Ahmet Efe Tan, Author at Herkes İçin Havacılık Derneği

Uçak Camlarının Özellikleri Nelerdir?

Uçak camları; kokpit, kanopi veya uçağın gövdesinde bulunan; genel olarak diğer ulaşım araçlarına oranla boyutuna göre küçük ve bulutların üstünde güzel manzaraları görebildiğimiz camlardır. İlk bakışta sıradan bir cam gibi görünür ancak bünyesinde birçok ayrıntıyı bir arada bulundurur.

Uçak Kokpit Camının Özelliği

Uçak kokpit camları genellikle bir polikarbonat dış tabaka, bir adezyen katman ve bir lamine katman içermektedir.

Polikarbonat tabaka: Kokpit camının dış tabakası, çarpma ve yaralanmalardan korunmak için dayanıklı bir polikarbonat malzemeden yapılır.
Adezyen katman: Bu katman, polikarbonat tabakanın kırılması durumunda cam parçalarının birleşmesini ve camın çatlamasını engellemeyi amaçlar.
Lamine katman: Bu tabaka, camın iç tarafındaki görüşü korur ve güneş ışığının camın içine girmesini engeller.

Bu üç tabakalı yapı, kokpit camlarının güvenli, aydınlık ve net görüş sağlamasını uçuş ekibine mümkün kılar.

Uçak Kabininde Bulunan Camın Özelliği

Uçak kabin camları, yolcuların görüş alanını sağlamak ve hava koşullarından korunması için tasarlanır. Kabinde kullanılan camın genel olarak ayabileceğimiz özellikleri şunlardır:

Transparanlık: Uçak kabin camları, mümkün olan en yüksek seviyede görüş açısı sağlamalıdır.
Dayanıklılık: Kabin camları, dış koşullardan ve çarpma riskinden korunması gerekir.
Isı ve ses izolasyonu: Kabin camları, hava sıcaklığını ve gürültüyü azaltması gerekir.
UV koruma: Kabin camları, yolcuların güneş ışınlarından korunmasını sağlamalıdır.
Elektrostatik özelliği: Kabin camları, havada elektrik yüklenmesine neden olmamalıdır.
Anti-buğu özelliği: Kabin camları, camın buğulanmasını engellemeyi amaçlar.

Uçak Kabininde Bulunan Camlar Niye Oval Tasarlanmıştır?

Oval cam tasarımı, uçak kabininin yapısındaki streslere daha dayanıklı ve güvenli bir yapı sunması amacıyla tercih edilmiştir. Aynı zamanda, oval camlar, dış sesleri azaltması ve iç mekândaki görüş açısını genişletmesi açısından avantaj sağlar.

Ahmet Efe Tan Nisan 2, 2023

Bilgi Deposu

Rudder Nedir?

Rudder, uçak gövdesinin arkasında yer alan, yanal yönde hareket ettirilebilen bir alettir. Uçakların yönünü kontrol etmek için kullanılan rudder, hava koşullarındaki değişikliklere ve uçuş kontrol sistemine göre manuel veya otomatik olarak yönlendirilebilir.

Rudder, yanal yöndeki hareketleri yapmak için uçak yapısının arkasında bulunan bir kuyruk bölümünde yer alır. Uçak kaptanı veya uçuş kontrol sistemi tarafından yön verildiğinde, rudder hareket ettirilerek uçak yönü değiştirilir. Bu sayede uçak, istenilen yönde hareket edebilir ve güvenli bir uçuş gerçekleştirilebilir.

Rudder Nasıl Çalışır?

Rudder, pilotlar tarafından ve rudder pedalları kullanılarak kontrol edilebilir. Sağ rudder pedala basıldığı zaman actuator, dikey stabilizenin firar kenarında bulunan uçuş kontrol yüzeyini sağa doğru hareket ettirir. Uçuş kontrol yüzeyi sağa doğru hareket ettirilince uçağın burnu sağa doğru hareket eder.

Yaw Damper Nedir?

Yaw damper, uçakların yanal hareketlerini dengelemek için kullanılan bir sistemdir. Uçaklar havada uçarken, hava koşullarındaki rüzgarlar, türbülanslar veya motorların performansındaki değişiklikler gibi faktörler yanal olarak yapılan hareketleri tetikleyebilir. Bu hareketler, uçuşun konforunu ve güvenliğini olumsuz etkileyebilir.

Yaw damper, bu yanal hareketleri azaltmak ve uçuşun daha dengeli ve konforlu olmasını sağlamak için kullanılır. Bu sistem, uçuş kontrol sistemi tarafından kontrol edilen bir rudder sistemi ile çalışır. Yanal hareketler algılandığında, yaw damper otomatik olarak rudder sistemini kullanarak hareketleri düzeltir ve uçuşun dengelenmesini sağlar.

Yaw damper, uçuşun güvenliği ve konforu açısından önemli bir sistemdir ve çok sayıda modern uçakta standart olarak bulunur.

Rudder Bulundurmayan Uçaklar Nasıl Uçar?

Rudder bulundurmayan uçaklara iki farklı örnek verilebilir. Bunlardan biri Beechcraft Bonanza veya Lockheed F-117 Nighthawk gibi ruddervator tarzında birleşik uçuş kumandaları kullanan uçaklardır.

Diğer bir örnek ise B-2 Spirit gibi veya dikey stabilize sistemi kullanmayan, ön ve arka flap sistemlerini kullanarak yön verme işlemlerini yapan uçaklardır. Flap sistemleri, uçak kanatlarındaki kapakları açma veya kapatma şeklinde hareket ettirilerek yön verme işlemlerini gerçekleştirir. Ayrıca, bu uçaklar genellikle yanal yöndeki hareketleri önlemek için yaw damper veya benzeri bir sistemi de kullanmaz.

Ahmet Efe Tan Mart 29, 2023

Bilgi Deposu

RNAV Nedir ve Gerekli Sistemleri Nelerdir?

Uçak navigasyon sistemleri, uçuşlar sırasında uçakların güvenliğini ve doğru rotalarda yolculuk yapmasını sağlar. Bu sistemler, uçuşların planlanması, yürütülmesi ve yolculuk sırasında güncellenmesi için gerekli verileri toplar ve bu verileri uçak ekipmanları ile paylaşır.

Area Navigation Nedir?

Area Navigation yani RNAV, havacılıkta yolculuğu planlamak ve yürütmek için kullanılan bir yönlendirme sistemidir. Bu sistem, pilotların doğrudan bir yol seçmelerine olanak tanır ve bu yol boyunca yol güncellemeleri sunar. RNAV, klasik radyo navigasyon sistemlerinin (VOR, NDB, gibi) sınırlılıklarını aşan bir alternatif sunmaktadır.

RNAV sistemleri, GPS veya diğer uydu navigasyon sistemleri gibi uydu navigasyon teknolojilerini kullanır. Bu teknolojiler, uçuş rotasının pozisyonunu ve hızını sürekli olarak belirler ve bu verileri uçak yolculuğu sırasında günceller. Bu, pilotların belirli bir noktaya doğrudan yolculuk yapmasını veya belirli bir yoldan sapmaları gerektiğinde hızlı ve kolay bir şekilde düzeltmeler yapmasını sağlar.

RNAV sistemleri ayrıca kontrolörler tarafından uçuş rotalarını planlamaya ve yürütmeye yardımcı olması için de kullanılır. Kontrolörler, uçakların yolculuğu sırasında uçuş rotalarını güncellemek ve uçaklar arasındaki mesafeyi kontrol etmek için RNAV verilerini kullanabilir.

RNAV, havacılıkta verimli, güvenli ve esnek yolculuk yapma olanakları sunar. Aynı zamanda, uçuş rotalarının daha verimli ve ekonomik hale getirilmesine yardımcı olur ve uçuşlar için gereken yakıt miktarını azaltır.

RNAV İçin Gerekli Sistemler Nelerdir?

RNAV sistemleri için gerekli sistemler şunlardır:

Uydu Navigasyon Sistemi: RNAV sistemleri, GPS, GLONASS, Galileo, gibi uydu navigasyon sistemlerini kullanır. Bu sistemler, uçak pozisyonunu ve hızını belirlemek ve uçuş rotasını güncellemek için gereklidir.
FMS (Flight Management System): FMS, uçuş rotasını planlamak, yürütmek ve yolculuk sırasında güncellemek için gereklidir. FMS, RNAV verilerini alır ve uçak hareketlerini kontrol etmek için kullanılır.
Navigasyon Ekipmanı: RNAV sistemleri için navigasyon ekipmanı gereklidir. Bu ekipmanlar arasında, uçakta bulunan yolculuk yönetim sistemi (FMS), radyo navigasyon cihazları, GPS alıcıları ve hava trafik kontrol sistemleri bulunabilir.
Uçak Aviyonik Sistemi: RNAV sistemleri, uçak aviyonik sistemi tarafından desteklenmelidir. Bu sistemler arasında, uçakta bulunan hava trafik kontrol (ATC) sistemi, radyo navigasyon cihazları, uçuş verileri kaydedici ve uçuş yönetim sistemi (FMS) bulunabilir.
Veri Yapısı: RNAV sistemleri için güncel ve doğru veri yapısı gereklidir. Bu veriler, uçuş rotalarının planlaması, uçuşların yürütülmesi ve uçuşlar sırasında güncellenmesi için kullanılır.
Operasyonel Yetenek: RNAV sistemlerinin doğru bir şekilde kullanılması için pilotlar ve havacılık personeli tarafından gerekli operasyonel yetenek bulunmalıdır. Pilotlar, RNAV verilerini okuma ve yorumlama, uçuş rotasını planlama ve yürütme becerilerine sahip olmalıdır.

Ahmet Efe Tan Mart 24, 2023

Bilgi Deposu

FMS Sistemi Nedir ve Hangi Bilgileri Barındırır?

Uçuş Yönetim Sistemi (FMS), uçakların navigasyon, performans, komünikasyon ve yakıt yönetimi gibi önemli faktörlerini yönetmek için kullanılan bir sistemdir. Bu sistem, pilota uçuş rotasını, uçuş altı hava koşullarını, yakıt miktarını ve uçuş performansını görme imkanı sunar.

FMS, uçak içindeki bir bilgisayar tarafından yönetilir ve uçak içindeki diğer sistemlerle birlikte çalışır. Sistem, GPS, hava trafik kontrol verileri, meteorolojik veriler, uçuş planları ve uçuş profilleri gibi çeşitli verileri kullanarak en optimum uçuş rotasını hesaplar. FMS ayrıca, uçuş sırasında meydana gelen değişikliklere veya beklenmedik durumlara adapte olabilir ve gerektiğinde uçuş rotasını değiştirebilir.

FMS, pilotların uçuşlarını daha kolay ve verimli yapmasını, aynı zamanda uçuş güvenliğini artırmasını sağlar. FMS, uçuşların daha verimli ve güvenli hale gelmesine yardımcı olarak hava taşımacılığı endüstrisinin verimliliğini ve etkililiğini artırır.

Uçuş Yönetim Sistemleri Ne Zaman Kullanılmaya Başlandı?

Uçuş Yönetim Sistemleri uçakların navigasyon, performans ve enerji yönetimini optimize etmek için 1960’lardan itibaren uçaklarda kullanılmaya başlandı. İlk başlarda sadece uçuş planlaması ve navigasyon için kullanılırken, günümüzde uçakların performansını, güvenliğini ve verimliliğini artırmak için daha kapsamlı bir hale geldi. Günümüzde, uçakların birçok fonksiyonunu yöneten ve kontrol eden bir sistem olarak kabul edilir.

FMS Hangi Bilgi ve Verileri Barındırır?

Uçuş Yönetim Sistemi (FMS), aşağıdaki bilgileri barındırır:

Uçuş rotası: Uçuş rotasının detaylı bir haritası, ara nokta ve en uygun seyir yolunu içerir.
Performans verileri: Uçak türüne, yüküne ve hava koşullarına göre performans verilerini, uçuş sırasında kullanımı için barındırır.
Navigasyon verileri: Uçuş sırasında kullanılan navigasyon verileri, hava sahası verileri, radyo dalga boyları gibi bilgileri içerir.
Uçuş planı: Uçuş planı, uçuş rotası, uçuş profili, yakıt yönetimi, havaalanı için gerekli verileri içerir.
Yakıt yönetimi: Uçuş sırasında yakıt yönetim verileri, yakıt tasarrufu için optimal rota ve hızları belirler.
Hava durumu verileri: Uçuş sırasında hava durumu verileri, hava koşulları, rüzgar ve hava basıncı gibi verileri içerir.
Kabin verileri: Uçak içindeki kabin verileri, yolcu sayısı, yolcu ağırlığı ve diğer verileri içerir.

Bu veriler, uçuş yöneticilerinin uçuş sırasında güvenli ve verimli bir şekilde yolculuğu planlamasına yardımcı olur.

Ahmet Efe Tan Mart 14, 2023

Bilgi Deposu

Modül Sınavları Nedir?

Modül Sınavları, havacılık otoriteleri tarafından yürütülen hava aracı bakım personeli lisanslandırma sürecinde gerekli olan bir sınav türüdür. SHY- 147, hava aracı bakım teknisyenlerinin eğitim ve lisanslandırma kriterlerini tanımlayan bir düzenlemedir. Bu sınavlar, hava aracı bakım personelinin bilgisini değerlendirir ve hava aracı bakım standartlarını ve prosedürlerini anladığını ve uygulayabildiğini doğrular. Başarılı bir şekilde tamamlanan SHY-147 Modül Sınavları, hava aracı bakım teknisyeni lisansı verilmesine olanak tanır.

Modül Sınavları Kaç Kategori için yapılır?

Hava Aracı Bakım Lisansı alınması için eğitimi alınan kategoriden modül sınavlarına girilmesi gerekmektedir. Bu kategoriler ise;

A: Hat Bakım Mekanik,
B1 Hava Aracı Bakım Teknisyeni- Mekanik,
B2: Hava Aracı Bakım Teknisyeni- Aviyonik, şeklindedir.

B1 kategori lisansı bulunan hava aracı bakım teknisyenleri A kategori lisansın tüm imtiyazlarına sahiptir.

Modül Sınavları Konuları Nelerdir?

Alınacak lisansa göre hava aracı bakım teknisyen adayları çeşitli başlıklardan modül sınavlarına girmektedir. Bu başlıklar aşağıdaki görselde gösterilmektedir

Bu görseldeki bilgilere göre B1.1 kategori lisans almak isteyen adaylar 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7A, 8, 9A, 10, 11A, 15, 17A modül sınavlarına girmelidir.

Modül Sınavları Nerede Yapılır?

Modül sınavları, SHGM’nin yetkilendirdiği bakım eğitim ve sınav kuruluşlarında yapılmaktadır. Ülkemizde bu kuruluşlar şu şekildedir;

Türk Hava Yolları Teknik A.Ş.
Eskişehir Teknik Üniversitesi Havacılık ve Uzay Bilimleri Fakültesi
Erciyes Üniversitesi Havacılık ve Uzay Bilimleri Fakültesi
Kapadokya Üniversitesi

Ahmet Efe Tan Şubat 27, 2023

Bilgi Deposu

Ram Air Turbine Nedir ve Nasıl Çalışır?

Ram Air Turbine (RAT), hava aracının kanatlarına veya gövdesinin altına monte edilen ve alternatif veya acil durum hidrolik veya elektrik güç kaynağı olarak kullanılan küçük bir türbindir. RAT, uçağın hızına bağlı olarak hava akımından güç üretir, elektrik jeneratörüne veya hidrolik pompaya bağlı olabilir.

Ram Air Nedir?

Ram kelimesi İngilizce’de çarpmak, vurmak, toslamak anlamına gelir. Ayrıca koyunların tokuşması da “ramming” olarak tabir edilir. Bu bağlamda Ram Air kelimesini uçağa çarpan hava olarak değerlendirebiliriz.

Ram Air Turbine Nasıl Çalışır?

Uçaklarda bulunan RAT, güç kaybı durumunda açılan 40 cm yarıçapında ve ortalama 6000 rpm hızla dönen küçük bir yardımcı pervanedir. Uçak uçarken çarpan hava akımından güç üreterek çalışır ve türbinin dönmesine neden olur. Türbin bir jeneratöre veya bir hidrolik pompaya bağlıdır.

Bu tarz sistemlerde havanın hızı, türbinin dönüş hızıyla ve dolayısıyla üretilen güç miktarı ile doğru orantılıdır. Uçak daha yüksek hızla uçarken türbin pervaneleri daha yüksek hızla dönecek ve bu hızlı dönüş daha yüksek miktarda hidrolik basıncı sağlayacaktır.

Acil Durumlarda RAT’ın Önemi

RAT’lar, dünya çapında belgelendirilmiş 16 acil durumda 1.700 kişinin hayatını kurtarmaya yardımcı olmuştur. RAT, bu kazalarda kontrol kaybını önleyip uçağın havada kalmasına yardım etmiştir. Fly By Wire ile uçuş kontrol yüzeylerinin hareketinin sağlandığı uçaklarda RAT’ların kullanımı çok önemlidir.

Ahmet Efe Tan Ocak 14, 2023

Bilgi Deposu

PAT Nedir?

PAT ya da PAT sahası; Pist, Apron, Taksi Yolu kelimelerinin baş harflerinden gelen bir kısaltmadır. PAT sahası beton ya da asfalt düz yüzeylerden oluşmuş ve hava araçlarının faaliyetlerini bu yüzeylerin üzerinde yürütülmesini sağlayan alanlardır. PAT sahaları havalimanlarının hava tarafında bulunurlar.

Pist Nedir

Pistler, uçağın güvenli bir şekilde kalkışını (takeoff roll) ve inişini (landing roll) gerçekleştirmesi için hazırlanmış çeşitli en ve boylarda hazırlanmış, karayollarına göre daha düz ve geniş olan yollardır. Pistlerin önünde veya arkasında hava seyrüseferine engel teşkil eden yapılar olmamalıdır.

Apron Nedir?

Apron; uçakların yolcu indirip bindirildiği, uçakların park edildiği, bazı zamanlar bakım faaliyetlerinin yapıldığı, boyutuna göre bir ya da birden fazla uçağın sığabildiği beton yüzeylerdir.

Taksi Yolu Nedir?

Taksi Yolu (Taxiway), pistler ile apronları veya bakım tesisleri, hangarlar gibi havalimanı tesislerini pistler ya da apronları birleştiren ve uçakların bu yollarla pist veya apron gibi bölgelere geçişini sağladığı yollardır.

PAT Sahasında Nelere Dikkat Etmeliyiz?

PAT sahası güvenlik bakımından çok iyi korunmalıdır. PAT sahası havalimanlarının hava tarafında olduğu için hava korsanlarının ilgisini çekmektedir.
Pist ve taksi yollarına aprona girme yetkisi olan personeller dahi girmemelidir. Apron sahalarına ise sadece havalimanı otoritesinden ilgili eğitimi almış yetkili kişiler girebilir.
PAT sahasına havalimanı otoritesinin izin verdiği araçlar dışında herhangi bir araç girmemelidir.
PAT sahasında havalimanı otoritesi tarafından belirlenmiş hız limitleri aşılmamalıdır.
PAT sahasında personeller sigara içmemelidir. Ayrıca havalimanının güvenliği için fotoğraf veya video kaydı alınmamalıdır.

Ahmet Efe Tan Ocak 10, 2023

Bilgi Deposu

Paramotor Nedir

Paramotor, motorlu havacılığın kolay, nispeten güvenli ve en erişilebilir şeklidir. Hava aracının tamamı arabanın bagajına sığar ve birkaç dakika içinde uçuş için monte edilebilir ve neredeyse her yerde uçurulabilir.

Paramotorların Özellikleri

Bir paramotor, yaklaşık 12-15 beygir gücünde 2 zamanlı bir benzinli motordan, sabit hatveli bir pervaneden, yakıt deposundan, olası bir acil durumda kullanılmak üzere bir paraşütten ve paramotorumuzun kanadı olan yamaç paraşütünden oluşur.

Paramotorlar saatte ortalama 50 kilometre yol alabilirler ve 10 litrelik benzinle 3 saat kadar havada kalabilirler. Hobi maksatlı kullanılan paramotorlar, havacılığın temel prensibinin ve uçuş teorisinin daha kolay anlaşılmasını sağlayan hava araçlarından biridir.

18.000 ft maksimum irtifaya çıkabilmesine rağmen seyir irtifası 5.000-10.000 ft irtifada uçurulması önerilir.

Paramotor ile Uçuş

Paramotorlar bir futbol sahası kadar küçük bir alandan güvenle kalkış yapabilir. Pilot motoru sırtına alıp emniyet kemerini bağlar. Ardından uçuş öncesi kontrollerini yapar, motoru çalıştırır, yere serilen kanat üzerinde çeşitli kontroller yapıp birkaç adım içinde havalanır. Kalkıştan sonra, devir yüksek olduğu sürece irtifa kazanır. İstenilen yüksekliğe ulaştığında motor devrini azaltır ve seviye yüksekliğini korur. Paramotor pilotu yamaç paraşütünü sağa veya sola eğerek uzunlamasına eksende hareketini gerçekleştirir. Gücü arttırarak irtifa kazanır ve gücü azaltarak irtifa kaybeder.

Paramotor ile yapılan uçuşların sıcak havada termik hava akımlarını kullanarak yapılması menzilimizi daha da çok uzatacaktır.

Paramotorlar Hakkında Yasal Mevzuatlar

Paramotor kullanmak için bir lisansa ya da ehliyete ihtiyaç duyulmaz. Ancak paramotor pilotları bulunduğu bölgenin havacılık otoritesinin kurallarına uymak zorundadır. Paramotor kullanmak için eğitim alınması havacılık otoriteleri tarafından önerilmektedir.

Ahmet Efe Tan Ocak 4, 2023

Bilgi Deposu

Otopilot Nedir?

İnsan hayatını kolaylaştırmak için otomasyon sistemleri, günümüzde hayatın her aşamasında kullanılmaktadır. Buna en iyi örnek olarak otopilotlar verilebilir. Uzun uçuşlarda pilotlar dikkatini sürekli uçuşa verdiği için bu durum ciddi bir yorgunluğa yol açmaktadır. Otopilotlar bu durumu engelleyerek pilotun uçuşa verdiği dikkati azaltmakta olup pilotların daha az yorulmasını sağlar.

İlk Otopilot Sistemleri

Uçakların menzilleri uzadıkça pilotun uçuşa verdiği dikkat artmış, bunun sonucunda da insan performansının yetersiz kaldığı durumlar ortaya çıkmış, bunun sonucunda havacılık kazaları meydana gelmiştir. İlk otopilot sistemleri de birinci dünya savaşından sonra geliştirilmeye başlanmıştır ve ikinci dünya savaşı bombardıman uçaklarında kullanılmaya başlanmıştır.

Modern Otopilot Sistemleri

Günümüzde uçan bölgesel jetlerde, dar ve geniş gövdeli yolcu uçaklarının tamamında otopilot sistemi bulunmaktadır ve bu durum sivil havacılık otoriteleri tarafından zorunlu hale getirilmiştir. Bunun yanında 19 kişi ve daha az yolcu taşıyan genel havacılık uçaklarında ise otopilot sistemi bulunmayabilir de.

Otopilotlar günümüz kompleks hava araçlarında 3 akslı ve bilgisayar kontrollüdür. Ayrıca modern yolcu uçaklarında taksi, kalkış, yükselme, seyir, alçalma, yaklaşma ve iniş aşamaları için bölünmüştür. Ayrıca ILS gibi yaklaşma sistemleri de otopilota yardımcı olarak uçağın güvenli bir şekilde yere inmesini sağlar.

Otopilot Sistemleri Nasıl Çalışır?

Daha küçük uçaklar için otopilotlarda üç kontrol seviyesi vardır. Tek eksenli bir otopilot, bir hava aracını yalnızca dönüş ekseninde kontrol eder; bu tür otopilotlar kanat dengeleyiciler olarak da bilinir.

İki eksenli bir otopilot, bir uçağı yatay eksenin yanı sıra dikey eksende de kontrol eder ve sınırlı pitch salınımı düzeltme yeteneğine sahip bir kanat dengeleyiciden biraz daha fazlası olabilir veya gerçek otomatik uçuş rehberliği sağlamak için yerleşik radyo navigasyon sistemlerinden faydalanabilir

Üç eksenli bir otopilot, dikey eksende de kontrol sağlar ve birçok küçük uçakta bulunmayabilir.

Ahmet Efe Tan Aralık 29, 2022

Bilgi Deposu

ORAT Nedir?

Havacılık endüstrisi, seyahat ve yolcu talebindeki küresel artış nedeniyle dünya çapında önceki yıllara nazaran önemli ölçüde gelişmiştir. Artan yolcu sayısının kesintisiz ve verimli akışını sağlamak için çeşitli hizmetler, sistemler ve tesisler sürekli olarak planlama, test etme ve geliştirme aşamasındadır. Havalimanı operasyonlarının başarılı ve kesintisiz akışına katkıda bulunan birçok faktör arasında en önemlilerinden biri, inşaat ve işletme aşamaları arasındaki boşluğu kapatmayı amaçlayan ORAT’tır.

ORAT Nedir?

ORAT (İşletmesel Hazırlık ve Havalimanı Transferi), yeni veya önemli ölçüde yükseltilmiş bir tesisin, projenin veya hizmetin inşaat aşamasından aktif canlı operasyonlara başarılı bir şekilde transferini dikkatli bir şekilde yönetmek için kanıtlanmış bir metodolojidir.

ORAT’ın amacı ise yeni bir tesisi veya projeyi, sanki yıllardır çalışıyormuş gibi bir açılış gününde işletebilmektir. ORAT, yüklenici gittikten sonra ortaya çıkabilecek her durumu veya acil durumu önceden tahmin eder ve operatörlerin ve havalimanı sahiplerinin hazırlıklı olmasına yardımcı olur.

ORAT Yöneticileri Ne İş Yapar?

İşletmesel Hazırlık ve Havalimanı Transferi, yani ORAT’ın uygulanması, zaman ve kaynak yatırımının yanı sıra özel uzman ekipleri ve havalimanı son kullanıcıları arasında yakın iş birliği gerektirir.

Havacılık yöneticilerinden oluşan uzman ekip, performansı ve gelişimi izlemek, eylemleri koordine etmek ve engellerin üstesinden gelmek için kendilerini hazırlamak için doğrudan havalimanı paydaşlarıyla birlikte çalışır.

Ahmet Efe Tan Aralık 25, 2022

Bilgi Deposu

Microlight Nedir?

Microlight’ler havadan ağır, sabit veya döner kanatlı, maksimum kalkış ağırlığı 600 kilogram olan; maksimum uçuş hızı 120 knot, stall hızı ise 45 knot olan, diğer hava araçlarına göre oldukça hafif ve idamesi kolay olan bir hava aracı kategorisidir. İlk örnekleri 1970’li yıllarda çıksa da günümüzde popülaritesi artmış hava aracı kategorisidir.

Microlight’ların Diğer Hava Araçlarından Farkı Nedir?

Microlight’ler adından da anlaşılabileceği üzere diğer uçaklardan daha hafiftir. Bunun sebebi ise oldukça hafif olan kompozit malzemelerden veya kumaştan imal edilmeleridir. Toplam ağırlığı 600 kilogramı pek geçmeyen bu hava aracı türü genellikle hobi/sportif havacılık ağırlıklı kullanılmaktadır. Tek motoru olması ve aviyonik sisteminin uçaklardan daha az kompleks olması bakımını kolaylaştıran etmenlerdendir. Son zamanlarda popülaritesinin artmasının sebebi ise eğitiminin ucuz ve lisansının çabuk alınabiliyor olmasıdır.

Microlight’ler Hangi Alanlarda Kullanılır?

Microlight’ler birçok alanda birçok şekilde kullanılabilir. Örnek vermek gerekirse uçurulması kolay olduğundan dolayı uçuşun mantığını kavrayabilmek için uçuş okullarındaki ilk uçuşlar genelde microlight tarzı hava araçları ile yapılır. Askeri alanda ise öğrenci seçim uçuşlarında ve jet uçuş okullarında başlangıç uçuşlarında kullanılır. Sportif havacılıkta planörlerin çekilmesinde, akrobasi görevlerinde ve reklam afişlerinin uçurulmasında kullanılır. Ülkelerin emniyet teşkilatlarında ise suçluların yakalanmasında ve şüpheli noktaların belirlenmesinde (örneğin narkotik madde ticaretinin yapıldığı noktalar) kullanılır.

Ahmet Efe Tan Aralık 19, 2022

Bilgi Deposu

METAR ve TAF Nedir?

Havacılık söz konusu olduğunda bilgi güçtür. Havacılık sektöründe uçuşlar hava koşullarına doğrudan bağlıdır ve uçuş hakkında önemli bir karar alınacaksa yine bu karar büyük ölçüde hava raporlarına dayanır. En sık kullanılan hava durumu raporları ise METAR ve TAF’lardır.

METAR Nedir?

NOAA’ya göre METAR, saatlik yüzey hava durumu gözlemleri için uluslararası standart kod formatıdır. METAR, Meteorolojik Hava Meydan Raporu anlamına gelir. METAR raporları sık sık yayınlanır ve güncel hava koşullarını ele aldıkları için hava tahminleri değil, anlık hava durumu gözlemleridir.

TAF Nedir?

TAF, meydan hava durumu tahmini anlamına gelir. Veren havaalanının çevresi için beş kara miline kadar beklenen meteorolojik koşulları tahmin eder. TAF’lar yaklaşık 24 saat geçerli olan bir tahmindir ve günde dört kez güncellenir.

METAR ve TAF Arasındaki Farklar Nelerdir?

Her iki hava durumu raporu arasında ortak noktalar bulunur. Her iki hava durumu raporu da yasal gereklilikleri karşılar, hava ve pist koşulları hakkında ihtiyaç duyulan temel bilgileri sağlar. Ayrıca METAR ve TAF uluslararası standartlaştırılmış kodlama sistemi kullandığından dolayı havacılık sektöründe çalışan neredeyse herkes bu kodları okuyabilir.

METAR Nasıl Okunur?

Aşağıda verilen örneği inceleyecek olursak;

METAR LTBI 222131Z 18005KT 9999 SCT035 BKN100 12/05 Q1013 RESHRA NOSIG RMK RWY08 12004KT 080V170

METAR bu örneğin bir hava durumu gözlemi olduğunu,

LTBI bu örneğin alındığı hava meydanı olan Eskişehir Hava Üssü’nü,

(22) günü, (21) saati, (13) dakikayı ve Z ise ölçümün Zulu Saati’nde yapıldığını,

18005KT rüzgarın 180 dereceden 5 knot hızla estiğini,

9999 görüşün 10+ km mesafede olduğunu,

NOSIG gelecek bir zamanda hava durumunda önemli bir değişiklik olmayacağını gösterir.

Ahmet Efe Tan Aralık 13, 2022

Bilgi Deposu

Yazar: Ahmet Efe Tan