resmin alt tagı

Uçaklarda Kargo Nasıl Taşınır?

Havacılıkta kargo taşımacılığı, diğer kargo taşıma yollarına göre pahalı olsa da çok daha hızlı ve güvenilir bir taşıma sağlamaktadır. Kargo veya nakliye uçağı kargo taşımak için tasarlanmış sabit kanatlı uçaklardır. Eğer bir uçak kargo uçağı sınıfına giriyorsa model adının yanına F gelir. Örnek olarak “Airbus A330-200F”. Buradaki F, “Freighter” anlamına gelmektedir. Freighter’ın Türkçedeki anlamı Kargo Uçağıdır.

Kargo Uçaklarının Yolcu Uçaklarından Farkı Nedir?

  • Yolcu uçaklarına göre daha uzun ve geniş gövdeye sahiplerdir. Kargo uçakları, yolcu yüklerine göre daha fazla yük taşıyacağı için üretmiş oldukları taşıma kuvveti de daha fazladır.
  • Kargo uçakları, yolcu yüklerine göre daha fazla yük taşıyacağı için üretmiş oldukları taşıma kuvveti de daha fazladır.
  • Kısa pistlere iniş yapabilmek için ve daha iyi frenleme yapabilmek için tekerlek sayısı genelde fazladır.
  • Kargonun arka tarafından yüklenebilmesi için kuyruk kısmında da bir adet kapı bulunur. Bu uçak tipine göre değişiklik göstermektedir. Kimi kargo uçakları yandan veya önden kargo yüklemesine imkân tanımaktadır.

Kargo Uçağıyla Canlı Hayvan Taşınabilir mi?

Öncelikle taşımak istediğiniz hayvanınız evcil hayvan statüsünde yer almalıdır. Kargo kompartımanında taşınabilecek evcil hayvan türü sınırlıdır. Bu hayvan türleri, kedi köpek ve küçük kuşlar taşınabilir evcil hayvan kategorisine girmektedir. Burada önemli olan nokta taşımak istediğiniz evcil hayvanınız için rezervasyonunuzun en az 6 saat öncesine kadar yapılması ve onaylanması gerekmektedir.

Yolcu Uçakları Kargo Uçaklarına Dönüştürülür mü?

Her uçağın ekonomik anlamda belli bir ömrü vardır. Uçak bu ömrünü tamamladığı zaman, uçağın açacağı masraflar göz önünde bulundurulduğunda kazandıracağı paranın da üstüne çıkmaktadır. Bu sebepten dolayı bu tür uçaklar ya kargo uçağına dönüştürülür ya da hurdaya ayrılır.

Kargo uçağına dönüştürülecek olan uçaklar belli değişimlere tabii tutulur. Bu değişimlere yolcu koltukları, galley, servis panelleri, eğlence sistemleri ve döşemelerin uçaktan atılmasını, pencerelerin ise kullanılmayacağı için kapatılmasını, kapıların ise genişletilmesini örnek gösterebiliriz.

Uçağın zemin kısmında birtakım değişiklikler yapılır. Uçağa ağır yüklerin yüklenmesine karşın zemine birtakım güçlendirici eklentiler sağlanır. Daha sonra uçağın zeminine kargoların rahat hareket edip sabitlenmesi için özel döşemeler yerleştirilir.

Bir diğer önemli kısım ise kapılardır. Normal bir yolcu uçağından büyük kargoları yüklemek pek mümkün olmayacaktır. Bu sebeple uçağın gövde kısmında büyük bir delik açılır ve ana kargo kapısı buraya yerleştirilir. Tüm bu değişikliklerin yapılmasından sonra yolcu uçağı kategorisinden çıktığı için artık kargo uçağı olduğuna dair uluslararası otoriteler tarafından birtakım sertifikasyonlara tabii tutulur.

Kargo Kapısı Havada Açılırsa Ne Olur?

Kargo uçaklarının ve yolcu uçaklarının gövdelerinde yükleri daha rahat yüklemek amacıyla kargo kapıları bulunur. Bu kapılar uçağın gövdesinin sol alt tarafında yer alır. Oldukça büyük olan bu kapılar kargo ve konteyner yüklemek için tasarlanmıştır. Bazı nedenlerle bu büyük kapılar havada kontrolsüzce açılabilir ve ciddi kaza, kırım gibi olaylara sebep olabilir.

Normal şartlarda seyir halinde yüksek irtifada olan bir uçağın oksijen yetersizliğini alana basınç vererek yeterli oksijen miktarına ulaşması sağlanır. Kargo kapılarının açılmasının en büyük sebeplerinden biri bu alanda yeterli basıncın olmamasıdır. Bir başka sebep ise herhangi bir bakım onarım aksaklığından meydana gelebilir. Havacılık tarihinde kargo kapılarının yanlış tasarlanması, kapının tam kapatılmaması gibi tatsız kazalarda yaşanmıştır.

Pilotlar Bu Durumda Ne Yapar?

Bu gibi aniden gelişen durumlarda pilotlar konu ile ilgili checklisti inceleyerek belirtilen konutları hızlıca yapmalıdırlar. Fakat pilotların ilk görevi uçuş öncesinde üzerine düşen, uçağın rutin bakımlarını yapması ve gerekli kontrolleri yerine getirmesi gerekmektedir. Pilotla beraber tüm uçuş ekibinin talimatlara uygun olarak yolcuları ikaz etmeli ve tüm güvenlik önlemlerini almalıdır.

Bir Kargo Uçağı İle Yolcu Uçağı Arasında Ne Gibi Farklılıklar Vardır?

Havacılık sektöründe hem yolcu-kargo hem de sadece kargo taşımacılığında kullanılan birçok uçak bulunmaktadır. Arasındaki farklara baktığımızda yolcu uçakları ve kargo uçaklarını ayıran birtakım farklılıklar vardır.

Yolcu uçakları

Üretim aşamasında kargo taşımacılığından daha çok yolcu taşımacılığı talebini karşılamak üzere üretilmektedirler. Operasyonel faaliyet açısından bakıldığında tarifeli, tarifesiz, charter gibi seferler düzenleyebilmektedirler. Uçak içerisinde kabin içi hizmetleri karşılamak için alanlar ve yolcu koltuk bölümü konfigürasyonu bulunmaktadır. Kargo bölümlerinde yolcu bagajları ve özel hizmet/ekipman gibi nesneler taşınabilir. Yüklemeler uçağın alt bölümüne yapılmaktadır. Ancak sadece kargo taşımacılığı için tasarlanmış uçaklardaki kadar taşıma kapasitesine sahip değildirler.

Kargo Uçakları

Mevcut yolcu uçaklarındaki kargo taşıma limitlerinden daha fazla kapasitede taşıma yapabilmek için tasarlanmışlardır.Operasyonel olarak baktığımızda daha çok tek pazara odaklanan havayolu işletmeleri tarafından tercih edilirler. Bu tip uçaklarda yolcu konfigürasyonuna dair bir şey bulmak mümkün değildir. Sadece kargo taşımacılığı için kullanılırlar. Yolcu uçaklarının taşıyamayacağı ve ağırlığı ciddi derecede yüksek ürünleri taşıma yeteneğine sahiptirler. Yükleme prosedürlerinde yolcu uçaklarında sadece alt bölüme yapılırken kargo uçaklarında bu durum farklı olup üst ve ana kat bölüme yapılmaktadır. Askeri araçlar, otomobiller ve uçak parçalarını dakargo uçaklarında taşıyabilmek mümkündür. Bazı kargo uçaklarında özellikle askeri olarak üretilenlerde kanatlar gövde üzerinde üstten kanat olarak inşa edilmiştir. Bunun sebebi de ağırlık derecesi yüksek yükleri daha rahat taşıyabilmektir. Ancak bunu yolcu uçaklarıyla gerçekleştirmek mümkün değildir. Sonuç olarak, imalat sırasında ki tasarım, faaliyet gösterdiği pazar, operasyonel faaliyet ve kapasite bakımından arasındaki farkları görmüş oluyoruz.

Yolcu Uçakları Kargo Uçağı Haline Nasıl Ve Ne Zaman Çevrilir?

Yolcu uçaklarının aksine pek konfor barındırmayan kargo uçakları malzeme taşımak için tasarlanmış uçaklardır. Yolcu uçaklarında gördüğümüz küçük kapıların aksine dev gibi kapılara sahip kargo uçaklarında koltuk ya hiç bulunmuyor ya da sadece birkaç tane bulunuyor. Peki ama yolcu taşımacılığı için tasarlanan uçaklar sonraları neden kargo uçağına çevrilir? Aslında bu dönüşümün temelinde ekonomik sebepler bulunuyor. Dünya çapında sürekli büyüyen hava kargo pazarı için öngörülen gidişat gene büyümesi yönündedir. Bu talebe cevap vermek için iki şekilde kargo uçağı elde edebiliriz:

  • Yeni bir kargo uçağı almak.
  • Yolcu uçağını kargo uçağı yapmak.

Kargo uçağına dönüştürülen uçaklar yolcu uçağı için ömrünü tamamlamış uçaklardır. Yolcular için ömrünü tamamlayan bu uçakların aslında kargo için hala ömrünün olması şirketlere maliyet yönünden daha avantajlı geldiği durumlarda ise uçaklar dönüştürülür.

Dönüşüm Fikri Nerden Doğdu?

1970lerin sonu ve 1980ler boyunca ABD’de artan express kargoların hızlı gelişimiyle kargo uçağına duyulan ihtiyaç artmıştır. Havayollarının uçak modifikasyon atölyelerinde yolcu uçaklarını dönüştürme işine başlanmıştır. En önemli değişiklik ise yeni uçağa yetecek büyüklükte bir kargo kapısı koymaktı. Herhangi bir standarttan yoksun o ilk dönemlerde kargo kapısı ana gövdeden kesilen parçalardan bile yapılıyordu. Takvimler 1992 yılına geldiğinde STA Mobile tarafından 23 adet B727 yolcu uçağının kargo uçağına dönüştürülmeye başlandı. 1997 yılınınşubat ayında gelindiğinde ise Fedex için Douglas Products Division tarafından 120 günde ağır bakımları da yapılarak DC-10 dönüşümü yapıldı. İşte bu olaylar yolcu uçaklarının kargoya dönüştürülmesi için temel teşkil etmiştir. Bu arada FAA tarafından bazı standartlar belirlenmeye başlanmıştır ve STCs (Supplemental type certificates-Ek tip sertifikası)alınması zorunluluğu getirilmiştir. Bu sertifikayı almaya hak kazanan şirketler dönüştürme için yetkili kılındı.

Hangi Uçaklar Dönüştürülüyor?

Yolcu uçağı için ömrünü dolduran uçakların dönüştürüldüğünden bahsetmiştik. Ama bir yolcu uçağının ömrünü tamamlaması demek tam olarak ne demek? Şöyle ki uçakların dönüştürülme yaş aralığı 12-22 yaş aralığıdır. 12 yaşından küçük uçakların hala yolcu uçağı olarak kar getirebilme kapasitesinden dolayı çok tercih edilmiyor. 22 yaşından büyük uçakların da kalan ömrünün dönüştürme maliyetini karşılayamayacağı için tercih edilmiyor. En çok dönüştürülen uçak Boeing modelleridir. Çünkü genel olarak şirketlerin elinde en fazla bu uçaktan vardır. Piyasada yolcu uçağı olarak ömrünün tamamlamış birçok MD80 uçağının bulunmasına rağmen dönüştürülmeme sebebi ise dar gövdeli olması sebebiyle standart paket ve konteynerlerin yüklenememesidir.

 

resmin alt tagı

Herkes İçin Havacılık Derneği, 2015 yılında öğrenciler tarafından kurulan ve yönetilen bir dernek olarak İLK ve TEK olma özelliğiyle havacılık tarihine imzasını bırakmıştır.

Bugün itibariyle ise 3150+ üyesi ve 7 temsilciliği ile Havacılığın En Büyük Sivil Toplum Kuruluşu haline gelmiştir.

Mail Formu

     

    İletişim

    Yenişehir Mahallesi Osmanlı Bulvarı No:2 Ayport Sitesi A Blok Ofis No:2
    Pendik/ İstanbul

    info@herkesicinhavacilik.com