resmin alt tagı

Ülkelerin Neden Farklı GNSS (Radar) Sistemleri Bulunur?

GNNS yani Küresel Navigasyon Uydu Sistemi Dünya’daki bir kullanıcının konumunu belirlemek için uzaydan sinyaller yollayan küçük uyduları kullanan bir uydu navigasyon sistemidir. Kullanıcının konumu geriden kestirme yöntemi ile bulunur. Yöntem, uydu-alıcı uzaklığı ve sinyalin uydudan alıcıya ulaşana kadar geçen zamanın ışık hızının çarpılması ile bulunur. Bu yöntem ile kullanıcı dünyanın neresinde olursa olsun konumu tespit edilebilir.

Dünya’da Kullanılan GNNS Sistemleri

  • GPS (Global Positioning System): En eski GNNS sistemidir ve NAVSAT olarak da bilinmektedir. ABD Savunma Dairesi tarafından geliştirilmiş uyduya dayalı yer belirleme sistemidir. Askeri amaçla kullanımına başlayıp zamanla kamu kullanımına açılmıştır. Toplamda 33 uydusu bulunmaktadır ve bunların 31’i yörüngesinde çalışır durumdadır.
  • GLONASS (Global Navigation Sattellite System): Sovyetler Birliği zamanında geliştirilmiş bir sistem olmakla birlikte günümüzde Rusya tarafından kontrol edilmektedir. Toplamda 27 uydusu bulunmakla beraber bu uyduların 24 tanesi yörüngede çalışır durumdadır. Askeri ve sivil amaçlı kullanılmaktadır.
  • GALILEO: Avrupa Birliği tarafından 2005 yılında kullanımına başlanan sistem GPS ve GLONASS’a alternatif olarak üretilmiştir. Sivil ve ticari kullanım amaçlı küresel navigasyon sistemidir. Toplamda 30 uydudan 22’si yörüngededir.
  • BeiDou: Çin tarafından 2000 yılında kullanımına başlanmış uydu konumlandırma sistemidir. BeiDou-1, BeiDou-2 ve BeiDou-3 uydu takımları bulunmaktadır.
  • QZSS (Quasi Zenith Satellite System): Japonya tarafından geliştirilmekte olan bölgesel uydu navigasyon sistemidir. Toplamda 7 uyduya sahip olacak sistemin 4 uydusu yörüngededir.
  • IRNSS (Indian Regional Navigation Satellite System): Hindistan’a ait bölgesel uydu navigasyon sistemidir. Toplamda 7 uydusu bulunan sistemin 3 tanesi yörüngede ve hizmet vermektedir.

Bu sistemlerin kullanımları ülkelerin gerçekleştirdikleri anlaşmalar ile sağlanmaktadır. GNSS sistemleri küresel olarak askeri, sivil ve ticari amaçlı kullanılmaktadır.

Küresel Konum Belirleme Sistemlerinin Kullanım Alanları

  • Hava, deniz ve kara araçlarının navigasyonu
  • Jeodezik ve jeodinamik amaçlı ölçümler
  • Kadastro ölçümleri
  • Askeri amaçlı
  • Yer kabuğu hareketlerinin izlenmesi amaçlı
  • Deprem büyüklüğünün belirlenmesi amaçlı
  • Araç takip sistemleri

SMR Kuleleri Nedir? Ne İşe Yarar?

SMR (Yüzey Hareket Radarı), ICAO tarafından kabul edilen bir terimdir. Yüzey hareket radarı, hava trafik kontrolörleri tarafından görsel gözlemleri desteklemek için kullanılan en yaygın gözetim sistemidir. Uçak ve araç trafiği dahil olmak üzere bir havalimanının yüzeyindeki tüm temel özellikleri tespit etmek ve tüm görüntüyü kontrol kulesindeki bir radar gösterge konsolunda sunmak için özel olarak tasarlanmış birincil radar ekipmanıdır.

SMR Kuleleri Ne İşe Yarar?

SMR, uçak ve araçların yüksek bir güncelleme oranı ile gözetlenmesini sağlamaktadır. Ayrıca gece ve görüş mesafesinin düşük olduğu zamanlarda da kullanılabilmektedir.

SMR, manevra sahasının tamamının veya bir kısmının görsel gözleminin sürekli yokluğunda görsel gözlemi desteklemek veya görüşün zayıf olduğu durumlarda yerini değiştirmek için şu amaçlarla kullanılabilir:

  • Manevra alanına ilişkin kontrolörlerin durumsal farkındalığını artırmak.
  • Manevra sahasındaki uçak ve araçların hareketini izlemek.
  • Pilotlara ve araç sürücülerine gerektiği şekilde rota bilgisi sağlamak.
  • Manevra sahasında uçakların ve araçların güvenli ve verimli hareketi için tavsiye ve yardım sağlamak.

SMR’nin Teknik Özellikleri Nelerdir?

SMR, Birincil Gözetleme Radarı’nın (PSR) çalışma prensibini kullanmaktadır. Yani hedef tarafından yansıtılan bir sinyal yayar ve alınan yankı, hedefin menzilini ve yönünü belirlemek için kullanılır. Ancak SMR, PSR’nin (1-5 GHz) aksine çok daha yüksek frekanslarda (10-20 GHz) çalışır. Sonuç olarak, anten çok daha küçüktür ve hafiftir, bu da daha hızlı dönüşe ve dolayısıyla daha hızlı güncelleme hızına izin vermektedir. Azimut çözünürlüğü de daha ince ışın genişliği nedeniyle PSR’ye kıyasla iyileştirilmiştir.

SMR’ın Yeri Neresidir?

SMR, genellikle manevra alanının iyi bir şekilde görülebilmesini sağlayan ATC kulesinin üstüne veya apronun çeşitli yerlerine monte edilmektedir. SMR’nin doğal bir sınırlaması, yalnızca konum bilgisi sağlamasıdır. Bununla birlikte, örneğin bir ADS-B alıcısı ile birleştirilirse, kontrolör ekranında ek bilgiler görüntülenebilmektedir.

Özetlemek gerekirse; SMR tipik olarak, pistler ve taksi yolları, çim alanlar ve binalar gibi özellikleri gösteren havalimanının plan görünüm haritasına yerleştirilmiş bir video blip olarak sunulmaktadır ve her bir hedefi tanımlamak ve pist üzerindeki uçaklar arasında olası çatışmalar durumunda uyarılar sağlamak için çağrı işaretleriyle artırılabilir. SMR ayrıca A-SMGCS’nin önemli bir unsurunu oluşturmaktadır.

Hayalet Uçaklar Radarda Nasıl Görünmez Olur?

Hayalet Uçak Nedir?

“Stealth” yani hayalet uçak, radar verilerinde görüntülenemeyen ya da görüntülenmesi çok güç olan uçaklara verilen yaygın bir isimdir.

Radar Nedir?

Radar sistemleri, havacılık alanında uçakların yerini tespit etmek amacıyla kullanılan oldukça başarılı sistemlerdir. Radarın çalışma prensibi temelde elektromanyetik dalgaları gönderip yansıyanları toplamaktır. Bir cisim radar tarafından gönderilen elektromanyetik dalgaları radara yansıtabilirse radarda görüntülemek mümkün olur. Ancak bu elektromanyetik dalgaları emerse ya da radara yansıtmak yere farklı yerlere yansıtırsa radardaki görüntüsü küçülür ya da radarda görüntülenemez.

Uçakları radarlarda görünemez yapmanın en temel yolu, radardan gönderilen elektromanyetik dalgaları yansıtarak alıcı antene ulaşmasını engellemektir. Hayalet uçakların tasarımı da bu doğrultuda yapılarak radarda görüntülenmeleri neredeyse imkansızlaştırılır. Görüntülenmeleri mümkün olsa bile bir kuş gibi görünür. Hayalet Uçakların Tasarımlarındaki Başlıca Prensipler

Hayalet uçakların radarda görüntülenememelerinin altında yatan en büyük sebep, tasarımlarıdır. Hayalet uçakların radarda görüntülenmesini önlemek amacıyla yapılan tasarım özellikleri şunlardır:

  • Radar dalgalarını soğuran kaplama kullanılarak elektromanyetik dalgaların alıcı antene ulaşması engellenir.
  • Metalik olmayan uçak iskeleti, uçağın radarda görünürlük oranını düşürmektedir.
  • Elektromanyetik dalgaları emici materyaller, elektromanyetik dalgaları yansıtmak yerine ısıya dönüştürürler.
  • Hedefe kilitlenirken yaydığı dalgalardan dolayı radara yakalanmamak için pasif kızıl ötesi cihazlar ve düşük seviyeli sensörler tercih edilir.
  • Yuvarlak olmayan egzoz borusu kullanılır ve kızılötesi cihazlara yakalanmayı önlemek amacıyla sıcak egzozun soğutulması sağlanır.
  • Kuşu andıran dış tasarım çok yükseklerde uçtukları için düşmanı aldatmaktadır.
  • Bir ses patlaması (sonic boom) yaşanmaması için düşük hızlarda uçacak şekilde tasarlanmıştır.

Hayalet Uçakların Radara Yakalanması Mümkün Değil Midir?

Hayalet uçakların radara yakalanma olasılığı sıfır değildir. Ancak normal uçaklara göre radara yakalanma olasılıkları çok düşüktür.

Hayalet uçakları tespit etmek için şu yöntemler kullanılabilir:

  • Düşük dalga frekanslı radar
  • Çoklu dalga yayıcı
  • Radarlardaki işlemci gücü
  • Kızılötesi arama ve takip sistemleri
resmin alt tagı

Herkes İçin Havacılık Derneği, 2015 yılında öğrenciler tarafından kurulan ve yönetilen bir dernek olarak İLK ve TEK olma özelliğiyle havacılık tarihine imzasını bırakmıştır.

Bugün itibariyle ise 3150+ üyesi ve 7 temsilciliği ile Havacılığın En Büyük Sivil Toplum Kuruluşu haline gelmiştir.

Mail Formu

     

    İletişim

    Yenişehir Mahallesi Osmanlı Bulvarı No:2 Ayport Sitesi A Blok Ofis No:2
    Pendik/ İstanbul

    info@herkesicinhavacilik.com