resmin alt tagı

Jet Lag Nedir?

Jet lag, uçuş gerçekleştikten sonra kişinin biyolojik saati ile bulunduğu yerin saatinin uyuşmama sorunudur. Uzun süreli uçuşlar sonrası ortaya çıkan bu sorun kişi de rahatsız edici problemlere yol açar. Bu problemlerin başında; yorgunluk, uyku bozukluğu, sindirim problemleri, iştahsızlık, huzursuzluk vb.  gelmektedir. En yaygın jetlag problemi uyku bozukluğudur. Beyin biyolojik olarak kişilerin uyku ihtiyacını düzenlemektedir. Bu düzen bozulduğunda ise biyolojik zaman ve iniş yapılan zaman farklılıkları kaynaklı uyku bozukluğu problemi ortaya çıkar. Yapılan araştırmalar ise, batıdan doğuya doğru ve gündüz yapılan uçuşların jet lag durumunun daha fazla ortaya çıktığı kanıtlanmıştır.

Jet Lag’a Yol Açan Temel Nedenler

  • Vücut saatinin değişime ayak uyduramaması
  • Uykusuzluk ve stres
  • Uçak içindeki kabin basıncı
  • Uzun süre hareketsizlik
  • Kafeinli ve alkollü içecekler
  • Gün ışığının etkisi

Jet Lag’ı En aza İndirme Yolları

Kişi vücudundan jet lag etkisini tamamen kaldıramaz bunun yerine belirli önlemler alarak azaltabilir. Bu önlemler şöyle sıralanabilir;

  • Uyku düzenini önceden gidilecek yerin yerel saatine göre ayarlamak,
  • Melatonin kullanmak,
  • Gündüz iniş yapıldıysa uyanık kalmak,
  • Seyahat öncesi dinlenmek,
  • Parlak ışığa maruz kalmak,
  • Alkol kullanımını azaltmak,
  • Vücut su dengesini ayarlamak,
  • Önemli bir iş görüşmesi ise birkaç gün önceden uçuşu gerçekleştirmek.

Uzun Mesafe Uçuşlarının İnsan Vücuduna Etkileri Nelerdir?

Havayolu taşımacılığının gelişmesinde önemli rolü olan uzun menzilli uçakların yapımı ile insanlar saatler içerisinde ülke değiştirmeye, hatta kıta değiştirmeye başlamıştır. İnsanlara zaman faydası sunan bu devasa mekanik kuşların içerisinde saatlerce seyahat eden yolcuları düşünen havayolu şirketleri çeşitli hizmetlerle yolcularının uçuşlarının güzel geçmesi için çabalamaktadır. Peki ya vücudumuz bu uzun mesafe uçuşlarına nasıl tepkiler verir?

Jet Lag Etkisi

İnsanın vücudunda uyku ve uyanıklık durumlarını kontrol eden ve “Sirkadyen Ritimler” adı verilen bir mekanizma vardır. Sirkadyen ritimler sadece uyku ve uyanıklığı kontrol etmek dışında hormonlar gibi pek çok sistemi de kontrol etmektedir. Yaşanılan bölgenin zaman dilimine alışan ve buna göre düzen kuran sirkadyen ritimler, kısa süreler içerisinde farklı bir saat dilimi içerisine giren kişilerde adaptasyon sorunu yaratabilmektedir. Vücudun biyolojik saatinin değişmesi sonucu ise birçok rahatsızlık oluşabilmektedir. Bu duruma ise “Jet Lag” adı verilmektedir. Özellikle gündüz saatlerinde doğu-batı veya doğu-batı yönünde yapılan uzun mesafeli uçuşlar sonucu yolcunun biyolojik saatini etkiler.

Yolculuğu yapan kişinin genç ve yaşlı olmasına göre de jet lag etkisinin boyutu değişebilir. Çünkü yaşlı bireylerde adaptasyon süreci daha yavaş olur. Jet Lag Belirtileri Nelerdir?

  • Çok uyuma ya da uyuyamama
  • Yorgunluk hali
  • Dikkat dağınıklığı
  • Sindirim sisteminde oluşan problemler
  • Duygusal olarak değişiklik

Jet Lag Etkileri Nasıl Azaltılır?

  • Yolculuktan birkaç gün önce gideceğimiz yerin yerel saatine göre vücudumuzu alıştırmaya çalışmak adaptasyon sürecini kolaylaştıracaktır.
  • Alkol ve kafein jet lag etkisinde artışa sebep olabilmektedir. Uçuştan önce bu içeceklerden kaçınmak jet lag etkisini azaltabilir.
  • Kabinde oluşan kuru hava ile kişinin susuz kalması bazı rahatsızlıklara sebep olabilir. Bol su içerek de vücudumuzu rahatlatabiliriz.

Rahat Bir Yolculuk İçin

  • Havayolu Seçimi: Şirketten şirkete verilen hizmetler farklılık gösterebilmektedir. Uzun uçuşlar için şirket hizmetlerini araştırıp size uygun olanı seçebilirsiniz.
  • Kıyafet Seçimi: Uzun süre uçak içinde uçuşta olacağınızı ve kabin basıncı sebebiyle vücudunuzun şişeceğini unutmamalısınız. Bu sebeple rahat olacağınız giysiler tercih etmelisiniz.
  • Hareket Edin: Belirli aralıklarla uçak içinde yapacağınız kısa yürüyüşler yüksek basınç sebebiyle değişen kan basıncınızı düzenlemeye yardımcı olacaktır.

Uzun Menzilli Uçuşlarda Kokpit Ekibi Sayısı Neye Göre Belirlenir Ve Uçuşta Nasıl Çalışırlar?

Kokpit, bir aracın sürücüsünün bulunduğu bölüme denir. Bu bölümün temel işlevleri; sürücüye, aracı kullanırken iyi bir görüş açısı sağlamak ve tüm kontrol mekanizmalarını onun için ulaşabilir kılmaktır. Kokpit Pilot Köşkü olarak anılır.

Uzun Menzilli Bir Yolcu Uçağında Kaç Pilot Uçar?

İlk dönemler kokpit ekipleri 4 kişiden oluşuyordu. İki pilot, uçak mühendisi ve telsiz operatörü bulunuyordu.Belli bir süre sonra haberleşme araçları gelişti. Telsiz operatörünün görevini pilotlar üstlendi. Arkasından kokpit teknolojisinde inanılmaz bir gelişme yaşandı. Kokpite hâkim olan bilgisayar uçak mühendislerinin görevini üstlendi. Son 20 yılda imal edilen uzun menzilli yolcu uçaklarında uçak mühendisi yer almıyor. Yerini gelişmiş bilgisayarlı uçuş sistemleri ve aviyonik almış durumda. Ancak yine de azımsanmayacak miktarda uçuş mühendisi başta Rus tasarımı ve askeri nakliye uçakları olmak üzere eski nesil uçaklarda görev yapmaya devam ediyor. Standart yolcu uçağında belirlenen kurallara göre pilot ve yardımcı pilot olmak üzere iki kişiden oluşur. Askeri uçaklarda ise pilot sayısı, uçağın tipine bağlı olarak bir kişiye düşebilir.

Kaptan Pilot ve Yardımcı Pilot’un Görev Dağılımı Nasıl Oluyor?

Birbirlerinin denetleyicisi ve yardımcısıdır. Bu şekilde uçuşuş görevlerini kokpitte yerine getirirler. Şirket prosedürleri gereği uçuş kontrollerini sıralı bir şekilde devralarak uçuyorlar. Bu sıralamayı yolculuk başlamadan önce kısa bir toplantıyla karar veriyorlar. Örneğin Ankara’dan Fransa’ya gidiş-dönüş yapacak bir uçağın, Fransa’ya giderken uçağın kimin kontrolünde olacağı dönerken kimin kontrol edeceği karar veriliyor. Hangi pilotun telsiz ve diğer yardımcı görevleri üstleneceğine karar verilir. Son karar yetkisi kaptan pilotta olsa dahi birlikte karar veriliyor. Bu şekilde pilotlar iniş, kalkış ve temel becerilerini yitirmemiş ve tazelemiş olacak.

Neden Kokpit Ekibi İki Pilottan Oluşuyor?

Yaşanan uçak kazalarından sonra iki kişilik kokpitlerin yeterli olmadığı öne sürülürken kokpitteki uçuş ekibinin en az üç kişiden oluşması istendi. Özellikle acil durumlarda üçüncü pilotun uçuş emniyetini arttıracağı ileri sürülüyor. Birçok havayolu şirketi uzun uçuşlarda en az üç pilotla uçuyor.

 

 

 

 

 

Uzun Uçuşlarda Sadece İki Pilot Mu Bulunur?

Uçaklar, uzun uçuşlara dayanıklı olacak şekilde üretilmişlerdir. Uzun uçuşlar kaç saat sürer? Bu uçuşlarda kokpitte kaç pilot bulunur? Yolcu uçaklarında kurallar gereği iki pilot bulunmaktadır. Sebebi ise kalkış ve iniş sırasında pilotların iş yükü oldukça fazladır. Pilotlar, bu nedenle görev dağılımı yapmaktadırlar. Yapılan görev dağılımına Kaptan Pilot karar vermektedir. Pilotlardan biri uçağın kontrolünü eline alırken, diğer pilot ise tüm iletişimlerden, göstergelerin izlenmesinden sorumlu olmaktadır. Uçağın sorumluluğu kaptan pilottadır. Bunun yanında, yardımcı pilota da yol gösterir ve tecrübe edinmesini sağlamaktadır. Uçuş sırasında, pilotlardan birine bir şey olduğu durumda, kontrolü diğer pilotun alabilmesi adına kokpitte iki pilot bulunmaktadır.

Uzun Uçuşlarda Da Bu Durum Aynı Mıdır?

Sanılanın aksine değildir. Uçulan mesafelere göre kokpitte ve kabindeki ekip sayıları değişkenlik gösterebiliyor. Normalde kokpitte 2 pilot bulunurken, uzun menzilli uçaklarda(genellikle geniş gövdeli uçaklarda)uluslararası standartlara göre, 8 saatin üzerindeki uçuşlarda kokpitte 3 pilot bulundurulması gerekmektedir. Eğer 12 saatin üzerinde ise kokpitte 4 pilot bulundurulması gerekmektedir. Sebebi ise pilotlar uçuşlarda yorulmaktadırlar, bu yüzden kokpitteki diğer pilotlarla dönüşümlü olarak dinlenmektedirler. Görevli olmayan pilotlar ‘Crew Rest’ adı verilen bölümde dinlenirler.

Uzun Menzilli Uçak Tipleri Hangileridir?

  • Airbus-330 Menzil: 13.450 km
  • Airbus-350 Menzil: 15.000 km
  • Airbus-380 Menzil: 15.200 km
  • Boeing-747 Menzil: 9.800 km
  • Boeing-777 Menzil: 15.000 km
  • Boeing-787 Menzil: 14.800 km

 

 

 

resmin alt tagı

Herkes İçin Havacılık Derneği, 2015 yılında öğrenciler tarafından kurulan ve yönetilen bir dernek olarak İLK ve TEK olma özelliğiyle havacılık tarihine imzasını bırakmıştır.

Bugün itibariyle ise 3150+ üyesi ve 7 temsilciliği ile Havacılığın En Büyük Sivil Toplum Kuruluşu haline gelmiştir.

Mail Formu

     

    İletişim

    Yenişehir Mahallesi Osmanlı Bulvarı No:2 Ayport Sitesi A Blok Ofis No:2
    Pendik/ İstanbul

    info@herkesicinhavacilik.com