Uçuş Kazalarında İnsan Faktörü
Uçuş kazaları, olaya neden olan durumlar bilindiği ölçüde engellenebilir. Sebep olan durumlar ise iyi bir kaza araştırma sonucunda belirlenebilir. Uçuş kazalarına neden olan 5 ana faktör bulunmaktadır. Bunlar:
-İnsan Faktörü
-Makine Faktörü
-Yönetim faktörü
-Ortam faktörü
-Görev faktörü olmak üzere sıralanabilir.
Geçmişten Günümüze Değişen Kaza Faktörleri
Son zamanlarda yapılan güncel istatistiklere göre kaza nedenleri arasında yüzde seksen oranında insan hataları gelmektedir. İnsan faktörünün bu kadar ağırlıklı olmasının genel sebebi ise günümüzdeki gelişmiş teknoloji ve bu sayede teknik sorunların en aza indirilmesidir. Bilindiği üzere havacılık sektörünün ilk yılları emniyet açısından düşük ve kazaya sebep olan mekanik ve üretime dayalı kaza oranlarının yüksek olduğu dönemlerdir. Ancak günümüz şartlarında bu durum tersine dönmüştür. Fakat insan hatası kümesi içerisinde yaşanan kazaların bütün sorumluluğunu kaptan pilota vermek de büyük hatadır. İnsan kaynaklı kaza durumları araştırılırken uçak içi ve uçak dışı, o uçuşta görev alan bütün ekip incelenmelidir.
İnsanın Yapısı ve Kazalarla Bağlantısı
İnsan psikolojik ve fizyolojik olgulardan oluşan bir yapıdadır. Ve insan doğası gereği hata yapma eğilimlerine sahiptir. Kazalara sebep olan birkaç faktör insanın becerisi, refleksleri, yetenekleri, bilgi ve eğitim düzeyi, zeka muhakemesi, heyecanı, duyarlılığı, dikkati, stresi, kişilik yapısı ve sağlığı sayılabilir.
Kaza Oranlarını Azaltma Çalışmaları
Kaza oranlarını en alt düzeye çekmek için incelenmesi gereken sorular şunlardır:
- Kazanın nasıl olduğu,
- Hangi faktörlerin kazaya sebep olduğu,
- Sonuçlara bakılarak neler yapılması gerektiği.
Havacılık sektöründe işe alımlar ve bu alımlardaki aşamalar sağlıklı ve verimli bir uçuş gerçekleşebilmesi için son derece kritiktir. Havalimanlarında çalışanların nitelikleri ve bunlarla birlikte onlara verilen eğitim düzeyi o şirketin ve şirketi kullanacak yolcuların kaderini belirler. Kaza oranlarının azaltılması için verilen eğitimlerin aşağıdaki noktalar üzerinde durulması son derece önemlidir;
- Acil Durum Eğitimleri
- Uçak Prosedürleri
- İletişim ve Ortak Karar Alma
- Ekip Çalışması