resmin alt tagı

Uçaklarda Aerodinamik Merkez Nasıl Bulunur?

Aerodinamik, hızla hareket eden nesnelerde ve yüksek derecede hava akımına maruz kalan hareket eden veya etmeyen nesneler çevresinde ortaya çıkan akım olaylarını inceleyen ve etki eden yükleri inceleyen bilim dalıdır. Çok farklı alanlarda kullanılsa da özellikle hava taşımacılığında hava araçlarının hava ile çok yüksek oranda bulunan temasını düşünürsek, aerodinamiğin en yüksek inceleme alanlarından birisi olduğunu anlayabiliriz. Aerodinamik ile uçağın yapısıyla ve uçuş şartlarıyla ilgili bilgiler sağlandığında uçağa hangi bölgesine hangi kuvvetlerin ne büyüklüklerde etki edeceği tespit edebilir. Bunun gibi hava araçlarında birçok şeyin tespiti ve incelenmesinde kullanılır. Uçuş mekaniğinin de temelini oluşturur. Aerodinamik Merkez

Hava araçları üzerinde hesaplama yapılırken birçok kısımdaki hesaplama daha basite indirgenerek yapılmaya çalışılır. Aerodinamik merkezde ise, akışkan hareketine maruz kalınan bir nokta merkez olarak alınır. Bu noktada uçağın yunuslama hareketinin sabit olup değişmediği varsayılır ve buna göre işlemler yapılır. Uçaklarda yük dağılımlarının yani kargoların konumu yakıt tankının konumu ve yolcuların nasıl yerleştirilmesi gerektiğini ifade eder. Hesaplama yapmak için taşıma katsayısına göre türev alınarak elde edilen bağıntı kullanılır. Bu bağıntıya göre referans alınan noktanın yunuslama momentine olan uzaklığı, yunuslama momentinin katsayısı, taşıma katsayısının değerlerine bağlı olarak aerodinamik merkez hesaplaması yapılır.

Aerodinamik Dengeyi Etkileyen Faktörler

Uçakların güvenli ve verimli çalışmaları için birçok faktörün yanında uygun ağırlık ve denge kontrolü de etkin bir şekilde rol oynamaktadır. Bu ağırlık ve denge sistemleri arasında üç farklı unsurdan oluşmaktadır: uçağın tartılması, ağırlığın korunması ve denge kayıtları, uçağın uygun şekilde yüklenmesi. Bu unsurlardan herhangi birindeki yanlışlık tüm sistemi bozar. Eğer uçak yanlış tartılmışsa veya kayıtlar hata içeriyorsa, son yükleme hesaplamalarının herhangi bir anlamı kalmamaktadır.

Makinistin yüklemeden sonraki denge noktalarını hesaplamasında pilotun pistten kalkış mesafesini, kalkış zamanını ve hızını daha emniyetli bir şekilde yerine getirebilmesi için önemlidir. Denge, uçağın maruz kaldığı geri sürtünme, itme, ağırlık, kaldırma kuvveti olmak üzere dört kuvvetin eşit bir şekilde bulunma durumudur. Uçağın ağırlık merkezinin değişmesi gibi birçok neden ile uçuşu etkileyen önemli bir faktördür. Denge Durumunu Bozan Durumlar

  • Kırım geçirme
  • Büyük tadilat geçirmesi
  • Uçağın boyanması
  • Modifikasyon değişimi
  • Dengesiz yükleme

Dengenin Önemi

Stabil uçuş için uçağın dengeli olması; uçağın pozisyon, yük, yakıt, titreşim ve uçuş rahatlığı sağlayarak güveni sağlar. Uçağın pozisyonu, denge merkezinin hesaplanması sırasında kullanılan ayar açısı üzerindeki düzeltmeler için uçağın statüsü, yerde veya uçuşta otomatik sıfır yük kontrolü gibi self kontrollere müsaade edilebilmelidir.

Dengenin Bozulma Nedenleri

Temel boyutlar, uçağın yatay referans hattına, kontrol noktalarının uzaklığı şeklinde bulunmaktadır. Bu düzgünlük dışındaki boyutlar, uçak yapısındaki muhtemel bozuklukları göstermektedir. Uçağın yapısındaki yer değiştirme, burkulma, eğiklik, çarpıklık; uçağın iniş sırasında veya uçakta aşırı yüke maruz kalması nedeniyle meydana gelmektedir. Bunların yanı sıra yapısal hasarlar da meydana gelebilmektedir. Aşırı Yükleme Sonucunda Meydana Gelebilen Problemler

  • Uçak ihtiyacı olan kalkış hızından daha fazla hıza ihtiyaç duyar bu yüzden daha uzun bir pist gerekir.
  • Uçağın tırmanma hızı ve açısı azalır.
  • Seyir hızı azalır.
  • Seyir menzili kısalır.
  • Manevra kabiliyeti azalır.
  • İniş takımlarına aşırı yük biner.

Pilotlara verilen çizelge ve tabloların bulunduğu POH veya AFM kitaplarında herhangi bir ağırlık için beklenen performanslar yazmaktadır. Dikkatli bir ön kontrol sayesinde uçağın aşırı yüklü olup olmadığı kontrol edilmelidir bununla birlikte önerilen uçuş güvenli bir şekilde gerçekleştirilebilir.

resmin alt tagı

Herkes İçin Havacılık Derneği, 2015 yılında öğrenciler tarafından kurulan ve yönetilen bir dernek olarak İLK ve TEK olma özelliğiyle havacılık tarihine imzasını bırakmıştır.

Bugün itibariyle ise 3150+ üyesi ve 7 temsilciliği ile Havacılığın En Büyük Sivil Toplum Kuruluşu haline gelmiştir.

Mail Formu

     

    İletişim

    Yenişehir Mahallesi Osmanlı Bulvarı No:2 Ayport Sitesi A Blok Ofis No:2
    Pendik/ İstanbul

    info@herkesicinhavacilik.com