resmin alt tagı

Uçaklar Havada Neden Basınçlandırılır?

Uçak içindeki hava basıncı, uçak içinde bulunan hava moleküllerinin konsantrasyonu tarafından belirlenir. Basınç, uçak içinde bulunan hava moleküllerinin kuvveti olarak tanımlanabilir ve uçak içinde bulunan insanlar, ekipmanlar ve diğer malzemeler üzerinde etkilidir.

Atmosferik Basınç Düşüklüğü

Atmosferik basınç düşüklüğü, uçakların yüksek rakımlarda bulunmasıyla ortaya çıkan bir durumdur. Bu basınç, havanın molekül yoğunluğunu ifade eder ve uçaklar yüksek rakımlarda bulunurken atmosferik basınç düşer. Bu düşüş, uçuş sırasında insanlar için zararlı hale gelecek kadar düşük basınç ortamı oluşmasına neden olabilir. Bu ortam, uçuş sırasında insanlar için rahatsız edici ya da tehlikeli durumların oluşmasına neden olabilir.  Bunlar arasında baş ağrısı, göz ve burun akıntısı, halsizlik, nefes darlığı, huzursuzluk, bulantı gibi fiziksel belirtiler bulunabilir.

Bu nedenle, uçaklar içindeki hava basıncı yerden yükseldikçe düşen atmosferik basınç düşüklüğünü önlemek için, uçaklar içindeki hava basıncı yer basıncı seviyesinden daha yüksek tutulur. Bu sayede, uçaklar içinde bulunan insanlar için uygun bir atmosferik basınç sağlanır ve atmosferik basınç düşüklüğünden kaynaklanabilecek rahatsız edici ya da tehlikeli durumlar önlenebilir.

Tehlikeli Durumların Önlenmesi

Uçak içindeki atmosferik basınç düşüklüğünden kaynaklanabilecek tehlikeli durumlar önlenmek için birçok farklı teknik ve yöntem kullanılabilir. Bunlar arasında:

  • Basınç kontrol sistemleri: Uçaklar içindeki hava basıncının düzenlenmesi için kullanılan sistemlerdir. Bu sistemler, uçaklar içindeki hava basıncını yer basıncı seviyesinden daha yüksek tutar ve atmosferik basınç düşüklüğünden kaynaklanabilecek rahatsız edici ya da tehlikeli durumları önler.
  • Havaya giriş ve çıkış sistemleri: Uçaklar içinde hava akışının kontrol edilmesi için kullanılan sistemlerdir. Bu sistemler, havaya giriş ve çıkış esnasında atmosferik basınç düşüklüğünü en aza indirir ve uçak içinde bulunan insanlar için uygun bir atmosferik basınç ortamı oluşmasını sağlar.
  • Uçak içindeki oksijen maskesi sistemleri: Uçaklar içinde atmosferik basınç düşüklüğünden kaynaklanabilecek tehlikeli durumlar ortaya çıktığında kullanılan sistemlerdir. Bu sistemler, uçaklar içindeki insanların doğal oksijenden yoksun kalmaları durumunda onlara gerekli oksijeni verir ve atmosferik basınç düşüklüğünden kaynaklanabilecek tehlikeli durumları önler.

Bu önlemler, uçaklar içindeki atmosferik basınç düşüklüğünden kaynaklanabilecek tehlikeli durumların önlenmesi için kullanılan en yaygın tekniklerdir. Uçuş sırasında hava yolculuğu yaparken uçaklar içindeki atmosferik basınç düşüklüğünden kaynaklanabilecek tehlikeli durumların önlenmesi, yolcuların güvenliğinin sağlanması açısından büyük önem taşır.

Uçaklar Nasıl Uçar?

Uçakların ileriye doğru hareket etmesini sağlayan motorlardır. Yükselmesini sağlayansa kanatlardır. Tonlarca ağırlıktaki bu inanılmaz uçakların uçması bu iki ana faktöre bağlıdır.

Uçakların havada tutunma olayı, kanatlarının alt ve üst bölümlerinde oluşan hava basınçları arasındaki fark sayesinde gerçekleşir. Kaldırma kuvveti ile denge kuvveti uçuş esnasında aynı derecede rol oynar. Uçakların yükselmesini kanatlar sağlar, ileriye doğru hareket etmesini ise motorlar sağlar.

Uçak Motorları

Uçak motorları çalıştırılınca içlerindeki pervaneler dönmeye başlar. Uçakların ileri yönde hareket etmesini sağlayansa pervanelerin şeklidir. Pervaneler dönme hareketi sırasında uçağın arka kısmında kalan havayı sıkıştırır, ön kısmında kalan havayı ise seyreltir. Bu durum sonucunda bir basınç farkı oluşur yani pervanelerin arka kısımlarına etkileyen hava basıncının ön kısımlarına etkiyen hava basıncından daha büyük olmasına neden olur. Böylece uçağa ileri yönde net bir kuvvet etki eder ve uçak ileri yönde hareket etmeye başlar. Özet olarak motorlarda harcanan enerjinin sağladığı dairesel hareketin pervanelerin şekilleri sayesinde bir itki kuvveti oluşur.

Uçak Kanatları

Uçak havalanıp uçmaya başladıktan sonra, kanatların alt kısmında kalan hava sıkışır, üst kısmında kalan hava ise seyrelir. Bu durumun sonucunda uçak kanadının alt ve üst kısmı arasında bir basınç farkı oluşmasına sebep olur. Uçağın yükselmesini ve havada kalmasını sağlayan basınç farkı ise kaldırma kuvveti yaratarak uçağın havada kalmasını ve aynı zamanda ileri hareket etmesini sağlar.

Uçağa Etki Eden Kuvvetler Nelerdir?

  • Kaldırma Kuvveti (Lift Force): Uçaklardaki kanatlardan akan havanın yarattığı etki ile oluşur.
  • Yer Çekimi Kuvveti (Gravity Force): Uçağın kütlesinden dolayı oluşan kuvvettir.
  • Sürükleme Kuvveti (Drag Force): Hava direncidir. Uçak bu direnci yendiği zaman havalanır.
  • İtki Kuvveti (Thrust Force): Uçağın ileri hareketini sağlayan etkidir.

Uçak Yakıtlarının Araba Yakıtlarından Farkı Nedir?

Uçak Yakıtları

Uçak yakıtları temel olarak 4 ‘e ayrılır. Bunlar:

  1. Jet yakıtı (gaz yağı)
  2. Gazyağı- benzin karışımı
  3. Havacılık benzini (avgas)
  4. Biokeresene

Kaliteye ve donma noktalarına göre farklılık gösterirler. Araba Yakıtları

Benzin ve dizel olmak üzere ikiye ayrılır ve bunların seçimi ise fiyatına verimliliğine ve altyapısına göre değişmektedir. Mesela her benzin istasyonunda hepsi bulunmaz ve bu da kullanımı belirli oranda düşürür. Uçak Yakıtlarının Araba Yakıtlarından Farkı Nedir?

Aslında uçak yakıtları ve araba yakıtları aynı yerlerde kullanılabilir. Ama farkın oluştuğu yer uçakların belirli bir seviyenin üstüne çıktıkları için donma ve parlama noktalarının olduğudur. Aralarındaki temel fark kurşundur. Kurşun, donma ve parlama noktasında uçak yakıtındaki sağlamlığı sağlayan maddedir. Ama bunu araba yakıtlarında kullanamayız. Ayrıca uçaklarda kullanılan avgas olası bir durumda oluşabilecek patlamaları minimuma indirecek düzeyde üretilmektedir. Son farkımız ise uçak yakıtlarının aldıkları özellikler neticesinde daha yoğun olmasıdır.

Bir Uçak Günde Sadece Bir Defa Mı Uçar?

Her geçen gün genişleyen havacılık sektöründe uçaklar dur durak bilmeden mesai yapıyor. Havacılık sektörü 7/24 canlı bir sektördür. Binlerce uçağın olduğu bu sektörde her gün milyonlarca yolcu, kargo, taşıt gibi akla gelebilecek birçok canlı ve cansız varlık taşınıyor. Bu kadar hareketli bir sektörde bir uçağın günde bir kere uçuş yapması sizce mümkün mü? En basit halini düşünürsek uçaklar bazı noktalara aktarmalı olarak uçuş yapar. Hem fazla yolcu taşıma imkânı hem de mali açıdan tasarruf sağlayan bu sistemde zorunlu durumlar ya da anlaşmalar hariç iki uçak kullanılması pek görülebilen bir durum değildir. Sadece aktarmalı uçuşları bile düşünsek hiçbir uçak günde sadece bir kere uçuş yapmaz. Özellikle yurtdışı uçuşlarında 3 noktaya iniş yapan uçaklar çok sık bulunmaktadır. Mesela THY her gün 200 binden fazla yolcu taşıyor ve neredeyse her dakikada bir uçuş gerçekleştiriyorlar. Bu kadar çok uçuş gerçekleştiren bir firmanın uçaklarının günde sadece bir kere uçması imkânsızdır.

Birden fazla uçuş yapan uçaklar iniş yaptıkları noktalarda yakıt, ikram gibi ihtiyaçlarını giderip bir sonra ki noktaya uçuşlarını gerçekleştirebilirler.  Uçakların yaptıkları mesailer yılın farklı zamanlarında değişiklik gösterebilir. Normal bir gün için de gökyüzünde 10 000 ile 14 000 arası uçak bulunabilir. Yoğun bir günde ise bu sayı 20 000’i bulabilir. Gün içinde gökyüzünde ki uçakların çoğu ise tekrar eden uçuşlar yapar.  Bu kadar uçuşun yapıldığı sektörde firmaların uçaklarına sadece bir uçuş yaptırması pek mümkün değildir. Birçok açıdan da zarar ettirtir. Bu yüzden uçaklar günde birden fazla kez uçuş yapabilir bu uçuşların sayıları da artabilmektedir.

Pilotlar Hep Aynı Uçağı Mı Kullanır?

Birçok kişinin kendine özel arabası var. İstediği zaman istediği yere arabası ile gidebiliyor. Peki, bir pilot istediği zaman istediği yere uçağı ile gidebilir mi? Veya bir pilot her zaman aynı uçağı mı kullanır? Kısaca cevap verecek olursak hayır. Peki, bu sistem nasıl işliyor? Gelin beraber öğrenelim. Dünyadaki havayollarının filosunda yüzlerce uçak bulunmaktadır. Pilotlar iş yaşamları boyunca hep aynı kuyruk tescilli uçakla uçmazlar. Sistemi kısaca anlatmak gerekirse, şöyle izah edebiliriz.

Bir havayolu bir uçağın bir hafta boyunca nelere uçacağının planlamasını yapar. Bu planlama yaparken uçağın neredeyse her uçuşuna farklı uçuş ekibi görevlendirir. Böylece pilotlar iş hayatları boyunca hep aynı uçağı uçurmazlar. Yapılan planlama çerçevesinde pilotların hangi günde nereye saat kaçta hangi kuyruk numaralı uçak ile uçacağı bellidir. Hatta bir pilotun bir günde uçtuğu uçak değişebileceği gibi uçuş ekibi de değişebilir.

 

 

 

resmin alt tagı

Herkes İçin Havacılık Derneği, 2015 yılında öğrenciler tarafından kurulan ve yönetilen bir dernek olarak İLK ve TEK olma özelliğiyle havacılık tarihine imzasını bırakmıştır.

Bugün itibariyle ise 3150+ üyesi ve 7 temsilciliği ile Havacılığın En Büyük Sivil Toplum Kuruluşu haline gelmiştir.

Mail Formu

     

    İletişim

    Yenişehir Mahallesi Osmanlı Bulvarı No:2 Ayport Sitesi A Blok Ofis No:2
    Pendik/ İstanbul

    info@herkesicinhavacilik.com