helikopter Archives - Herkes İçin Havacılık Derneği

Helikopterlerin Uçaklara Göre Avantajları ve Dezavantajları

Helikopterlerin Uçaklara Göre Avantajları ve Dezavantajları

Avantajları

Helikopterler ve uçaklar, havacılık endüstrisinde farklı görevlere yönelik avantajlar ve dezavantajlar sunan araçlardır. Helikopterlerin yolcu uçaklarına göre belli başlı avantajlarından bir tanesi dikey iniş ve kalkış yapabilme yeteneğidir. Pistlere gerek duymadan zorlu ve dar alanlardaki operasyonlarda büyük bir rahatlık sağlar. Aynı zamanda, helikopterler düşük hızlarda manevra yetenekleri ile sınırlı alanlarda hareket sağlayabilirler.

Hava durumu koşullarına bağlı olarak daha dayanıklı olmaları, helikopterleri yolcu uçaklarına göre tercihen çeşitli operasyonel olaylarda daha uygun hale getirir. Helikopterlerin düşük irtifada arama kurtarma misyonları, yavaş hareket edebilme kabiliyeti veya kentsel yangın söndürme gibi operasyonlarda önemli avantaj sağlar.

Dezavantajları

Fakat, helikopterlerin de dezavantajları vardır. Çoğunlukla daha düşük hızlarda yolculuk ederler ve daha az menzile sahiptirler. Yakıt verimliliği konusunda uçaklara kıyasla dezavantajlıdırlar. Aynı zamanda pervane sistemleri, karışık mekanik yapıları ve bakım süreçlere karmaşıklaşabilir, bakım maaliyetleri artabilir. Bu helikopterlerin çoğunlukla daha yüksek işletme maaliyetlerine sahip olmalarına sebep olur.

Sonuç olarak, uçaklar ve helikopterler, belli başlı görevlere yönelik dezavantajlar veya avantajlar sunan farklı hava araçlarıdır. Kullanım gerekçelerinde görev yapım aşamasında ve operasyonel koşullara bağlı olarak, havacılık endüstrisi bu tip araçları birbirini tamamlayan bir biçimde kullanmaktadır.

Eylül Çokkuvvetli Nisan 27, 2024

Bilgi Deposu

Helikopterler Ters Uçurulabilir mi?

Helikopterler, teorik olarak ters uçurulabilir, ancak bu işlem, helikopterin tasarımına ve belirli bir uçuş görevine bağlı olarak farklı sonuçlar verebilir.

Bir helikopterin ters uçuşta uçurulabilmesi için, rotor sisteminin havayı yukarı doğru iten kanatları ters yönde döndürülmesi gerekir. Ancak, birçok helikopter tasarımı, rotorların ters yönde dönmesine izin vermez. Bunun nedeni, rotor sisteminin dengesiz hale gelmesi ve aerodinamik özelliklerin olumsuz yönde etkilenmesidir.

Sonuç olarak, helikopterlerin ters uçuş yapabilmesi tasarıma, kontrol sistemine ve belirli bir uçuş görevine bağlıdır. Ancak, genellikle ters uçuş, helikopterler için önerilmez ve sadece özel durumlarda kullanılmalıdır.

Helikopterleri Ters Uçurma İçin Gerekli Koşullar

Helikopterleri ters uçurma için gerekli koşullar şunlardır:

Rotor sistemi tasarımı: Helikopter rotor sistemi, ters yönde dönebilecek şekilde tasarlanmalıdır. Bazı modern helikopterler, ters uçuş yapabilme yeteneğine sahip olacak şekilde tasarlanmıştır.
Kontrol sistemleri: Helikopterlerin kontrol sistemleri, ters uçuş yaparken rotorların ters yönde dönmesine izin verecek şekilde tasarlanmalıdır. Bu, pilotların rotorların ters yönde dönmesini sağlamak için gereken kontrol girdilerini verebilmelerini sağlar.
Aerodinamik etkiler: Ters uçuş, helikopterlerin aerodinamik özelliklerini değiştirir. Bu nedenle, helikopterlerin ters uçuşa hazırlanması için aerodinamik etkilerin dikkate alınması gerekir.
Pilot becerisi: Ters uçuş, helikopter pilotları için zorlu bir görevdir. Bu nedenle, pilotların, ters uçuş sırasında helikopterin kontrolünü sağlamak için gereken becerilere ve deneyime sahip olmaları gerekir.
Uçuş görevi: Ters uçuş, özel durumlarda kullanılması gereken bir uçuş görevidir. Helikopterlerin ters uçuş yapabilmesi için belirli bir uçuş görevine ihtiyaç vardır.

Ters Uçuşun Helikopter Rotor Sistemine Etkisi

Ters uçuş, helikopter rotor sistemi üzerinde bazı etkilere neden olur. Bunlar şunları içerir:

Azalan performans: Ters uçuş, rotor sisteminin performansını azaltır. Rotor kanatları ters yönde döndüğü için, kanatlar tarafından üretilen kaldırma kuvveti, normal uçuşa göre daha azdır. Bu, helikopterin uçuş özelliklerini değiştirir ve pilotların uçuşu daha zor hale getirir.
Denge sorunları: Rotor sisteminin ters yönde dönmesi, helikopterin denge sorunlarıyla karşı karşıya kalmasına neden olabilir. Bu nedenle, helikopterlerin ters uçuşa uygun olarak tasarlanması ve yapılandırılması gerekir.
Yüksek gürültü seviyeleri: Ters uçuş, rotor sisteminin neden olduğu yüksek gürültü seviyelerine neden olur. Bu nedenle, helikopterlerin ters uçuşu, yakındaki insanlar veya hayvanlar için rahatsızlık verici olabilir.
Motor yükü: Ters uçuş, motor ve diğer helikopter bileşenleri üzerinde ek yük oluşturabilir. Rotor sistemi ters yönde döndüğünde, motorun daha fazla güç üretmesi gerekebilir. Bu, motorun aşırı ısınmasına ve aşırı yüklenmesine neden olabilir.
Güvenlik riskleri: Ters uçuş, helikopterin güvenliği açısından bir risk oluşturabilir. Ters uçuş sırasında rotor sistemi dengeyi kaybedebilir ve helikopter kaza yapabilir. Bu nedenle, ters uçuşun dikkatli bir şekilde planlanması ve yürütülmesi gerekmektedir.

Abdullatif Koç Haziran 16, 2023

Bilgi Deposu

Heliport Nedir?

Helikopter pisti, yalnızca helikopterler için geçerli olan küçük bir pisttir. Heliportlar bir veya daha fazla iniş platformuna sahip olabilir ve yakıt, aydınlatma veya hangarlar gibi daha sınırlı hizmetlere sahip olma eğilimindedir. Büyük şehirlerde genellikle ulaştırma hizmetleri, acil durum hizmetleri, şirketlerin ulaşımı vb. konular için heliportlar bulunur. Heliportlar genellikle şehir merkezine havalimanlarından daha yakın konumdadır. Bu da onlara şehirdeki destinasyonlara ve hatta şehir havalimanına seyahat süresi açısından avantaj sağlar.

Helikopter pistleri, yakıt, hava trafik kontrolü ve uçaklar için hizmet olanaklarının bulunduğu bir heliportta veya havalimanında yer alabilir. Heliportlar, ruhsatlı bir şekilde işletilir. Helikopter pisti simgesi olarak ortasında H harfi bulunmaktadır. Bir heliport, bir havalimanından daha küçük olması dışında, çevresinde çoğu havalimanında olduğu kadar çok şeye sahip değildir. Aksine heliportlar, bazı durumlarda helikopterlerin depolanması ve bakımı için hangarlar, bir miktar yakıt gibi sınırlı hizmetlere sahiptir. İki çeşit heliport vardır;

Yer Seviyesi Heliportu: Yer seviyesi heliportlar, yer seviyesinde veya su yüzeyindeki bir yapı üzerinde bulunan tüm heliportları içerir. Yer seviyesi heliportları bir veya birkaç heliped’den oluşabilir. Yer seviyesi heliportlar, ticari, askeri ve özel operatörler dahil olmak üzere çok çeşitli endüstriler tarafından kullanılmaktadır.
Yükseltilmiş Heliport: Helikopterlerin geliş ve kalkışları için tasarlanmış, yükseltilmiş bir yapı veya zemin üzerindeki alan. Yükseltilmiş heliport, TLOF’nin yer seviyesinden en az otuz (30) inç yukarıda olduğu bir çatı üzerinde veya başka bir yükseltilmiş yapıda bulunan bir heliport anlamına gelir.

TLOF ve FATO Nedir?

Konma ve Havalanma Alanı (TLOF): Helikopterlerin temas veya ilk kaldırma yapmasına izin veren alan.

Son Yaklaşma ve Kalkış Alanı (FATO): Havada gezinme veya inişe kadar yaklaşma manevrasının son aşamasının bittiği ve kalkış manevrasının başladığı tanımlanmış alan. FATO, Performans Sınıfı 1’de çalışan helikopterler için tasarlandığında, tanımlanan alan, mevcut kesintiye uğramış kalkış alanını içerecektir. Heliportların Sınıflandırılması

Büyük Heliport: Helikopterlerin gelişi, kalkışı veya yüzey hareketi için tamamen veya kısmen kullanılması amaçlanan bir yapı üzerinde bakım, yakıt ve diğer ihtiyaçların karşılanmasına, uzun süreli park iznine, yük ve yolcu indirilip bindirilmesine elverişli olan bir heliporttur.

Küçük Heliport (Heliped): Pilotların aletsiz ve görerek uçuş kuralları (VFR) dahilinde iniş ve kalkış yapabildikleri alandır. Basit teknik yapılar bulunabilir fakat üstyapı tesisleri bulunmayan heliporttur.

Helidek: Gemilerde, ya da deniz üzerinde yapı üstüne yerleştirilmiş yüzen veya sabit heliporttur. Petrol veya gazdan yararlanmak için de kullanılır.

Acil Tıbbi Hizmetler (EMS) Helikopter İniş Sahası: Bir heliport veya helistop olarak izin verilmeyen veya ruhsatlandırılmayan ve tıbbi bir acil duruma yakın veya tıbbi bir tesiste veya yakınında bulunan ve bir EMS olarak belirlenen bir saha anlamına gelir. İtfaiye şefi tarafından yönetilen helikopter iniş sahasıdır.

Seminay Yanık Ekim 1, 2021

Bilgi Deposu

Helikopterler Havada Nasıl Asılı Kalabiliyor?

Helikopterler, uçaklar ile neredeyse aynı uçma prensibine sahip hava araçlarıdır. Uçaklar kaldırma kuvvetini kanatları sabit iken belirli bir sürat ile havada hareket ederek sağlarlar. Bilindiği üzere uçakların kanatları sabit iken helikopterlerin kanatları ya da pervaneleri döner şekildedir. Yani uçaklar da kanat sabit iken, helikopter de döner pozisyondadır. Bu sayede helikopterler kaldırma kuvveti sayesinde uçakların aksine herhangi bir piste ihtiyaç duymadan dikine iniş ve kalkış yapabilen hava araçlarıdır.

Kaldırma Kuvveti Nedir?

Her hava aracının havada uçabilmesi için bir kaldırma kuvvetine ihtiyacı vardır. Kaldırma kuvveti kanadın alt bölümü ve üst bölümü arasındaki basınç farkından kaynaklanır. Bunu açıklayan prensibe de Bernoulli prensibi denir. Kaldırma kuvveti yoğunluğa, hava hızına, kanat yüzeyinin alanı gibi değişkenlere bağlıdır.

Helikopterlerin Çalışma Prensibi

Helikopterlerde ki pervaneler iki ya da daha fazla palden meydana gelir. Pervanenin bir pali ile uçak kanadı profilleri çok benzerdir. Paller motor sayesinde dönerler. Paller dönerken palin alt kısmında yüksek basınç oluşurken, üst kısmında alçak basınç oluşur. Bu basınç farkı sayesinde kaldırma kuvveti oluşur. (Bernoulli Prensibi) Pervanenin oluşturduğu bu kaldırma kuvvetinin yönü değiştirilerek helikopter ileri-geri veya sağa-sola hareket ettirilebilir.

Helikopter Havada Nasıl Asılı Kalır?

Pervane sayesinde üretilen kaldırma kuvveti helikopterlerin ağırlığına eşit olduğunda helikopter havada asılı kalır.

Anıl Erdoğan Şubat 24, 2021

Bilgi Deposu

Helikopterlerin Neden İki Tane Pervanesi Vardır?

Genel olarak uçaklar helikopterlerden daha yaygın kullanılmaktadır. Ama bu durum helikopterlerin de uçaklara göre avantajları olduğu gerçeğini değiştirmez. Helikopterlerin en basit avantajıysa uçakların iniş kalkış için ihtiyaç duydukları piste onların ihtiyaç duymamasıdır. Bina tepelerine, yatlara, küçük alanlara kolaylıkla iniş yapabilirler. Aynı zamanda havada asılı kalıp dikey yönde kalkış iniş yapabilirler, uçaklardan daha hızlı manevralar yapabilirler. Ancak uçaklardan daha küçük olup yolcu kapasitesinin az olması ve daha yavaş olması gibi etkenlerden dolayı pek tercih edilmezler. Uçaklarla helikopterlerin uçuş prensipleri temelde aynıdır. Ancak belirgin farklar bulunmaktadır. Örneğin uçağın kanatları gövdeye yapışıkken helikopterin pervaneleri motorla bağlantılı olarak helikopterin tepesinde bulunmaktadır. Helikopterin pervanesinin bir tanesine pal denir.

Bu paller uçak kanadıyla aynı şekilde olup daha minimaldir ve gövdeden ayrı bir yapıdır. Helikopterin arkasında ikinci ve daha küçük bir pervane bulunmaktadır. Bu pervane ana pervaneyle aynı düzlemde ve yönde dönmez. Bunun sebebi helikopterin ana pervanesi güçlü bir şekilde dönerken helikopterin de ana pervaneyle aynı yönde dönmesini engellemektir. İkinci pervane çok daha hızlı döner bunun sebebiyse kuyrukta bulunup ana pervaneden çok daha küçük olmasıdır. Böylece iki pervane arasında güç eşitlenmiş olur.

Helikopter Nasıl Havalanır ve Nasıl Manevra Yapar?

Motorun ana pervanelere verdiği güç çok yüksektir. Bu güç sayesinde palların altındaki ve üstündeki basınç değişir pallerin üst yüzeylerinde alçak basınç oluşurken alt yüzeylerinde yüksek basınç oluşur ve bu sayede havalanırlar. Pallere verilen güç arttıkça devir sayısı artar bu devir arttıkça kaldırma kuvveti de artar. Aynı durum tersi içinde geçerlidir devir azalırsa kuvvet azalır ve iniş yapılabilir. Ana pervane kendi yatay düzleminde çok büyük açılarla olmasa da eğim yapabilir. Bu pervanelerin bu eğimi yapmasıyla da helikopter sağa sola hareket edip istediği yöne manevra yapabilir.

Sıla Sultan Kızılay Temmuz 30, 2020

Bilgi Deposu

Etiket: helikopter