resmin alt tagı

Havaalanındaki Pistlerinin Bakımı Nasıl Yapılır?

Havalimanı Pistlerinin Bakımı: Güvenli Uçuşların Temeli

Gökyüzündeki devasa metal kuşların güvenli iniş ve kalkışları, bir havalimanının en kritik unsurlarından biri olan pistlere dayanmaktadır. Havalimanı pistleri, sürekli kullanıma maruz kalarak zaman içinde aşınır ve hasar görür. Bu nedenle, düzenli ve etkili bir bakım süreci, hava trafiğinin güvenliğini sağlamak için zorunlu hale gelir.

  • Pistlerin Görsel İncelemesi

Pist bakımının ilk adımı, uzman ekipler tarafından düzenli olarak yapılan görsel incelemelerdir. Bu incelemeler, pist yüzeyindeki çatlaklar, düzensizlikler ve diğer potansiyel tehlikeleri belirlemek için gerçekleştirilir. Uzmanlar, her türlü hava koşulunda güvenli iniş ve kalkışlara olanak tanıyan bir pist yüzeyinin korunmasını sağlamak için bu incelemeleri titizlikle gerçekleştirirler.

  • Asfalt Tamiratı ve Yenileme

Pist yüzeyindeki çatlaklar ve deformasyonlar, özellikle kış aylarında donma ve çözülme nedeniyle artabilir. Bu durumda, havalimanı bakım ekipleri, asfalt tamiratları ve yenileme çalışmalarını başlatır. Hasarlı bölgeler onarılır ve pistin yüzeyi düzeltilerek uçuş güvenliği artırılır.

  • Drenaj Sistemleri Kontrolü

Pist bakımının bir diğer önemli unsuru da drenaj sistemlerinin düzenli kontrolüdür. Pistin yağışlı hava koşullarında suyun doğru bir şekilde tahliye edilebilmesi için drenaj kanalları ve sistemleri sürekli gözden geçirilir. Etkili bir drenaj sistemi, pistin donma ve su birikmesi gibi olumsuz etkilere karşı direncini artırır.

  • Işıkların Bakımı

Gece iniş ve kalkışları için kritik olan pist ışıkları, düzenli bakım gerektirir. Ekipler, pistin her iki tarafında bulunan ve pilotlara yol gösteren ışıkları düzenli aralıklarla kontrol eder ve gerektiğinde onarım veya yenileme işlemlerini gerçekleştirir.

  • Çizgi İşaretlemeleri ve Sinyalizasyon

Pist üzerindeki çizgi işaretlemeleri, pilotlara yönlendirme ve güvenli iniş-kalkış bilgileri sağlar. Bu çizgilerin belirgin olması ve doğru bir şekilde sinyal vermesi, hava trafiğinin düzenli ve güvenli bir şekilde ilerlemesini sağlar. Bu nedenle, pist çizgi işaretlemeleri düzenli olarak kontrol edilir ve gerekirse yenilenir.

Havalimanı pistlerinin düzenli bakımı, güvenli ve sorunsuz hava trafiği için elzem bir unsurdur. Uzman ekiplerin titiz çalışmaları, pilotların ve yolcuların güvenli bir şekilde seyahat etmelerini sağlamak adına kritik bir rol oynar. Havalimanı yetkilileri ve bakım ekipleri, bu önemli görevi yerine getirerek hava trafiğinin güvenliğini en üst düzeye çıkarmaya devam ederler.

 

 

Havalimanı Asfaltları Ne Kadar Aralıklarla Yenileniyor?

Havalimanı asfaltını uygun teknik durumda tutmak özen gerektirir. Bu nedenle, havalimanı asfaltı sürekli olarak izlenmeli ve her şeyden önce doğru şekilde bakımı yapılmalıdır. Bakımın otoriterlerce uygunluğu için de havalimanı yenileme çalışmalarında bakımlar yeni havalimanı yasalarına uygun olarak yapılır.

Asfalt Özellikleri

Asfaltların özellikleri ne amaçla ve hangi aracın kullanılacağına bağlı olarak farklı şekillerde belirlenmekte ve yapılmaktadır. Bu asfaltın yapıldığı bölgenin iklimi ve hammadde gibi çeşitli kaynaklara da bağlıdır.

Yenileme Çalışmaları ve Aralığı

Bir havalimanında yenileme yapılacak ise ilk olarak asfaltın yük taşıma kapasitesini, yüzeyin düzgünlüğünü ve pürüzlülüğünü de dikkate alarak ne büyüklükte bir bakım yapılacağına karar verilir. Devamında havalimanı kazıma işlemi ile başlar ve asfaltın tekrar dökülmesiyle son bulur. Dayanıklılık, hizmet ömrü, işçilik kaynağı, teknik hizmet ömrü kaynağı gibi birçok özelliği de yapılırken hesaplanarak yapılır.

İşte bu ve bunun gibi bakımların hangi aralıklarla yapılacağına ise belli faktörlere bakılarak karar verilir. Bunlar asfaltta oluşan kabarcıklar, ufalanma ve gevşemeler, derin kırıklar ve tekerlek izleri gibi birçok sebebe göre karar verilmektedir.

Havalimanı asfaltlarının bakımının yapılmasındaki sebeplerden biri de tespit edilen hasar ve gerçekleştirilen onarımlarım temelinde bozulma derecelerinin belirlenmesidir. Yenilenme için tespit edilen hasarın kırmızı, tamir edilen hasarın siyah renk ile işaretlenir ve duruma göre farklı olarak bakımları gerçekleştirilir.

Sivil ve Askeri Havaalanları Arasındaki Farklar Nelerdir?

Hava araçlarının kalkması ve inmesi için özel olarak hazırlanmış, hava araçlarının bakım ve diğer ihtiyaçlarının karşılanmasına, yolcu ve yük alınmasına ve verilmesine ilişkin tesisleri bünyesinde bulunduran yerlere havaalanı, havalimanı ya da hava meydanı denmektedir.

Askeri Havaalanı Nedir?

Bir askeri hava üssü, çatışma durumunda hava birimlerini dağıtmak amacıyla kullanılan bir havaalanıdır. Böylece yerdeyken uçağın ve destek birimlerinin savunmasızlığını en aza indirir. Askeri hava üsleri, barış zamanında normal olarak çalışır durumda değildir ve yalnızca ihtiyaç duyulduğunda etkinleştirilir. Askeri hava üssü olarak kullanılan havaalanları, yardımcı askeri havaalanları, sivil havaalanları veya otoyol şeritleri olabilir.

Bazı hava üslerinde, uçakları düşman saldırılarından korumak için kaplamalar, sertleştirilmiş uçak sığınakları ve hatta yer altı hangarları bulunur. Savaş uçaklarının ve uçak mühimmatının depolanması gerekir. Bir hava üssü, uçaksavar silahları ve kuvvet koruma birlikleri tarafından savunulabilir.

Sivil Havaalanı Nedir?

Sivil havaalanları ticari ve özel uçuş operasyonları için iniş ve kalkış yerleridir. Bir sivil havalimanının, uçuş operasyon hizmeti verebilmesi için Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (ICAO) tarafından belirlenen düzenleme ve standartlara sıkı sıkıya uyması gerekir. Sivil havalimanları hem ticari hem de genel havacılık uçuşları için kullanılmaktadır.

Sivil ve Askeri Havaalanları Arasındaki Farklılıklar ve Benzerlikler Nelerdir?

Sivil havalimanları genellikle askeri havalimanlarından daha geniş bir operasyon alanına ve daha fazla tesise sahiptir. Sivil havalimanları, birden fazla uçağı barındırabilen birkaç piste sahiptir. Askeri havalimanları gibi sivil havalimanlarında da hava trafik kontrolü, uçak bakım ve onarımı ve acil durum hizmetleri bulunur.

Sivil havalimanlarında yolculara uçuş check-in, bagaj teslim ve bekleme alanları gibi havalimanı hizmetleri sağlayan terminal binaları bulunur. Bazı sivil havalimanları, özellikle ticari havalimanları, yolculara konfor ve rahatlık sağlamak için restoranlar, dinlenme salonları ve perakende satış mağazaları gibi olanaklara sahiptir fakat askeri havaalanların bu binalar bulunmamaktadır.

PAT Nedir?

PAT ya da PAT sahası; Pist, Apron, Taksi Yolu kelimelerinin baş harflerinden gelen bir kısaltmadır. PAT sahası beton ya da asfalt düz yüzeylerden oluşmuş ve hava araçlarının faaliyetlerini bu yüzeylerin üzerinde yürütülmesini sağlayan alanlardır. PAT sahaları havalimanlarının hava tarafında bulunurlar.

Pist Nedir

Pistler, uçağın güvenli bir şekilde kalkışını (takeoff roll) ve inişini (landing roll) gerçekleştirmesi için hazırlanmış çeşitli en ve boylarda hazırlanmış, karayollarına göre daha düz ve geniş olan yollardır. Pistlerin önünde veya arkasında hava seyrüseferine engel teşkil eden yapılar olmamalıdır.

Five Air Force F-22 Raptors taxi after arrival at Elmendorf Air Force Base, Alaska, on Tuesday May 23, 2006. Raptors from the 27th Fighter Squadron at Langley AFB, Va., are supporting Exercise Northern Edge 2006. The Air Force has selected Elmendorf as the home for the next operational F-22 squadron. The base will receive 36 Raptors, with the first jet expected in fall 2007. (U.S. Air Force photo/Staff Sgt. Dave Donovan)

Apron Nedir?

Apron; uçakların yolcu indirip bindirildiği, uçakların park edildiği, bazı zamanlar bakım faaliyetlerinin yapıldığı, boyutuna göre bir ya da birden fazla uçağın sığabildiği beton yüzeylerdir.

Taksi Yolu Nedir?

Taksi Yolu (Taxiway), pistler ile apronları veya bakım tesisleri, hangarlar gibi havalimanı tesislerini pistler ya da apronları birleştiren ve uçakların bu yollarla pist veya apron gibi bölgelere geçişini sağladığı yollardır.

PAT Sahasında Nelere Dikkat Etmeliyiz?

  • PAT sahası güvenlik bakımından çok iyi korunmalıdır. PAT sahası havalimanlarının hava tarafında olduğu için hava korsanlarının ilgisini çekmektedir.
  • Pist ve taksi yollarına aprona girme yetkisi olan personeller dahi girmemelidir. Apron sahalarına ise sadece havalimanı otoritesinden ilgili eğitimi almış yetkili kişiler girebilir.
  • PAT sahasına havalimanı otoritesinin izin verdiği araçlar dışında herhangi bir araç girmemelidir.
  • PAT sahasında havalimanı otoritesi tarafından belirlenmiş hız limitleri aşılmamalıdır.
  • PAT sahasında personeller sigara içmemelidir. Ayrıca havalimanının güvenliği için fotoğraf veya video kaydı alınmamalıdır.

 

Pistte Oluşan Lastik İzleri Nasıl Temizlenir?

Havaalanındaki uçak pistlerine bakıldığında pist üzerinde bir takım lastik izleri olduğu gözlenmektedir. Lastik izi, uçak tekerleğinin piste teması sonucunda sırt deseninin oluşturduğu izdir.

Pistte Lastik İzleri Nasıl Oluşur?

  • Uçak iniş yaptığı sırada iniş takımlarındaki tekerleklerin dönmemesiyle.
  • Hareket etmeyen uçak, pist içerisinde sürüklerken.
  • İniş esnasındaki uçağın iniş takımlarının ilk asfaltla temasında.

Pistteki Lastik İzleri Nasıl Temizlenir?

Pist üzerindeki lastik izleri aslında kauçuktur. Pistin temizlenme kısmında yapılan işlem pist üzerinden kauçuğun çıkarılmasıdır. Temizlik işleminde yüksek basınçlı su, kimyasal temizleme ve mekanik kaldırma yöntemleri kullanılmaktadır.

Yüksek Basınçlı Su

Pist, yüksek basınçlı su tekniği ile temizlenir. Yüksek basınçlı su operasyonlarının, hava sahasının bütünlüğünü bozduğu ve birden fazla kullanımdan sonra pist yüzeyini bozduğu bilinmektedir.

Kimyasal Temizleme

Pistin kimyasallar kullanılarak temizlenmesi, pist yüzeyinin fırçalanması ve ardından düşük basınçlı su kullanılarak temizlenmesidir. Kimyasalların lastik ile reaksiyona girmesinden dolayı pistin temizliği yapıldıktan sonra pist bir süre kullanılmamaktadır.

Kauçuk Birikmesi Ne Tür Sorunlara Yol Açar?

Pist üzerindeki kauçuk birikimi pistin sürtünmesini olumsuz etkiler ve uçağın fren performansını düşürür. İniş halinde bir uçağın piste indiği anda suda kızaklama (tekerleklerin kayması) durumunu ortaya çıkarabilmektedir.

Pist Sonu Emniyet Alanı (RESA) Nedir?

Bir piste erken temas eden veya pistte duramayan uçakların hasar riskini azaltmak üzere “Pist Sonu Emniyet Alanları” tasarlanmıştır. Bu bir pistin merkez hattı uzantısına simetrik ve şeridin sonuna bitişik yapıda bulunan bir sahadır.

RESA’nın Amacı Nedir?

ICAO iniş sırasında piste erken temas eden veya kalkış sırasında pistte duramayan bir uçağın önemli derecede zarar gördüğü belirtilmektedir. Hasarı en aza indirmek amacı ile, pist şeridi uçlarının sonlarına ilave alan sağlanması gerektiği düşünülmektedir.

Pist sonu emniyet alanları olarak bilinen bu alanlar, pistte duramayan veya piste erken temas eden uçaklara yeterli seviyede destek sağlayacak kapasiteye sahip olması gerekmektedir.

Bazı koşullarda pist şeridinin her bir ucunda bir RESA sağlanması gerekmektedir. Bu koşullar:

  • Kod numarasının 3 veya 4 olduğu zamanlarda,
  • Kod numarasının 1 veya 2 olduğu ve pistin aletli pist olduğu zamanlarda,
  • Kod numarasının 1 veya 2 olduğu ve pistin aletsiz pist olduğu zamanlarda RESA alanı yapılması gereklidir.

Pist Sonu Emniyet Alanı Uzunluğu Nasıl Belirlenir?

Belli koşullar doğrultusunda pist sonu emniyet alanı, pist şeridinin sonundan asgari olarak 90 metrelik bir mesafeye kadar uzanması gerekmektedir.

Bir uçak durdurma sisteminin bulunması halinde bu uzunluk, devletin kabulüne tabi tutulmaktadır. Sistemin tasarımı doğrultusunda azalabilir.

Pist Sonu Emniyet Alanı Genişliği Nasıl Olmalıdır?

Pist Sonu Emniyet Alanının genişliği, pistin devamındaki genişliğinin en az iki katı olması gerekmektedir.

FOD Boss Nedir?

FOD (Foreign Object Damage) kısaca yabancı madde hasarı olarak da bilinmektedir. Yabancı madde PAT sahasında bulunan her türlü, taş, taneli kum, cıvata, önceki uçuştan kalma metal parça vb. her şey olabilir. Yabancı maddeler uçağın çok yüksek hızlarda dönen motorun içine girerek motor bıçaklarına zarar verebilir. Bu zararı önlemek için geliştirilen FOD Boss bir nevi yabancı madde süpürme aracıdır. Yabancı maddeleri havalimanın belirli sahalarından (pist, apron, taksi yolu) uzaklaştırmak için kullanılmaktadır. 

FOD Boss Çalışma Prensibi

Süpürge üzerinde hareket ederken yabancı maddeler toplandıkça, arka toplama alanına kaldırılır. Enkaz tutma kenarı ve üçlü yükseltici bıçaklar gibi birçok parça ve bileşen tarafından güvenli bir şekilde FOD içeride tutulur. Islak ve nemli yüzeylerde de çalışabilmektedir. 40 km / s / 25 mph’ye hıza ulaşıp toplama işlemini pratik bir şekilde gerçekleştirmektedir.  Herhangi bir motora sahip değildir, pille çalışan elektrikli bir araca bağlanılarak kullanılabilir ve sonrasında taşınılabilir özelliği sayesinde çıkarılıp hızlı bir şekilde yer kaplamadan sonraki işlem için saklanabilir. Havalimanlarında FOD Örnekleri

  • Küçük Kayalar
  • Kırık Kaldırım
  • Kâğıt tutacağı
  • Çalışan Kimlik Rozetleri
  • Kulak tıkaçları
  • Vidalar
  • Fındık
  • Cıvatalar
  • Teller

Her Uçak Her Piste İnebilir Mi?

Her uçağın her piste inebilmesi çok acil durumlar hariç yaşanamayacak bir olaydır. Uçakların yapısı ve uzunluğu kullanım hedeflerine göre çok değişiklik gösterdiği için ve dünya üstünde standart bir pist ölçüsü bulunmadığından cevabımız hayır olacaktır. Nasıl Pistlere İnebilirler?

Pistlerin uzunluğu, beyan edilen mesafelerin hesaplanması, rakım, sıcaklık ve eğim gibi birçok konuları birleştirdiğimiz zaman o koşulları karşılayan uçaklar pistlere inebilirler. Pistlerin uzunluğu kadar kalınlığı ve pist içerisindeki teknik malzemelerin de bir o kadar önemi vardır. Bu ve benzeri pek çok nedenden dolayı her uçak tek bir istisna dışında istediği bir piste iniş yapamaz.

Hangi Durumlarda İstisna Görülür?

Çok nadir durumlarda istisna görülür. Onlar da acil durumlardır. Ki bu acil durumlar için de pilotlar gitmeden önce rotalarında her ihtimale karşı olarak ineceği yerin yakınındaki pistler bulunmaktadır.

İnişi Sert Yapan Pilotlar Tecrübesiz Midir?

Birçok yolcu uçağa bindiğinde fazlasıyla heyecan yaşamaktır ve bu heyecanla birlikte yumuşak iniş kalkış yapmak ister. İnişlerde sert ve yumuşak iniş kalkış yapmak aslında sadece pilota bağlı bir durum değildir. Farklı parametreler bir araya gelerek iniş gerçekleştirilir. Özellikle hava olayları ve pistin durumu inişi büyük ölçüde etkiler. Pilotlarda gerçekleşebilecek tüm ihtimalleri göz önüne alarak iniş yapar. Bazı sert inişler uçağa yapısal hasarlar da verebilmektedir. Sert inişlerden sonra teknisyenler tarafından gerekli kontroller gerçekleştirilir. Hava Koşulları İnişi Nasıl Etkiler?

Pilotlar iniş yapmadan önce iniş yapacağı yerdeki hava durumundan haberdar olur. İniş yapmadan önce pilotlar hava trafik kontrolleri ile iletişim halindedir. Onlardan aldıkları bilgilerle inişlerine yön verebilirler. Her ne kadar tüm ihtimaller göz önüne alınsa da kötü hava şartları inişi olumsuz etkiler. Kötü hava şartlarında ortaya çıkabilecek zorlu koşullarla birlikte pilotlar, sert iniş yapmak durumunda kalırlar ancak düşünüldüğü gibi sert iniş yapmanın başarısızlıkla bir alakası yoktur. Uçuşlarda birinci önceliğin emniyet olduğunu unutmamak gerekir. Pistin Durumu

Tonlarca ağırlıkta yük taşıyan uçaklar, iniş yaptığında da çok yüksek hızlarla iniş yapmak durumundadır. Hem kalkış hem de inişte sorun yaşamamak için pistin bakımlarının yapılmış olması gerekir. Bunun yanı sıra yaşanabilecek kötü hava şartlarında pist ıslak veya kaygan olabilir.  Bu şartlarda iniş için daha uzun piste ihtiyaç duyulur. Sert iniş yaparak daha öncesinden frenleme yapmak, frenleme yapabilmek için gereken daha uzun pist ihtiyacını karşılar. Sert iniş yapmak, uçağın pist sonuna kadar frenlenmesinden çok daha iyidir. Uçağın pist sonuna kadar frenlenmesi daha kötü bir deneyim olacaktır. Yani çoğu zaman pilotlar sert inişleri bilerek yapmaktadır o yüzden sert iniş yapmanın pilotun tecrübesiyle bir alakası yoktur.

resmin alt tagı

Herkes İçin Havacılık Derneği, 2015 yılında öğrenciler tarafından kurulan ve yönetilen bir dernek olarak İLK ve TEK olma özelliğiyle havacılık tarihine imzasını bırakmıştır.

Bugün itibariyle ise 3150+ üyesi ve 7 temsilciliği ile Havacılığın En Büyük Sivil Toplum Kuruluşu haline gelmiştir.

Mail Formu

     

    İletişim

    Yenişehir Mahallesi Osmanlı Bulvarı No:2 Ayport Sitesi A Blok Ofis No:2
    Pendik/ İstanbul

    info@herkesicinhavacilik.com