Havacılıkta Yolcu Hakları Nedir?
Hukukun her alanda olduğu gibi, havacılıkta da belirleyici kuralları vardır. Havayolu işletmelerinin ticari olarak düzenledikleri uçuşlarda yolcuların hakları bulunmaktadır. Havayolu ile seyahat eden yolcuların hakları, “Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü” nün düzenlediği, Resmî Gazete’de yayımlanan 3 Aralık 2011 tarihli ve 28131 sayılı “Havayolu ile Seyahat Eden Yolcuların Haklarına Dair Yönetmelik” ile belirlenmiştir. COVID-19 salgını nedeniyle bu yönetmeliğe geçici maddeler eklenmiştir. Uçağa Kabul Edilmeme
Uçuşunuza zamanında gelmeniz ve gerekli belgeleri sağlamış olma durumunuza rağmen uçağa kabul edilmediyseniz;
- Uçuşu icra eden havayolu işletmesi, belirlenen menfaatler karşılığında rezervasyonundan feragat edecek gönüllüler bulmak için duyuru yapar.
- Yeterli sayıda gönüllü çıkmaması durumunda, uçuşu yapacak havayolu işletmesi yolcuları kendi iradeleri dışında uçağa kabul etmeyebilir. Bu durumda ilgili işletme, yönetmelikte bulunan maddeler gereği yolculara “tazminat hakkı, geri ödeme ve güzergâh değişikliği hakkı ya da hizmet hakkı” yükümlülüklerini yerine getirmek durumundadır.
Uçuşun İptal Edilmesi
Bir uçuşun iptal edilmesi durumunda ilgili havayolu işletmesi;
- Geri ödeme veya güzergâh değişikliği,
- Hizmet hakkı kapsamında ve bekleme süresine uygun olarak çeşitli ikramlar,
- Yeni uçuşun iptal edilen uçuştan sonraki gün veya günler içerisinde olması durumunda ise konaklama ve havalimanı ile konaklama yeri arasındaki ulaşım hizmetini yerine getirmek durumundadır.
- Yönetmelikte belirtilen zaman aralıklarında uçuş iptalinin yolculara bildirilmediği durumlarda ilgili işletme yolculara belirlenen miktarda tazminat ödemek durumundadır. İşletme olağanüstü hâl durumunda kanıtlamak şartıyla tazminat yükümlülüğü kalkar.
Uçuşun Ertelenmesi
Uçuşu icra eden havayolu işletmesi, bir uçuşun planlanan hareket saatinden itibaren;
- 1500 kilometreden daha kısa ve iç hatlardaki uçuşlar için iki saat veya daha fazla,
- 1500 ile 3500 kilometre arası uçuşlar için üç saat veya daha fazla,
- 3500 kilometreden daha uzun uçuşlar için dört saat veya daha fazla ertelenmesini beklediğinde yolculara aşağıdaki hususları teklif eder:
- Hizmet hakkı kapsamında ve bekleme süresine uygun olarak çeşitli ikramlar,
- Beklenen hareket saatinin, önceden ilan edilmiş hareket saatinden sonraki gün veya günler içerisinde olması durumunda konaklama ve havalimanı ile konaklama yeri arasındaki ulaşım hizmetini yerine getirme,
- Erteleme en az 5 saat olduğunda, uçuşun yolcu için artık gerekli olmadığı durum için bilet ücretinin tamamının geri ödenmesi ve yolcunun seyahatinin başlangıç noktasına dönmesini sağlayacak bir dönüş uçuşunu ücretsiz sağlama.
Tazminat Hakkı Ücretleri
Yolculara tazminat hakkı doğması durumunda ilgili havayolu işletmesi;
- İç hat uçuşlar için 100 Avronun Türk Lirası cinsinden karşılığı tutarında tazminat vermek durumundadır.
- Dış hat uçuşlarında ise yolculara;
- 1500 kilometre veya daha kısa tüm uçuşlar için 250 Avronun Türk Lirası cinsinden karşılığı,
- 1500 ile 3500 kilometre arası uçuşlar için 400 Avronun Türk Lirası cinsinden karşılığı,
- 3500 kilometreden daha uzun uçuşlar için 600 Avronun Türk Lirası cinsinden karşılığı tutarında tazminat verilir.
Tazminatın Türk Lirası cinsinden karşılığı hesaplanırken biletin satın alındığı güne ait Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz satış kuru esas alınır.