alması gereken çalışma ruhsatlarından ve türlerinden bahsedilmektedir. İkinci kısım ikinci bölümde bu faaliyetleri gerçekleştirirken uyulması gereken esas ve usullerden bahsedilmektedir. İkinci kısmın üçüncü bölümünde havacılık faaliyetlerinin uluslararası standartlarda gerçekleşmesi için ilgili otoritelerin denetleme süreçlerinden ve talimatlara ve anlaşmalara yönelik aykırı davranışlardan bahsedilmektedir.
  • Üçüncü kısımda, faaliyetlere ilişkin ücretlerden bahsedilmektedir.
  • Son olarak dördüncü kısımda ise son hükümler yer almaktadır.

Apronda Kullanılan Araçlar ve Bu Araçların Uyması Gereken Kurallar Nelerdir?

Havaalanı apronunda verilen hizmetler sırasında aprondaki çalışanlarca uyulması gereken bazı kurallar vardır. Bu kurallar çalışanların, yolcuların ve hava araçlarının emniyeti için önemlidir. İşte o kurallardan bazıları:

  • Sigara içilmemelidir.
  • Koruyucu ekipman kullanılmalıdır.
  • Apron, yabancı maddelerden (FOD) temizlenmelidir.
  • Araçlar sadece eğitimli kişilerce kullanılmalıdır.
  • Hız sınırlamalarına daima uyulmalıdır.
  • Araç kullananlar için araçla asla yakıt hortumlarının ve statik kabloların üzerinden geçilmemelidir.
  • Uçak gövdesi ve kanat altındaki yasak bölgelerde ekipman kullanılmamalıdır.

Havaalanlarında işlerin daha iyi yürütülmesi için kullanılan araçlar vardır. Bu araçlar sayesinde daha hızlı ve güvenli bir hizmet sunulmaktadır. Fakat bu araçları kullanmak için bazen özel bir lisans gereklidir bazen de bu araçları kullanırken azami derecede dikkat edilmelidir. Gerek insan yaşamı için tehlikeli olabilecek bu araçlar bazen de uçağa verebileceği hasarlar dolayısıyla kullanımında gerekli bazı kurallar mevcuttur.

Yer Hizmeti Araçları

Apronda araçlarla verilen hizmetler için henüz aracı çalıştırmadan dikkat edilmesi gereken hususlar vardır:

  • Tüm iç ve dış ışıklarının çalışır olduğundan,
  • Direksiyon ve frenin düzgün çalışır olduğundan,
  • Lastik havalarının yeterli olduğun,
  • Herhangi bir sızıntı akıntı olmadığından,
  • Tüm hidrolik ekipmanının çalışır olduğundan emin olmak vb.

Follow-me Aracı

Havaalanları PAT sahalarında uçaklara ve araçlara tahsis edilen yönlendirme amaçlı bir hizmettir.

  • Follow-me hizmeti sırasında kuleyle daima irtibat halinde olunmalıdır.
  • Uçak ile aradaki mesafe daima korunmalıdır.
  • Hizmet sırasında araç lambaları uygun şekillerde daima kullanılır.

Konveyörler

Bagaj, kargo ve postaların uçağa getirilmesi için kullanılmaktadır.

  • Uçak tipine göre konumlandırılmalı.
  • Vites kolunu ‘park’ pozisyonuna alıp, el freni çekilmeli,
  • Emniyet korkulukları kurulmalı,
  • Uçak altındaki konveyör takozlanmalıdır.

Dolly’ler

Dolly’ler birim gereçlerinin ve paletlerin taşınmasında kullanılan araçlardır.

  • Çekmeye başlamadan dolly’lerin doğru konumlanmış olduklarından ve etrafında personel bulunmadığından emin olunmalıdır.
  • ULD’leri emniyetle transfer etmek amacıyla dolly’ler aynı hizaya getirilmelidir.
  • Çekmeden önce ULD kilitlerinin takılı olduğundan emin olunmalıdır.

Foseptik Araçları

Halk arasında bal kamyonu olarak da bilinen foseptik araçları uçak tuvaletlerinde atıkların giderilmesinde ve dolumun yapılmasında kullanılmaktadır.

  • Kamyonet hareket etmeden önce tüm vanaların kapalı olduğundan ve tüm parçaların sabitlenmiş olduğundan emin olunmalı.
  • Uçak motorları sustuktan sonra yanaşmalı.
  • Herhangi bir akıntı olursa temizlemek için emici maddeler kullanılmalı.

Push Back Araçları

Uçağın geri geri itilerek apronda kendi gücüyle ilerleyebilecek bir alana götürülmesidir.

  • Operasyonu gerçekleştirilecek uçak tipine uygun ekipman seçilmelidir.
  • İşlem için nitelikli ve eğitimli bir personel görevlendirilmelidir
  • By-pass pin uçak tipine uygun olmalıdır.
  • Araca ilk hareketi çok yavaş yaptırmalı ve sonradan hızlanmalıdır.

Forklifter

Kargo yüklemek veya boşaltmak için kullanılmaktadır. Uçak gövdesine zarar verme potansiyeli çok yüksek olan bu araç kullanılmadan önce yük için uygun olduğuna emin olunmalıdır.

  • Forklifti daima yük forklift asansörünün karşısında olacak şekilde kullanılmalı.
  • Düz bir şekilde kargo kapısına ilerlenmelidir.
  • Yol üzerindeki engellere dikkat ederek aynı yoldan geri gelinmeli.

Su Araçları

Bir uçağa kullanma suyu ikmali için kullanılmaktadır.

  • Uçağın anti-collision ışıkları söndükten sonra uçağa yanaşmalıdır.
  • Uçak tipine göre uygun pozisyonda bulunmalıdır.

Main Deck High Loaderlar

ULD’ler ve paletleri kargo uçaklarının üst güverte bölümlerine yükleme veya boşaltma işlemi için kullanılmaktadır.

  • Uçağa son yaklaşma haricinde bu araçlar köprü açık şekilde kullanılmalıdır.
  • 40 Knot’u geçen rüzgâr hızlarında kullanılmamalı.
  • Yükleme platformlarına asla binilmemelidir.
  • Uçağın işaret ışıkları söndükten sonra uçağa yanaşmalı.

 

 

resmin alt tagı

Herkes İçin Havacılık Derneği, 2015 yılında öğrenciler tarafından kurulan ve yönetilen bir dernek olarak İLK ve TEK olma özelliğiyle havacılık tarihine imzasını bırakmıştır.

Bugün itibariyle ise 3150+ üyesi ve 7 temsilciliği ile Havacılığın En Büyük Sivil Toplum Kuruluşu haline gelmiştir.

Mail Formu

     

    İletişim

    Yenişehir Mahallesi Osmanlı Bulvarı No:2 Ayport Sitesi A Blok Ofis No:2
    Pendik/ İstanbul

    info@herkesicinhavacilik.com