Teknoloji sayesinde günümüzde uçaklar kendi başlarına uçabilecek donanımlara sahiptirler ama uçakları hala pilotlar uçurmaktadır. Aslında pilotlar uçağı kalkış ve iniş noktaları dışında çoğunlukla Oto-Pilot kontrollü uçurmaktadır. Uçakların tamamen Oto-Pilota dönüştürülmemesinin nedeni havadayken sistemin yanlış programlanmış olma ihtimali ya da bilgisayar sisteminin arızalanma ihtimali olmasıdır. Oto-Pilot Nedir ve Nasıl Çalışır?

Oto-Pilot uçaktaki hidrolik, mekanik ve elektronik sistemleri kullanarak uçağı belli şartlar altında yönetebilen bir yazılımdır. Kalkıştan önce pilotlar uçaktaki FMS (Flight Management System) sistemine uçuş rotası, hız ve yükseklik gibi bilgileri girmektedirler. Gelişmiş bilgisayar matrisi de diğer sistemlerden gelen bilgilerle birlikte uçağın hareketini kontrol etmektedir. Oto-Pilot alınan verileri analiz eder ve hidrolik basınçla çalışan kumanda yüzeylerine elektrik sinyalleri göndererek kusursuz bir uçuş planı uygular. Sistem hız ve yüksekliğin yanında uçağın burnunun baktığı yeri (heading) de sabitleyebilmektedir. Uçağın ağırlık merkezi etrafındaki hareketini denetlemekte ve güvenlik parametrelerine göre uçağı yönlendirmektedir.

Oto-Pilot Ne Zaman Devreye Girer?

Oto-Pilot kalkıştan bir süre sonra devreye girer ve inişten önce devre dışı bırakılır. Devre dışı kaldığı zaman pilotu ışıklı ve sesli ikazlar ile uyarmaktadır. Ayrıca pilotun görüş alanının azaldığı ya da uçuş sisteminin arızalanması durumunda pilotun kontrolünde devreye girer. Oto-Pilot Uçağı İndirebilir Mi?

Gerekli komutlar ile uçağı indirebilmektedir ve bu duruma otomatik iniş sistemi denir. Uçak görüş açısını etkileyen zorlu şartlar altında iniş yapacaksa ILS (Instrument Landing System) ile belirli güvenlik parametreleri doğrultusunda iniş yapabilmektedir. Bu tarz durumlarda Oto-Pilot kokpit ekibi kontrolünde inişi gerçekleştirir.

Oto-Pilot Çeşitleri

• Tek-Eksenli: Uçağın dönüş yapmadan tek hat üzerinde uçabilmesini sağlar.
• İki-Eksenli: Dönüşle birlikte kontrollü yunuslama da sağlar.
• Üç-Eksenli: Dönüş ve yatış ile birlikte dümeni kontrol ederek sapma hareketini yönlendirir. Yolcu uçaklarında kullanılan Oto-Pilot sistemidir.

Hava araçlarında bulunan otomatik pilot sistemi, hava aracını belirli şartlarda koordine eden yazılımdır. Uçuş planını takip etme özelliğine sahip olan bu sistem, hava aracının hızını, yüksekliğini ve uçağın burun kısmının baktığı yeri sabitleme özelliğine sahiptir. Günümüzde en çok yolcu uçaklarında kullanılan bu sistem, pilotların iniş ve kalkış gibi durumlar dışında kontrolleri dahiline sık kullanılan bir sistemdir. Otomatik Pilot Yazılımının İşlevleri Nelerdir?

Uçuş rotası, oluşturulduğu andan itibaren pilotlar tarafından kalkıştan önce otomatik pilot sistemine yüklenmektedir. Bu yüklemeden sonra pilotların sisteme verdiği talimat ile otomatik pilot sistemi hava aracını koordine etmektedir.

Günümüzde son teknolojilerle üretilen hava araçlarında üç eksenli otomatik pilot yazılımları yer almaktadır. Dönüşlerde ve yatışlarda kontrolü sağlayan üç eksenli otomatik pilot sisteminin bulunduğu hava araçlarında, uçuş manevralarının birçoğu sistem tarafından koordine edilmektedir.

Tırmanış ve alçalış uçuşlarında extrem bir durum gelişmediği sürece pilotlar otomatik pilot sistemine müdahale etmezler. Aynı zamanda bu sistemin bütün koordinesi pilotların talimatları ile gerçekleşir. Otomatik Pilot Yazılımı Hava Araçlarında Ne zaman Devreye Girer?

Kalkıştan sonra faaliyete giren otomatik pilot sistemi inişten önce kapatılmaktadır. Yani kalkış ve inişler pilotlar tarafından koordine edilmektedir.

Aynı zamanda otomatik pilot sistemi, görüş şartlarının azaldığı, havanın kapalı olduğu durumlarda veya uçak içerisinde bulunan sistemlerin ve yazılımların arızalandığı durumlarda pilot kontrolünde faal duruma getirilmektedir.

Otomatik Pilot Yazılımı Bir Hava Aracını İndirebilir mi?

Pilotlar tarafından inişin gerçekleştirilemediği; meteorolojik görüş şartlarının kısıtlı olduğu durumlarda, inişin pilotun gerekli talimatları doğrultusunda otomatik pilot sistemiyle gerçekleştirilmesine otomatik iniş sistemi denir.

Bu tip durumlarda ILS (Instrument Landing System) kullanılır. Bu sistem hava aracının güvenliğini sağlayacak çerçevede oto pilot sistemiyle ve uçağın diğer sistemleriyle koordinasyon içerisinde çalışır.

Otomatik iniş sistemi pilotların kontrolü dahilinde faal duruma getirilerek iniş gerçekleştirilir.