Uçağın Rötarlı Kalkmasına Sebep Olabilecek Olaylar Nelerdir?
Uçakların planlanan iniş ve kalkış saatlerinden geç inişi veya havalanmasına rötar denir. Birçok faktör rötara sebebiyet verebilir. Bu faktörler arasında hava koşulları başta olmak üzere teknik aksaklıklar gibi birçok sorundan kaynaklanmaktadır.
Yolcu Gecikmeleri
Daha çok bağlantılı uçuşlarda yaşanan aksaklıklar ve bazı yolcuların biniş kartlarını almasına rağmen uçağa geç gitmesinden kaynaklanır. Anons ve telefon ile yolcuya ulaşılmaya çalışılır bu nedenle bugünkü uçuşların %3,5’i rötar yapmaktadır. Sadece rötar nedeni yolcuyu beklemekten de kaynaklanmamaktadır.
Hava Durumu
Uçuş ekibi uçuştan önceki brifing dahilinde uçuş güzergahı, iniş yapılacak havalimanı ve yedek havalimanılar hakkında gerçek ve tahminlere dayalı bilgiler alıyor. Daha sonra havanın durumunu meteorologların ve OCC bölümünün yardımı ile analiz edilir. Hava olaylarına bağlı olarak uçuşun güvenliğini etkileyebilecek durumlarda rötar veya uçuş iptali gerçekleşebilir. Eğer iniş yapılacak olan havalimanında hava koşulları chartlarda belli edilen minimumun altında ise veya iniş yapılacak saatte inişe uygun hava durumu beklenmiyorsa, pilot uçuş saatini değiştirme kararı alabilir. Bu gibi durumlarda rötar minimum 2 saatten başlar.
İstatistiklere göre dünya üzerinde yaşanan rötar ve iptallerin %25’ten fazlası hava muhalefetinden kaynaklıdır.
Teknik Problemler
Uçakların rötar yapmalarının sebeplerinden biri de meydana gelen teknik problemlerdir. Bazen check-in yapılmadan önce uçağın sorunu hakkında yolculara bilgi verilmektedir. Teknik personelin incelemesi sonucunda sorun tespit edilir ve uçağın uçuşa hazır olması için zamana ihtiyaç duyulduğunu yetkiliye bildirir. Fakat bazen işler teorideki gibi yürümeyebilir. İki saatlik bir erteleme yapılmasına rağmen uçağın arızası bu iki saat içinde giderilemeyebilir. Yetkililer bunun üzerine birkaç periyot daha erteleyebilir veya hazırda yedek uçak olması durumunda yolcular yedek uçağa aktarılabilir. Her ne kadar uçaklar düzenli bakımlar ve denetlemelerle kontrol altında tutulsa da bazen teknik sorunlar meydana gelebiliyor.
Uçağın veya Yedek Uçağın Olmaması
Uçuşun gerçekleşeceği uçağın havalimanında olmaması ve yedek uçağın bulunmaması gibi durumlar sonucunda rötar veya tamamen iptal gibi durumlar ortaya çıkmaktadır. Bunun nedeni uçağın kalkış yapması gereken havalimanından kalkmaması veya rötarlı kalkması gibi nedenlerle açıklanabilmektedir.
Havalimanındaki Sorunlar
Çoğu durumda havalimanında meydana gelen sorunlar yüzünden rötar gerçekleşmektedir. Yer hizmetleri personelinin hatası gibi birçok sebepten dolayı sorun çıkabilir. Bazen de havalimanının lokasyonu ve uçuş şeridi koordinasyonundan kaynaklı rötarlar yaşanmaktadır.
Havalimanındaki Teknik Sorunlar
Uçuş şeridinin kardan temizlenmesi veya havalimanından kuşların uzaklaştırılması gibi birçok sorun örnek verilebilir. Bu gibi durumlar gerçekleştiğinde hem havadaki inişe hazırlanan uçak hem de uçuş için hazır olan uçakların beklemesi gerekmektedir. Havalimanı normal faaliyetine döndüğü zaman ise havada trafik oluşmaktadır. Tüm uçaklar kuyruğa geçer. Bazen havadaki bir uçağa sıra gelmesi için fazla vakit geçebilir, uçaktaki yakıt bu sırayı beklemek için yetersiz olabilir. Bu durumlarda pilotlar yedek havalimanlarına inebilirler.
VIP veya CIP Yolcular
Cumhurbaşkanı, başbakan, devlet yetkilileri, generaller ve benzeri özel yolcuların bulunduğu durumda özel güvenlik önlemleri kapsamında havalimanındaki hareket işlemleri engellenebilir. Hatta havalimanı bile kapatılabilir. Bu durum da doğrudan rötara sebebiyet vermektedir.