apron Archives - Herkes İçin Havacılık Derneği

PAT Nedir?

PAT ya da PAT sahası; Pist, Apron, Taksi Yolu kelimelerinin baş harflerinden gelen bir kısaltmadır. PAT sahası beton ya da asfalt düz yüzeylerden oluşmuş ve hava araçlarının faaliyetlerini bu yüzeylerin üzerinde yürütülmesini sağlayan alanlardır. PAT sahaları havalimanlarının hava tarafında bulunurlar.

Pist Nedir

Pistler, uçağın güvenli bir şekilde kalkışını (takeoff roll) ve inişini (landing roll) gerçekleştirmesi için hazırlanmış çeşitli en ve boylarda hazırlanmış, karayollarına göre daha düz ve geniş olan yollardır. Pistlerin önünde veya arkasında hava seyrüseferine engel teşkil eden yapılar olmamalıdır.

Apron Nedir?

Apron; uçakların yolcu indirip bindirildiği, uçakların park edildiği, bazı zamanlar bakım faaliyetlerinin yapıldığı, boyutuna göre bir ya da birden fazla uçağın sığabildiği beton yüzeylerdir.

Taksi Yolu Nedir?

Taksi Yolu (Taxiway), pistler ile apronları veya bakım tesisleri, hangarlar gibi havalimanı tesislerini pistler ya da apronları birleştiren ve uçakların bu yollarla pist veya apron gibi bölgelere geçişini sağladığı yollardır.

PAT Sahasında Nelere Dikkat Etmeliyiz?

PAT sahası güvenlik bakımından çok iyi korunmalıdır. PAT sahası havalimanlarının hava tarafında olduğu için hava korsanlarının ilgisini çekmektedir.
Pist ve taksi yollarına aprona girme yetkisi olan personeller dahi girmemelidir. Apron sahalarına ise sadece havalimanı otoritesinden ilgili eğitimi almış yetkili kişiler girebilir.
PAT sahasına havalimanı otoritesinin izin verdiği araçlar dışında herhangi bir araç girmemelidir.
PAT sahasında havalimanı otoritesi tarafından belirlenmiş hız limitleri aşılmamalıdır.
PAT sahasında personeller sigara içmemelidir. Ayrıca havalimanının güvenliği için fotoğraf veya video kaydı alınmamalıdır.

Ahmet Efe Tan Ocak 10, 2023

Bilgi Deposu

ES ve SES Nedir?

Uçaklar, birlikte çalışılması zevkli olduğu kadar da tehlikeli oyuncaklardır. Uçaktaki iki motor, hava solumaya başladığı anda sizi kıymaya çevirebilecek kadar güçlüdür; bunun yanında iş güvenliğinin de sağlanabilmesi için uçaklara yetkisiz kişilerin hiç yaklaşmaması, yetkili kişilerin de bazı noktalara belli bir mesafede yaklaşması gerekir. Bu yazıda sizlerle birlikte ES ve SES kavramlarını inceleyeceğiz.

ES Nedir?

Emniyet Sahası anlamına gelen bu kısaltma, yayaların uçağa en fazla yaklaşabileceği mesafeyi belirtmektedir. Bu mesafe uçağın burun, gövde, motorlar ve kuyrukta 3 metredir. Konveyör kullanan personeller ve uçağın yüklenmesi/boşaltılmasından sorumlu personeller dışında emniyet sahasında hiçbir yayanın bulunmaması gerekir. Ancak merdiven ve konveyör bantları gibi bazı ekipmanlar emniyet sahası içinde bulunabilir.

SES Nedir?

Sınırlandırılmış Ekipman Sahası anlamına gelen bu kısaltma, direkt olarak uçağın hazırlanabilmesi için gereken bazı ekipmanların bulunabileceği alanı belirtmektedir. Yine Emniyet Sahası durumunda olduğu gibi mesafeler Sınırlandırılmış Ekipman Sahasında da işin içine girmektedir. Bu mesafe ise uçağın burun, kuyruk ve kanat uçlarından 7,5 metre uzakta olmalıdır.

Ahmet Efe Tan Şubat 18, 2022

Bilgi Deposu

Apron Araçlarında Ne Tür Plaka Çeşitleri Kullanılır?

Apron; havalimanlarında uçakların yakıt aldığı, uçaklara yüklemenin yapıldığı ve uçakların park pozisyonu aldıkları alanlardır. Havalimanında uçak dışında birçok farklı araç vardır. İşlerin daha emniyetli ve hızlı sürdürülebilmesi için bu araçlardan yardım alınır. Havacılıkta dikkatin ne kadar önemli olduğu bilinmektedir bu nedenle bu araçları kullanmak için bazen özel lisanslara ihtiyaç duyulmaktadır. Bunun yanı sıra Apron araçları farklı plakalara sahip olabilmektedir. Daimi ve geçici olmak üzere 2 farklı apron plakası çeşidi bulunmaktadır. Bunlar havalimanı işletmesinde hizmet veren kurum/kuruluşların işletme faaliyetleri nedeniyle PAT sahalarında kullanmak istedikleri araçlara havalimanı işletmesi tarafından tahsis edilen ve sadece verilen havalimanı PAT sahasında geçerli olan plakalardır.

Geçici Apron Plakası

Havalimanı içerisinde daimi apron plakası alınmasını gerektirmeyen, kısa süreli ziyaret, onarım, ikmal, bakım, eğitim, denetim vb. işlemleri için yıl içinde toplamda 90 günü ve tek seferde 30 günü geçmeyecek şekilde verilen araç iznidir. Geçici giriş izni alarak PAT sahalarına kullanılacak olan araçlara ise yeşil renkli geçici apron plakası tahsis edilmektedir.

Bu araçlarda günlük izin kartı bulunmalıdır. Bu kart üzerinde izin verilen kişi, fotoğrafı, trafik ve geçici apron plakası, izin verilen tarihler, izin verilen alanlar ve izini alan kurumun adı yazmaktadır.

Daimi Apron Plakası

Havalimanında hizmet veren kurumların faaliyetleri için sürekli olarak PAT sahalarında kullanmak istedikleri araçlarına havalimanı işletmesi tarafından plaka tahsis edilir. Sürekli olarak PAT sahalarında kalacak motorlu araçlara kırmızı, motorsuz araçlara mavi hem PAT sahalarında hem de liman dışında kullanılacak araçlara siyah renkli daimi apron plakası tahsis edilmektedir.

Daimi apron plakası verilen araçlara bu plakaların yanı sıra araçların ön camlarında görünecek şekilde araç tanıtım kartı bulundurması gerekmektedir. Bu kart üzerinde araç sahibi kişi veya kuruluş adı, aracın apron plakası, trafik plakası, araç cinsi, giriş çıkış için yetkili olduğu apron kapıları ve araç kartının geçerlilik süresi yazmaktadır.

Plaka müracaatları SHY-22 Havaalanları Yer Hizmetleri Yönetmeliği kapsamında gerekli koşul ve durumlar değerlendirilerek verilmektedir. Havalimanlarında kullanılan araçların plakası ve giriş izin kartları havalimanı işletmesi tarafından verildiği gibi bunların ücretlendirilmesi de havalimanı işletmesine aittir.

Aleyna Aydın Ocak 11, 2022

Bilgi Deposu

Park Pozisyonu İçerisinde Ne Gibi İşaretlemeler Vardır?

“Havacılık kuralları kanla yazılmıştır” sözünün anlamı açıktır. Havacılığın her alanına kurallar hakimdir. Ufak bir hata kaçınılmaz sonuçlar doğurabilir. Havacılık sektöründeki teknolojik gelişmeler ve hava ulaşımı kullanımının artması uçak ve yolcu yoğunluğunu arttırmıştır. Havalimanı gibi tehlikeli çalışma alanlarında emniyetin sağlanması için Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) tarafından gerekli dokümanlar hazırlanmıştır. Bu dokümanlardan biri “Apron İşaretlemeleri Talimatı“dır. “Talimatın amacı, 27/10/2016 tarihli ve 29870 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Havaalanı Sertifikasyon ve İşletim Yönetmeliği (SHY- 14A) gereği ruhsatlandırılan havaalanlarının apronlarında yapılacak işaretlemeler ile ilgili usul ve esasları belirlemektir.”

Apron Nedir?

Bir havalimanında hava araçlarının yolcu ve kargo indirme-bindirme, bakım, yakıt ikmali ve park etme amacıyla kullanıma sunulmuş alandır.

Apron İşaretlemeleri:

Apron içerisinde birçok işaretleme bulunmaktadır. Bunlardan bazıları aşağıdaki gibidir.

1. Tekli Uçak Durma İşaretlemesi

Tekli uçak durma işaretlemeleri, siyah bir fonda, enlemesine sarı bir bordür çizgisi ve üzerinde “STOP” yazan işaretlemeden oluşur. Uçak karşılama (marshalling) hizmeti verilmeyen ve farklı uçak tipleri için farklı durma pozisyonlarının gerekli olmadığı park yerlerine, gerekli mesafeleri sağlayacak şekilde uçağın park pozisyonunun sol tarafına yapılmalıdır.

2. Çoklu Uçak Durma İşaretlemesi

Çoklu uçak durma işaretlemeleri, siyah bir fonda, enlemesine sarı bordür çizgisi ve ilgili uçak tipinin yine sarı renkte yazılı olduğu işaretlemelerdir. Uçak karşılama (marshalling) hizmeti verilmeyen ve farklı uçak tipleri için farklı durma pozisyonları gerektiren körüklü uçak park yerlerine yapılmalıdır.

3. Uçak Park Yeri Emniyet İşaretlemesi

Uçak park yeri emniyet işaretlemeleri, uçakların motorlarını çalıştırarak uçak park yerini kullandığı bölgelerde, personel ve diğer araçlardan arındırılması gereken saha kenarlarına yapılmalıdır. Kırmızı renkte yapılmalı ve sınırlar havalimanı işletmesi tarafından kayıt altına alınmalıdır.

4. Kontrollü Bekleme Alanı İşaretlemesi

Kontrollü bekleme alanı işaretlemeleri, uçakların içe taksi yapması mümkün olan uçak park yerlerine yapılmalıdır. İçe taksi sırasında uçağın personel ve ekipmanlardan ayrılması gereken saha sınırlarına kırmızı ve beyaz kesikli çizgilerle yapılır.

5. Geri İtme İşaretlemesi

Geri itme işaretlemeleri, uçağın geri itilmesi (push-back) sırasında traktör sürücüsünün izleyeceği hattı belirlemek için yapılmalıdır. Beyaz renkli kesikli çizgi ve bu çizgiye dik olacak şekilde bir enine çizgiden oluşan işaretlemedir.

6. Ekipman Park Sahası İşaretlemesi

Ekipman park sahası işaretlemeleri, araçların ve ekipmanların uçak park yerlerini ihlal etmeden park edebilecekleri alanı belirlemek için yapılmalıdır. Sürekli beyaz çizgilerle yapılan işaretlemedir.

7. Park Yapılmaz İşaretlemesi

Park yapılamaz saha işaretlemeleri, uçak park yerlerinde araç ve ekipmanların hareket edemeyeceği veya körüklü uçak park yerlerinde körüğün hareket edebileceği sahayı göstermek için yapılmalıdır. Kırmızı renkli ve sürekli, sahanın sınırları ile aynı genişlikte çapraz çizgilerden oluşan işaretlemedir.

8. Körük Tekerlek Pozisyonu İşaretlemesi

Körük tekerlek pozisyonu işaretlemeleri, körüğün kullanılmadığı durumlarda emniyetli bir pozisyonda kalmasını sağlamak ve uçağın park yerine emniyetli şekilde girişini sağlamak amacıyla körüklü uçak park yerlerine yapılmalıdır. Körüğün altında yer alan park yapılamaz işaretlemesinin üzerine, kırmızı renkli çizgi ile belirtilen, körük tekerleğinin genişliğinden az olmayan, iç kısmı beyaza boyanmış işaretlemedir.

Sümeyye Canatan Ekim 24, 2021

Bilgi Deposu

Havalimanlarında Yakıt İkmali Nasıl Yapılır?

Akaryakıt faaliyetini yürüttüğü yer için; bu alanda kullanılan tankların, araçların, yakıt ikmal için gerekli olan tüm malzemelerin, yakıt binalarının, ilk yardım araç gereçlerinin ve yangınla mücadele ekiplerini kapsayan genel bir işleyiş ve bununla ilgili planlar hazırlanır.

Akaryakıt ikmalinin yapıldığı alanda cep telefonu ve yanıcı madde kullanılamaz. Sigara içmek ve ateşle yaklaşmak kesinlikle yasaktır. İlk yardım ekiplerinin irtibat numaralarını gösteren uyarı levhaları bulunmak zorundadır. Levhalar:

Kırmızı renkli levhalar; yasak işareti, tehlike alarmı ve yangınla mücadele ekipmanı demektir. Tehlikeli hareket veya davranışları kapsar.
Sarı renkli levhalar; uyarı işaretidir. Dikkatli ol, önlem al vs. demektir.
Mavi renkli levhalar; zorunluluk işaretidir. Özel bir davranış ya da eylemleri kapsar.
Yeşil renkli levhalar; acil çıkış ve ilk yardım işaretleridir. Kapıları, çıkış yerleri ve tesisleri ifade eder.

Yakıt depolama tanklarının üzerinde tankların numarası, ikmal edilecek yakıtın cinsi, tankın kapasitesi, yakıt ikmal tarihi bulunmalı ve tank kontrol edilmelidir. Tanklar doldurulup boşaltılırken araç motoru durdurulmalıdır. Akü, marş, sigorta gibi aletler çalışır vaziyette olmamalıdır.

Akaryakıt faaliyetlerini yapan ve bu birimlerde çalışan personellerin güvenlik ayakkabısı, eldivenleri, kulaklıkları, gözlüğü, baret şapkaları ve fosforlu kıyafetleri olmak zorundadır.

Havalimanı içerisinde akaryakıt istasyonlarının bulunduğu ala ve bu alana giden yollar işaretlenmeli, şeritlerle belirtilmelidir. Bu yolların herhangi bir aksi duruma karşı zeminin düz ve temiz olması gerekmektedir.

Uçak Yakıt İkmali Nasıl Yapılır?

Havacılık sektöründe genellikle uçaklar için “ JET-A1” denilen yakıt kullanılır. Hidrant adı verilen sistem ile yakıt yer altında bulunan yakıtı boru hattı ile uçak deposuna ikmal eder. Bu boru hattına ve düzeneği sağlayan araçlara dispenser denir. Dispenser hem uçağa yüklenen yakıtın basıncını ayarlarken hem de yakıtı süzerek temizler.

Hayrunisa Koç Eylül 25, 2021

Bilgi Deposu

Apronda Neden Fosforlu Kıyafetler Giyilir?

Havacılık kuralları kan ile yazılmıştır…

Maksimum dikkat isteyen sektörlerden birisi havacılıktır. En ufak bir hatada sadece maddi değil ciddi oranlarda can kayıpları da yaşanmaktadır. Bununla birlikte havacılık otoriteleri belli kurallar çerçevesinde yönetmelikler yayınlamaktadır. Ülkemizdeki havacılık kurallarını belirleyen ve bunları yayınlayan Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü, birçok senaryoyu göz önüne alarak yönetmelikler veya kılavuzlar yayınlamaktadır.

Apron operasyonlarının emniyetli bir şekilde gerçekleştirilmesi için SHGM tarafından “Apron Operasyonları Emniyet Kılavuzu” yayınlanmıştır. Bu kılavuz içeriğinde genel bilgilerin yanı sıra iş güvenliği ve sağlığı hakkında da kullanılması gereken koruyucu giysi ve ekipmanlar bulunmaktadır.

Apron personeli gerekli durumlarda emniyet ayakkabıları, eldivenleri, dizlikleri, görünürlüğü yüksek fosforlu kıyafetler, kulak tıkaçları ve güneş gözlükleri kullanmalıdır. Apronda, görünürlüğü yüksek fosforlu giysilerin giyilmesi emniyet açısından büyük öneme sahiptir. Dikkat çekici olan bu fosforlu kıyafetler apronda herhangi bir istenmeyen olay yaşanmaması için kullanımı zorunludur.

Milyonları Kurtaran Fosforlu Kıyafetler

Üzerinde ışık yansıtan reflektör şeritlerin bulunduğu kıyafetler iş güvenliği açısından sadece havacılıkta değil birçok tehlike içeren sektörde kullanılmaktadır. Gece ve gündüz şartlarında kişilerin farkındalığını sağlamak için üretilen bu özel giysilerin kullanımı zorunludur.

IATA (Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği), apron personeli tarafından gün boyunca dikkat çeken fosforlu kıyafetler kullanılmasını zorunlu kılmaktadır. Düşük görüş koşullarında personelin fark edilmesini sağlayan bu kıyafetler yaralanmaları önlemek için gereklidir. Fosforlu Kıyafetlerin Renk ve Bedenleri

Fosforlu kıyafetlerin renkleri, gündüz görüşü kolaylaştırmak adına turuncu, sarı veya kırmızı renkteki fosforlu kumaşlardan yapılmaktadır. Önünde ve arakasında bulunan ışık yansıtıcı reflektörler sayesinde geceleri fark edilir olmaktadır. Fosforlu kıyafetler, bir yere takılmaması için personelin üzerine tam oturmalıdır. Aynı zamanda kişisel koruyucu donanımlar, 28695 sayılı Kişisel Koruyucu Donanımların İşyerlerinde Kullanılması Hakkında Yönetmeliğe uygun olmalıdır.

Aleyna Aydın Ağustos 1, 2021

Bilgi Deposu

Apron Servis Yolları Nedir?

Apron havalimanlarında uçakların yolcu indirilip bindirilmesi, kargo ve posta gibi yüklerin uçağa yüklenilip boşaltılması; uçakların yakıt ikmali, park ve bakım hizmetlerini alabilmesi için durdukları bölgelere denir. Apron Trafiği

Apronlarda çeşitli taşıtlar; uçağın, yolcunun ve kargonun en iyi şekilde hizmet alabilmesi için bulundurulur. Bu araçlar şunlardır;

Uçak Servis Ekipmanları: Uçağın iklimlendirme ve itki sistemlerini çalıştırmak için kullanılırlar.
Push Back Araçları: Havalimanı apronunda bulunan uçakların PAT sahası içindeki hareketini sağlar.
Follow-Me Aracı: PAT sahalarında uçağı yönlendirmeye yarayan araçlardır.
Konveyörler: Bagaj ve kargoların uçağa getirilmesi için kullanılırlar.
Dolly: Paletlerin taşınmasında kullanılan araçlardır.
Foseptik Kamyonları: Uçak tuvaletlerindeki atığı boşaltmak için kullanılır.
Su Araçları: Uçağa temiz su yüklemede kullanılır.
High Loader: Uçağa palet veya konteyner yüklemede kullanılırlar.
Cobus: Yolcuların apron içindeki hareketini daha hızlı gerçekleştirmek için kullanılan otobüslerdir.

Bunların haricinde sağlık ve yangın söndürme araçları da PAT sahası ve servis yollarını kullanabilirler. Apron Trafiğini Yönetmek

Apron trafiğini yönetmek; apron taşıtlarının, hava taşıtlarının aktif olarak hareket ettiği yerlere girmesini engellemek anlamına gelir. Bu trafiği yönetmek, apron servis yolları sayesinde gerçekleşir. Apron servis yolları bu görevlerinin dışında yük, yolcu ve uçaklara daha hızlı hizmet etmek için ekspres yol işlevi de görür.

Apron emniyeti için araçlar her yoldan gidemezler. Uçaklarla araçların yolları farklıdır. Bu yüzden apron servis yolları vardır.

Ahmet Efe Tan Temmuz 31, 2021

Bilgi Deposu

Follow Me Aracının Aprondaki Görevleri Nelerdir?

Havalimanı apronlarında görev yapan sarı renkteki özel donanımlı follow me (takım ve denetim) araçları kontrol kulesi ile devamlı irtibat halinde olup pist-apron-taksi yani PAT sahalarında uçaklara ve araçlara yönlendirme amaçlı hizmetler verir. Follow Me araçları bulundukları meydanlara gelen yabancı uçaklara yol göstererek olası kazaları önlerler. İki kalkış arası sürede pisti kontrol eder, uçağı yönlendirir.

Follow Me Hizmet Aşamaları Nelerdir?

Hava Trafik Kontrolörü el telsizi ile veya normal telefondan Hizmet alacak uçakların bilgilerini, uçak inmeden önce Follow-Me aracına bildirir.
Çağrıyı alan Apron Memuru Follow-Me Aracı ile PAT sahasına girişte Kontrol Kulesi ile irtibata geçer.
Apron Memuru uçağın her türlü maniadan arındırılmış emniyetli bir şekilde seyrini sağlar.
Follow-Me hizmetine başlamadan önce, aracın sarı renkte tepe lambaları ve “FOLLOW-ME” yazısı yakılır.
Uçak durdurulmak istenirse “FOLLOW ME” yazısı kapatılır ve “STOP” yazısı yakılır.
Hizmetin bitiminde pano ışıkları ve tepe lambaları kapatılarak, araç uçak önünden ayrılır.

Follow Me Aracı ile Uçak Arasındaki Mesafe Nasıl Olmalıdır?

Follow Me aracı ile uçak arasındaki mesafe ayarlanmalıdır. Mesafe, pilotun Follow Me panosunda verilen bilgileri görebileceği ve aracı kullananın da, dikiz aynasından pilot mahallini görebileceği mesafede olmalıdır. Follow Me aracı ile uçak bir bütünlük halinde olmalıdır.

Follow Me Hizmeti Apronun Hangi Noktasından Başlar?

Görüş açıları iyiyse inen uçak için Follow-Me hizmeti, taksi yolunun aprona giriş noktasından başlanır. Uçak park sahasında sona erer. Görüş açıları iyi değilse inen uçak için Follow-Me hizmeti, pisti terk eden taksi yolunda başlar, park sahasında biter. Kalkışa doğru gidecek uçak için park sahasında başlar, kalkış pisti giriş taksi yolunda sona erer.

Follow Me Araçlarının Özellikleri Nelerdir?

Panoda, en az dönüşümlü kullanılan yeşil renkte ışıklı “FOLLOW-ME” ve kırmızı renkte “STOP” yazıları, pano yanlarında sarı renkte iki adet flaş çakar, sağa ve sola dönüş sinyal sistemi, kule-yer kontrol frekansına uygun muhabere cihazı, araç içinde marshalling hizmeti için birer çift ışıklı ve ışıksız flama bulunması gerekir. Her Follow-Me aracının üzerinde tespit edilmiş bir numara bulunması gerekiyor.

Follow Me Hizmeti Verecek Personel’in Eğitim Durumu Nasıl Olmalıdır?

Follow-Me hizmeti veren personel pist, apron ve taksi yolu sahalarını iyi bilmesi gerekir. Follow-Me hizmetinin getirdiği sorumlulukları bilmesi gerekir. Uçak park sahalarının yerleri, uçak tipleri, telsizle muhabere şekilleri, düşük görüş şartları operasyonları ve apron emniyet kuralları hakkında uygulamalı eğitimden geçmiş olmalıdır.

Bilge Akbaş Ağustos 13, 2020

Bilgi Deposu

Etiket: apron