Uçakların Hava Değişikliğine Dayanıklılığı Nasıl Test Edilir?
Uçaklar kullanıma sunulmadan önce dayanıklılık ve güvenlik için birçok test yapılmaktadır. Peki uçakların hava değişimlerine dayanıklılığı nasıl test edilmekte?
Uçakların Havada Karşılaşabilecekleri Durumlar İçin Uygulanan Testler
- Kanatlara Ağırlık Testi
- Uçağa Tavuk Fırlatmak
- Sıcak ve Soğuk Testler
- Sanal Uçak ‘Demir Kuş’
- Yıldırım Testleri
Kanatlara Ağırlık Testi
Kanatlara yapılan bu testte havada karşılaşılabilecek ani irtifa kaybı gibi durumlar incelenmektedir. Bu testte kanatlara uygulanan ağırlık o kadar fazladır ki kanatlar 90 dereceye kadar eğilebilmektedir. Kanatlara uygulanan bu ağırlık birden çekilerek kanatların kırılma noktaları belirlenmektedir.
Uçağa Tavuk Fırlatmak
Uçakların uçuş sırasında kuşlarla karşılaşması, kuşların motoru durdurmasına ya da patlamasına neden olmaktadır. Bu kazalar havayollarına yılda 1,2 milyar dolar masrafa neden olmaktadır. Uçak motoru üretici firmalar motorlarını bu teste tabi tutmak için motorların üretim aşamasında çalışır haldeki motorlara ölü tavuk fırlatan bir cihaz kullanmakta. Aynı durum kokpit camlarının dayanıklılık derecesinin ölçülmesinde de kullanılıyor. Sıcak ve Soğuk Testler
Uçakların barındırdığı sistemlerin aşırı sıcak ve soğuk ortamlarda düzgün çalışması için testler yapılmaktadır. Örnek olarak Kanada’nın kuzey kutup bölgesinde 1 hafta tutulan Airbus A350 uçaklarının dondurucu koşullarda nasıl çalıştığı incelenerek gerekli düzenlemeler yapılmaktadır. Bu örneğe benzer testler La Paz (Bolivya) ve Addis Ababa (Etiyopya) gibi denizden en yüksek seviyedeki havaalanlarında uçakların bir hafta tutulmasıyla da uygulanabilmekte. Ayrıca yoğun yağışların fren sistemine ve motorlara etkisini incelemek için uçaklar su ve buz fışkırtan özel kanallardan geçirilmektedir.
Sanal Uçak ‘Demir Kuş’
Uçakların içindeki tüm sistemler önce yerde inşa edilerek dijital testlere tabi tutulmakta. Test merkezlerinden biri Montreal’de bulunmaktadır. Sistemler yerde kurulduğunda onlara ‘Demir Kuş’ adı veriliyor ve uçağın gerçekleştireceği iniş, kalkış, uçuş gibi hareketleri simülasyon ile deneniyor. Sistemler haricinde uçağın gövdesinin ve kanatlarının birleştiği yerlerde ultrason testleri uygulanarak kullanılan malzemelerde bir hata ve hasar olup olmadığı kontrol ediliyor. Yıldırım Testleri
İstatistiklere göre her uçağa yılda en az bir kere yıldırım çarpıyor. Yıldırım uçak üzerinden akıp gidiyor ve ciddi bir hasar bırakmıyor. Cardiff Üniversitesi’ndeki yıldırım laboratuvarı, yıldırım testleri uygulayarak bu sorun için en uygun çözümleri bulmaya çalışıyor. Airbus firması uçakları için yıldırım testlerini bu laboratuvarda gerçekleştiriyor.