İletişim; kişiler arasında duyguların, düşüncelerin, bilgilerin, haberlerin kişiden kişiye aktarılmasıdır. İletişim, hayatımızın vazgeçilmez bir parçası olduğu kadar havacılığın da vazgeçilemez bir parçasıdır.

İletişim, havacılıkta özellikle havacılık güvenliği açısından önemli bir faktördür. Gerek uçuş görevlerinin gerek bakım ve onarım operasyonlarının başarılı bir şekilde gerçekleştirilmesinde iletişimin rolü büyüktür. Havacılık operasyonları bir ekip işi olduğu için gerçekleştirilen operasyonların başarılı bir şekilde sonuçlanması için etkili iletişim becerileri gerekmektedir.

Havacılıkta Yaşanan Kaza ve Olaylarda İletişimin Etkisi

Havacılıkta yaşanan kaza ve olaylarda iletişimin etkisi çok büyüktür. Yapılan araştırma ve istatiksel verilere göre havacılıkta yaşanan kaza ve olaylara insan hatasının katkısı %80’e yakındır. İnsan hatasından dolayı yaşanan kaza ve olayların yaklaşık %60’ının ana nedeni ise etkisiz iletişim olduğu tespit edilmiştir.

Havacılıkta yaşanan kaza ve olaylara iletişimin etkisi her zaman negatif değildir. Etkili ve doğru iletişimin kurulması durumunda pek çok kaza ve olayın önlenmesi mümkündür.

Uçuş ekipleri; uçuş öncesinden uçuş sonrasına kadar emniyetli ve güvenli bir uçuş gerçekleştirmek için birbirleriyle iletişim kurmak durumundadır. Bu iletişim tek yönlü ve çift yönlü olarak iki şekilde gerçekleştirilmektedir. Tek yönlü iletişime kokpitte pilotu uyaran sistemeler örnek verilebilirken çift yönlü iletişime kabin içerisinde kabin görevlilerinin birbirleriyle iletişim kurması örnek olarak verilebilir. Kişiler arası iletişimde iletilen mesaj bir kural ya da emir ise tek yönlü iletişim söz konusu olabilmektedir. Havacılıkta Kullanılan Mesaj Tipleri

Havacılıkta, kişiden kişiye gönderilen mesajlar 5 çeşitten oluşmaktadır.

1. Sözel İletişim Mesajları

Dille yapılan iletişimlerdir. Sözel mesajların kullanılması ve anlaması en kolay mesaj türüdür. Buna rağmen en çok hatalar ve yanlışlar sözel iletişim mesajlarında yapılmaktadır. Pilotların kokpitte kendi aralarında iletişim kurması, sözel iletişime örnek olarak verilebilir.

2. Sözel Olmayan İletişim Mesajları

Sözel olmayan iletişim; beden dili, ses tonu, mekân kullanımı, renk ve giyim kuşam kodları aracılığı ile gerçekleştirilir. Sözsüz iletişimin iki temel görevi vardır. Birincisi doğrudan anlam iletmek, ikincisi ise sözlü iletişimin içeriğini desteklemektir. Kabin personellerinin acil bir durumda kendi aralarında gerçekleşen mesajlar sözel olmayan mesajlara örnek olarak verilebilir.

3. Yazılı İletişim Mesajları

Yazılı iletişim; kalıcı, bağlayıcı ve güvenlik sağlayıcı olmasından dolayı en çok kullanılan iletişim çeşididir. Ancak yazılı iletişim mesajlarında yapılan hatalar, bir sorun yaşanması durumunda bazen geriye dönüp düzeltme yapılamamaktadır. Havacılık ortamlarında hem uçakta hem havalimanında, özellikle bakım ortamlarında yazılı iletişim mesajları çok önemlidir. 4. Yazılı-görsel İletişim Mesajları

Hem yazılı hem de şekilsel iletişime dayanan, basit tipte mesajlardır. Bu mesajların hedefi genellikle havayolu yolcuları olmaktadır. Uçuş öncelerinde yolculara verilen bilgilendirici broşürler örnek olarak verilebilir.

5. Teknoloji Kullanılarak Gerçekleştirilen İletişim Mesajları

İleri teknoloji mesajlarını kapsayan bu tip mesajlar, hava operasyonlarında en çok ihtiyaç duyulan ve havacılığa en çok katkı sağlayan mesajlardır. Teknoloji ile gerçekleştirilen iletişime en iyi örnek seyrüsefer sistemleridir.

Havacılıkta Yaşanan İletişim Problemlerini Önlemek İçin Nelere Dikkat Edilmelidir?

• Mesajlarda kullanılan kelimeler açık ve anlaşılır olmalı.
• Görevliler arasında iş birliği olmalı.
• Gelen mesajlar tekrarlanarak onaylanmalı.
• Mesajları teyit etmek için soru-cevap uygulaması yapılmalı.
• Yanlış anlamaları önlemek için mümkün olabildiğince standart terimler kullanılmalı.
• Görevlilere etkili iletişim becerilerini geliştirmek amacıyla eğitimler verilmeli.