uçak emniyeti Archives - Herkes İçin Havacılık Derneği

Pist Sonu Emniyet Alanı (RESA) Nedir?

Bir piste erken temas eden veya pistte duramayan uçakların hasar riskini azaltmak üzere “Pist Sonu Emniyet Alanları” tasarlanmıştır. Bu bir pistin merkez hattı uzantısına simetrik ve şeridin sonuna bitişik yapıda bulunan bir sahadır.

RESA’nın Amacı Nedir?

ICAO iniş sırasında piste erken temas eden veya kalkış sırasında pistte duramayan bir uçağın önemli derecede zarar gördüğü belirtilmektedir. Hasarı en aza indirmek amacı ile, pist şeridi uçlarının sonlarına ilave alan sağlanması gerektiği düşünülmektedir.

Pist sonu emniyet alanları olarak bilinen bu alanlar, pistte duramayan veya piste erken temas eden uçaklara yeterli seviyede destek sağlayacak kapasiteye sahip olması gerekmektedir.

Bazı koşullarda pist şeridinin her bir ucunda bir RESA sağlanması gerekmektedir. Bu koşullar:

Kod numarasının 3 veya 4 olduğu zamanlarda,
Kod numarasının 1 veya 2 olduğu ve pistin aletli pist olduğu zamanlarda,
Kod numarasının 1 veya 2 olduğu ve pistin aletsiz pist olduğu zamanlarda RESA alanı yapılması gereklidir.

Pist Sonu Emniyet Alanı Uzunluğu Nasıl Belirlenir?

Belli koşullar doğrultusunda pist sonu emniyet alanı, pist şeridinin sonundan asgari olarak 90 metrelik bir mesafeye kadar uzanması gerekmektedir.

Bir uçak durdurma sisteminin bulunması halinde bu uzunluk, devletin kabulüne tabi tutulmaktadır. Sistemin tasarımı doğrultusunda azalabilir.

Pist Sonu Emniyet Alanı Genişliği Nasıl Olmalıdır?

Pist Sonu Emniyet Alanının genişliği, pistin devamındaki genişliğinin en az iki katı olması gerekmektedir.

Aleyna Aydın Ekim 27, 2021

Bilgi Deposu

Uçak İçindeki Ağırlık Dağılımının Uçuşa Bir Etkisi Var Mı?

Öncelikle bu sorunun cevabı evet, uçak içindeki ağırlık dağılımının uçuşa bir etkisi vardır.

Uçakların kalkış sırasında kaldırabileceği azami ağırlığa “azami kalkış ağırlığı” veya “maksimum kalkış ağırlığı” denir. İngilizcede “Maximum Take Off Weight” olarak belirtilir ve baş harflerinden oluşan MTOW, azami kalkış ağırlığı anlamına gelir. Günümüzde MTOW kavramı çok önemli bir rakamdır. Yeni yapılan uçaklar sadece yolcu ve yakıt kapasitesine göre kalkış yapamazlar. Uçağın doneleri üzerinden bu hesaplanmanın yapılması gerekir. Yükleme Yapılırken Dikkat Edilmesi Gereken Prensipler

Uçaklara yükleme yapılırken bazı prensiplere dikkat edilir. Bu prensipler uçaktaki can ve mala zarar gelmemesi için vardır ve bunlara uyulduğu taktirde uçak içindeki ağırlık dağılımının uçuşa etkisi de en az indirilebilir. Bu prensipler şunlardır:

Uçağın hasar görmemesini ve can güvenliğimizi korumak
Yükün hasar görmemesini ve mal güvenliğini korumak
Yük planlarının dışına çıkmamak
En kısa sürede emniyet kuralları doğrultusunda ve eksiksiz bir şekilde yükleme ve boşaltmayı gerçekleştirmek
Uçak ve yükün hasar görmeden güvenli bir şekilde kurallara uygun olarak en kısa sürede yüklemenin yapılması

Ağırlık Yapan Yükler Yüklenirken Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar

Uçağın ağırlık merkezi dikkate alınarak yükleme yapılmalıdır. Bu sayede yakıt tasarrufu sağlanır. Havayollarının belirtmiş olduğu ideal değerler baz alınmalıdır.
Yükleme sırasında, kompartıman içerisinde yer alan üst limit aşılmamalıdır. Bunun sebebi yükler ile tavan arasında, yeterli alan bırakılmazsa hava filtreleri havayı temizleyemez, ışıklandırma sistemlerine çok yakın olması sonucu ise hem yeterli aydınlatma sağlanamaz hem de sistemlerin ürettiği ısıdan dolayı yangın çıkabilir veya gereksiz yere yangın alarmı çalışabilir. Bu uçak uçarken büyük bir soruna neden olabilir.
Yüklenen yükler düzenli bir şekilde istiflenmelidir. Aksi taktirde uçağın ağırlık merkezinden dolayı burun veya arka tarafı dengesizlikten dolayı yere çökebilir ve uçak hasar alabilir.
Kargolar genelde ağır olduklarından ve en son indirilmeleri gerektiğinden dolayı ilk yüklenirler. Bu nedenle iyi bir şekilde hesaplama yapılmalı ve kaliteli bir istifleme yapılması şarttır. Aksi takdirde tekrar uçak boşaltılır ve yükleme yeniden yapılabilir. Bu durum müşteri memnuniyetsizliğine ve zaman kaybına yol açar.

Ebru Türkmen Nisan 19, 2021

Bilgi Deposu

MEL ve MMEL Nedir?

Her uçuştan önce hava aracının emniyetle uçabilmesi için kontrolden geçmesi gerekir. Hatta kalkıştan hemen önce bile bu kontroller yapılır. Emniyetli bir uçuş için olmazsa olmazdır. Eğer kontroller sırasında büyük bir arıza çıkarsa uçuş iptal edilip bakıma gönderilir. Ama eğer problem küçükse iki şeye başvurulur. Bunlar MEL (Asgari Teçhizat Listesi) ve MMEL (Temel Asgari Teçhizat Listesi) dir.

MEL (Minimum Equipment List)

Bir hava aracının belirli bir şartta (VFR/IFR) emniyetli uçuş yapabilmesi için gerekli olan, sivil havacılık otoritesi tarafından yayınlanan minimum teçhizat listesidir. Arıza çıktığı zaman pilot bu listeyi kontrol eder hatta ilgili parçanın onarılması gerekiyorsa onarılıncaya kadar uçuşu iptal edebilir. Hava aracının tipine özgü MMEL esas alınarak, MMEL ile uyumlu veya daha kısıtlayıcı bir şekilde hava aracı işletmecisi tarafından hazırlanır. Bu listede hava aracı tipindeki tüm ekipmanlar mevcuttur. Parça veya parçalar arızalı olmasına rağmen uçuşu olumsuz etkilemeyip devam edebileceğini gösterir.

MMEL (Master Minimum Equipment List)

Belirli bir hava aracı tipi için ilgili hava aracının üreticisi tarafından hazırlanarak üretici ülkenin onayına sunulur ve uçuşa başlangıç aşamasında gayri faal olmasına izin verilen teçhizatı veya teçhizatları içinde barındıran temel asgari teçhizat listesidir. MMEL, özel işletim koşullarına, kısıtlamalara ya da prosedürlere bağlı olarak belirli bir uçak tipinde geçici olarak gayri faal olabilecek parçaları listeleyen bir dokümandır. Sertifika verilen tüm hava aracı tipi ve modellerinin operasyon türlerini kapsamaktadır.

MEL ve MMEL Arasındaki Fark

MMEL’i uçak üreticisi çıkarır. Uçak üzerindeki bir komponentin temel asgari uçuş limitidir. MEL ise şirket tarafından tekrar düzenlenen bir prosedürdür. Şirketin çıkmaza girdiği noktada MMEL’e başvurulur.

Eda Baltacı Mart 27, 2021

Bilgi Deposu

Etiket: uçak emniyeti