resmin alt tagı

Havaalanı Güvenliği ve Terörle Mücadele Nasıl Yapılır?

Havacılık sektörünün temelleri emniyet unsuruna dayanır. Kullanılan son teknoloji terör eylemleri için cazip bir fırsat olarak görülebilir.

Havacılık güvenliğinin en temel amacı uçuş esnasında veya hazırlığında gerçekleşebilecek tehlikelere karşı yolcuyu, mürettebatı, yer hizmetleri ekibini ve halkın emniyetini sağlayabilmektir. Sivil havacılık otoritesi ICAO için güvenlik, ‘’Güvenlik, sivil havacılığı yasa dışı bir müdahaleye karşı korumak için insani ve maddi kaynaklar ile önlemlerin bir karışımı’’ olarak bildirilmiştir. Tarihte yaşanan havacılık bazlı saldırılardan sonra yolcular havaalanlarında ve uçuşlarda güvenliği artmasını istemişlerdir. Bu dönemden sonra havaalanlarına sıkı bir denetim gelmiştir. Denetim kontrol noktalarında başlar.

Kontrol Noktalarında Kullanılan Donanımlar Nelerdir ?
Kullanılan bu donanımlar; parmak izi, retina, DNA, damar, yüz, el geometrisi, ses, yüz termogramı, iristir. Bu donanımlardan el geometrisi ABD’de havalimanlarında kullanılmaktadır. İris tanıma sistemleri de havaalanlarında kullanılan kimlik tanıma sistemine kıyasla daha doğru sonuçlar vermektedir. Türkiye’de daha çok hızlılık ve kolaylık açısından tercih edilen kartlı sistemler kullanılmaktadır.

Havacılıkta Terörle Mücadele Nasıl Edilmektedir?
Günden güne gelişen ve erişim açısından her uç noktaya dokunabilen havacılık sektörü terör için cazip bir alan haline gelmiştir. Havacılık sektöründe terör 1931 yılında Perulu teröristlerin Pan American Airlines’a ait posta uçağını kaçırmasıyla başlamıştır. Havacılık tarihinde bu gibi olumsuz durumların yanı sıra hırsızlık; tesislere izinsiz giriş, biletsiz yolculuk yapmaya çalışan insanlar gibi mücadele edilmesi gereken olaylar da olmuştur. Karşılaşılan terör olaylarında temel olaylar genelde şunlardır;

  • Teknolojik imkanları kötüye kullanma
  • Rehine alıp yolcu can güvenliğini riske etme
  • Propaganda yaparak uçuş emniyetini engelleme

Terörle mücadele kapsamında alınan havacılık güvenliği standartları Annex 14 kapsamında yayınlanmıştır. Bu standartlar Ulusal Havacılık Güvenliği Programının özelliklerini belirler, havaalanında sağlanması gereken güvenlik kapsamlarını açıklar ve güvenlik kriter ve uygulanması gereken prosedürleri içerir.

Uluslararası Uçuşlarda Yasaklı Olan Kelimeler Nelerdir?

Federal Havacılık Dairesi tarafından hazırlanan listeye göre özellikle uluslararası uçuşlarda uçuş güvenliğini sağlamak adına bazı kelimelerden bahsetmek yasaklanmıştır. Uçuş esnasında herhangi bir şekilde bu kelimelerin kullanılması, diğer yolcuları ve uçuş ekibini paniğe sürükleyebilir. O nedenle uluslararası uçuşlarla aşağıdaki kelimeleri kullanmaktan kaçınılmalıdır:

  • Terörist (Terrorist)
  • Bomba (Bomb)
  • Füze (Missile)
  • Silah (Gun)
  • Yangın (Fire)
  • 9/11 (11 Eylül saldırısı çağrışımı)
  • Patlamak/patlatmak (Explode/explosion)
  • Cinayet (Killing)
  • İntihar (Suicide)
  • Kimyasal (Chemicals)

 

Peki, bu sözcüklerin kullanılması durumunda ne olur?

FAA’nın (Federal Havacılık İdaresi) güncel listesine göre tehdit olarak varsayılan kelimeler kullanıldığı takdirde kabin görevlilerinin; yolcuyu uçaktan indirme, olay uçuş esnasında gerçekleştiyse uçağın arka kısmına alma, zorluk çıkarırsanız kelepçelemeye ve varış noktasındaki güvenlik birimlerine teslim etmeye yetkisi vardır. Özellikle uluslararası uçuşlarda bu kuralın ihlal edilmemesine oldukça özen gösterilmektedir.

Kullanılan kelimelerin yanı sıra yolcunun hal ve hareketleri de tehditvari bir durum içeriyorsa kabin memurları, daha ileri durumlarda ise kaptan pilot olaya müdahale etmekle görevlidir. Şüpheli görülen yolcu gerekli durumlarda kaptan pilot tarafından kelepçelenerek en yakın havalimanına indirilip yetkililere teslim edilmektedir.

Uçuş güvenliği nedir?

Uçuş esnasında uçuş personelinin ve yolcuların güvenliğini sağlamak amacıyla konulan kurallar bütününe uçuş güvenliği denir. Tüm yolcuların, yolculuğun sorunsuz bir şekilde tamamlanması için düzenlenen bu kurallara uyması gerekmektedir. Uçuş güvenliği, uluslararası havacılık kuralları ile başlamaktadır ve bu kurallar evrenseldir. Bu genel kuralların yanı sıra hava yolu şirketleri, kendi uçuş politikalarına göre ekstra uçuş güvenliği kuralları koyabilmektedir.

Uzun Yolculuklarda Pilotlar ve Kabin Ekibi Nasıl Dinlenir?

Bizlerin uçakla uzun yolculuk esnasında hiçbir şey yapmadan yalnızca seyahat ettiği noktalarda pilotlar ve kabin ekipleri o kadar saatte tam verimli çalışamazlar. Onların da belirli bir süre dinlenme ve kendine zaman ayırması gerekmektedir. Aksi takdirde yorgunluk ve yoğun stres altında uçuş güvenli bir halde sonlanamaz. Bu sebepten dolayı geniş gövdeli olarak adlandırılan uçaklarda kabin ekibi ve pilotlar için özel odalar dizayn edilmiştir. Pilotlar ve Kabin Ekipleri Nerelerde Dinlenir?

Her havayolu işletmesinin uçak tiplerine göre tasarladıkları özel odaları bulunmaktadır. Bu odaların içinde yatak, lavabo gibi genel ihtiyaçların karşılandığı fırsatlardan ziyade ekibin özel ihtiyaçları da en ince ayrıntısına kadar düşünülmüş olup kitap okumak için lamba, askı, ayna ve özel eşyaları koymak için küçük bir dolap bulunmaktadır.  Bu odalar her yönüyle ekiplerin rahat edebileceği, uyuyabileceği ve kendine zaman ayırabileceği özenle hazırlanmış odalardır. Önemli bir ayrıntı ise şudur; bu odalara görevli haricinde yolcuların girmesi yasaktır.

Dinlenme Odaları Ne Şekilde Dizayn Edilmiştir?

Bu odalara uçakların saklı köşeleri tabiri kullanırsak daha iyi anlayabiliriz. Genel olarak uçağın üst bölgesine çeşitli dizaynlarla çıkılması sağlanan bir bölme hazırlanmıştır. Bu odaları yolcular göremezler. Ayrıca bu odalara özel kodsuz giriş yapılamaz. Genellikle kokpit tarafından döner merdivenlerle çıkılarak ya da oldukça dar bir merdivenden tırmanarak dinlenme odasına geçişler yapılabilmektedir. Kokpit ve kabin ekiplerinin dinlenme alanları birbirinden tamamen ayrı bölgelerde konumlanmaktadır. Çoğunlukla ön ve arkada bulunmaktadır. Pilotların dinlenme alanları genel olarak first class/ business class yolcularının üstünde yer almaktadır. Bu alan 2 pilota rahatlıkla yetebilecek bir alandır. Odaya giriş yapan ekip dinlenme sürecine başlayacaktır. Uçak Tiplerine Göre Odaların Dizaynı

Bilindiği üzere işletmelerin filolarında birden çok tipte uçak bulunmaktadır. Buna istinaden pilot ve kabin ekipleri için tasarlanan özel bölmeler farklılık göstermektedir. Peki, bu farklılıklar nelerdir? Maddeler halinde açıklayabiliriz.

  • B777 300ER: uçağının kokpit ekibi dinlenme bölgesinde pilotların dinlenme alanları birbirinden ayrılmıştır. Pilotlar rahat bir şekilde kendi alanlarında dinlenirler.
  • B787: Hem pilot hem kabin ekiplerinin dinlenme alanları diğer uçak tiplerine göre daha konforludur.
  • B777: Kabin ekibi için ayrılmış uzun bir koridora ve birbirlerinden ayrı 8 yatağa sahip dinlenme alanı yer almaktadır. Konum olarak ise girişin hemen üzerinde bir bölmede yer alır.

Sonuç olarak; uçuşun verimli ve güvenli geçebilmesi için kokpit ve kabin ekiplerimizin belirli sürelerde dinlenmesi gerekmektedir. Bunun içinde özel alanların konforlu dizayn edilmesi ekip için motive edici bir durumdur.

Uçaklar Yanlış Meydana İnebilir Mi?

Geçmişten günümüze birçok kez uçakların farklı meydana iniş yaptığı olmuştur. Normal şartlarda bu olası bir durum değildir çünkü uçağın yanlış bir meydana inmesi halinde oluşabilecek sıkıntılar büyüktür. Yanlış havalimanına iniş yapacak olan uçağın uçuş rotası değişeceğinden hava trafiğinde sıkıntı çıkartabileceği gibi ineceği meydanda uçak iniş-kalkışı olabileceğinden orada da bu durum fazlasıyla sıkıntı çıkartabilir. Yanlış Meydana İnişlerin Sebebi Nedir?

Meydana gelen olaylardan yola çıkacak olursak; çoğunda pilot ve hava trafik kontrolörlerinin irtibat eksikliğinden, hava trafik kontrolü ya da pilotun dikkatsizliğinden kaynaklanabilir.

En çok görülen yerler uçağın ineceği havalimanı yakınlarında onun havalimanı yapısına benzer bir havalimanı varsa örneğin; pist doğrultuları aynıysa meydana gelebilir. Buna örnek verecek olursak bir Kastamonu’ya giden Türk Hava Yolları uçağının pist benzerliğinden Vaziani Hava Üssü’ne inmiştir.

En çok görülen zamanlar ise genellikle gece uçuşu ve VFR uçuşun yapıldığı zamanlardır. Bu Uçakların Yolcularına Ne Oluyor?

Genelde uçak iniş yaptıktan sonra havalimanı ve hava trafiğine bakılarak yeniden bir uçuş seferi planlanır buna imkânın olmadığı veya bu bekleyişin uzun süreceği zamanlarda ise otobüs ya da başka bir ulaşım aracıyla bu durum telafi edilir.

Bu Durum İçin Alınan Önlemler Var mı?

Tabi ki var. Bunların en fazla kullanılanı ise havalimanı chartlarını hazırlayan firmalar tarafından havalimanının birçok açıdan fotoğrafının çekilmesi ve bunun sisteme yüklenmesidir. Pilotlara verilen havalimanı bilgilerinde havalimanı tam olarak anlaşılırsa yani pilot ineceği meydanı tüm hatlarıyla tanırsa bu konuda çıkan sıkıntılar en aza indirgenecektir.

Gece Yolculuğunda Neden Işıklar Kapatılır?

Bilindiği üzere uçaklarda gece uçuşu sırasında ışıklar kapatılır, perdeler açık olur ve koltukların dik konuma getirilmesi gerekmektedir. Bunların sebebi nedir?

İniş ve Kalkışta Kapatılan Aydınlatmalar

Uçaklardaki kurallar nedeniyle ışıkların kapatılması tamamen güvenlik sebebinden kaynaklanmaktadır. Amacı ise uçağın iniş ve kalkışında yaşanacak herhangi bir aksilikte yolcularının gözlerinin karanlığı alışması ve bu sayede acil durumlarda uçaktan hızlı bir şekilde tahliye olmalarını sağlamak.

Bir ayrı sebepse uçakların kalkış ve inişte kullandıkları güç sebebiyle alakalıdır. Uçaklarda en önemli şeylerden birisi güç kuvveti olduğu için uçak kalkışında kullanılan güç ne kadar az olursa verim o kadar yüksek olur.

Bu sebeplerden dolayı uçaklar gece yolculuklarında ışıklarını kapalı tutarlar.

Uçakta Emniyet Kemeri Neden İniş ve Kalkışta Zorunludur?

Ülkemizde ve dünyada bilinen bir gerçek vardır; Uçak kazalarının %90’nı uçakların iniş-kalkış yaptığı sırada gerçekleşir. Uçuş sırasında ortaya çıkan çoğu problemde en çok sorun iniş esnasında olur. Havada seyir halindeyken kontrol daha kolaydır ancak iniş-kalkış zaten pilotlar için zorken problemli bir şekilde iniş yapmak çok daha zor ve tehlikelidir. Aynı durum kalkış için de geçerlidir. Uçak bazen yanlış hesaplamalardan dolayı ya da bir anda ortaya çıkan bir sorundan dolayı daha kalkışını tamamlayamadan yüksek hızdayken ani bir şekilde durmak zorunda kalabilir ya da tekerleri zarar görebilir. Bu ve bunun gibi durumlarda sizin ve çevrenizdeki insanların can güvenliği için emniyet kemeri uçağın en önemli parçası haline gelir. Bu yüzden uçuş görevlileri iniş ve kalkış sırasında yolcuları kemerlerini takmaları ve çıkarmamaları konusunda birden fazla kere uyarırlar ve bu yüzden emniyet kemeri takmak ulusal ve uluslararası havacılık otoriteleri tarafından zorunlu hale getirilmiştir.

Uçak İçi Emniyet Kemeri Gerçekten Hayat Kurtarır mı?

Arabadaki emniyet kemerinden farklı olarak dizayn edilmiş iki noktalı uçak içi emniyet kemerleri birçok hafif ve ağır kazalarda sizi ağır yaralanmalardan ya da ölümden kurtarabilir. Emniyet kemeri birçok uçuşta denk gelinen türbülanslarda sizin sağa sola savrulmanızı ya da daha şiddetli sakatlanmalar yaşamanızı engeller. Bazen uçuşlarda pilotlara daha önceden bildirilemeyen hafif türbülanslardan sonra bir anda ortaya çıkan şiddetli türbülanslar olabilir. Bu türbülanslarda emniyet kemeri takıp gevşetmiş kişilerin bile hafif yaralanmalar yaşadığı gözlemlenmiştir.  Geçmişte havada gerçekleşmiş birçok kaza da emniyet kemerinin ne kadar hayati önem taşıdığı mercilerce kaydedilmiştir. Mesela bir filme uyarlanan, Aloha Airlines firmasının başına gelen 28 Nisan 1988 tarihinde gerçekleşen korkunç kaza. Boeing marka bir uçağın tavanının bir bölümünde ki metal yırtılmıştır. Kaza da sadece ayakta olan bir uçuş görevlisi hayatını kaybetmiştir, geri kalan yolcular sağ salim iniş yapmıştır. Sizce bu bir şans mıydı yoksa emniyet kemerinin kurtarıcılığı mıydı?

Yukarda belirttiğim gibi kazaların %90’ı iniş-kalkışta olur. Hatta en ölümcül ve en fazla can kaybının olduğu uçak kazaları da iniş-kalkışta gerçekleşir. Herkesin beynine işlenmiş en çok ölümün gerçekleştiği ‘Tenerife Faciası’ olarak anılan kaza gibi… Bu olayda da görüldüğü gibi uçak iniş yaptıktan sonra pistten ayrılırken bile bir kazayla burun buruna gelebilirsiniz ya da kalkış anında hiç kimsenin aklının ucundan geçmeyecek bir facia yaşayabilirsiniz. Bu gibi kaza olan veya olmayan durumlarda bile yaralanmalar, ölümler yaşayabilirsiniz. Bunların hiçbirini yaşamasanız bile emniyet kemerini takmadığınız için parayla cezalandırılıp, pilot tarafından uçaktan atılabilirsiniz. Bunların hiçbirini yaşamamak için siz en iyisi emniyet kemerinizin iniş-kalkışta takılı ve sıkı olduğundan emin olun ve mümkünse uçuş boyunca da emniyet kemeriniz takılı kalsın.

 

 

 

resmin alt tagı

Herkes İçin Havacılık Derneği, 2015 yılında öğrenciler tarafından kurulan ve yönetilen bir dernek olarak İLK ve TEK olma özelliğiyle havacılık tarihine imzasını bırakmıştır.

Bugün itibariyle ise 3150+ üyesi ve 7 temsilciliği ile Havacılığın En Büyük Sivil Toplum Kuruluşu haline gelmiştir.

Mail Formu

     

    İletişim

    Yenişehir Mahallesi Osmanlı Bulvarı No:2 Ayport Sitesi A Blok Ofis No:2
    Pendik/ İstanbul

    info@herkesicinhavacilik.com