Elif Udum, Author at Herkes İçin Havacılık Derneği

Howard Hughes Kimdir?

Howard Hughes, havacılık sektörünün altın isimlerinden biridir. Hughes, hayatında farklı alanlarda önemli başarılar almıştır. Zengin bir iş adamı, çok başarılı bir yönetmen, havayolu ve başka girişimleri olan bir iş adamıdır.

Kaliforniya ‘da Hughes Aircraft adında bir şirket kurmuştur. Bu şirkette yüksek performansa sahip uçaklar tasarlamıştır. Arazi uçaklarıyla dünya hız rekorunu kırmıştır. Hollywood’ta önemli işler başardı bunlar;

The Outlaw
Hell’s Angels
The Aviator

Hughes’in Havacılık Sektörü Tutkusu

1926 yılında özel pilot lisansını alır almaz, Waco 10 tek motor ve iki koltuklu olan ilk uçağını satın aldı.28 yaşında hız rekorunu Boeing100A çift kanatlı uçakla birlikte kırdı. Hughes 1934’te uçak sanayisi ile ilgilenmeye başladı. Hughes’in havacılık tutkusu çok uç noktalara kadar ulaştı ve çeşitli havacılık rekorları kırdı. 1938 yılında 3 gün 19 saat süren bir uçuş gerçekleştirdi. Hughes zamanın en büyük uçağının tasarımında bulundu.H-4 Hercules yaklaşık 97.5 metrelik kanat genişliğine sahipti.Halk bu uçağın uçabilme kabiliyeti olduğuna inanmıyordu bu nedenle Hughes uçağını uçurmak için elinden geleni yaptı ve 2 Kasım 1947’de uçağını uçurmayı başardı . Fakat bu uçuş o uçağın ilk ve son uçuşu oldu.Uçak şuan Oregon’daki havacılık müzesindedir.

Howard Hughes ve Rekorları

Howard Hughes ilk olarak 1935 yılında tasarımı kendisine ait olan uçakla saat 567km hıza ulaşarak alanındaki dünya rekorunu kırmış oldu.

1937 yılında aynı uçağı kullanarak ortalama saate 537km hıza ulaşarak Amerika kıtası boyunca 7 saat 28 dakika süren bir yolculuk yaparak farklı bir rekoru kırdı.

1938 yılının Temmuz ayında Lockheed 14 ile dünyanın çevresini 91 saat 14 dakika süren bir yolculukla dolaştı ve yeniden bir rekora daha ulaşmış oldu.

Elif Udum Mart 20, 2024

Bilgi Deposu

Havaalanı Planlaması ve İnşaatı Nasıl Yapılır?

Havaalanı hava araçlarının iniş ve kalkışlarını güvenli şekilde gerçekleştirebilmeleri için özel olarak belirlenmiş yerlerdir. Havalimanları da uluslararası trafiğe hizmet veren havaalanlarıdır.

Havaalanı Planlamasındaki Önemli Unsurlar

Havaalanı ve havalimanı tasarlanırken göz önünde bulunması gereken çeşitli parametreler vardır.
Mania kriteri bunların en başında gelir. Mania uçuş güvenliğini tehlikeye atacak tehditlerdir. Bunlar doğal ve yapay mania olarak sınıflandırılabilir. Doğal manialar ağaç, dağ, vahşi yaşam olabilirken; yapay manialar camii, elektrik direkleri, köprüler veya yüksek yapılar olabilir. Yolcu parametresi de mania kriterlerinden hemen sonra gelen çok önemli bir unsurdur. Çünkü yolcu profili ve sayısı havaalanına sağlanacak hizmetler için belirleyici rol oynar. Uluslararası sahada görev yapan uçaklara hizmet vermesi için vize ve gümrük işlemleri sağlanmalıdır. Engelli yolcular için gerekli kolaylıklar sağlanmalıdır. Turistik amaçlı gelen yolcular için gerekli kolaylıklar sağlanmalı, turistler için bilgi hizmetleri verilmeli, charter tur gruplarında kullanılacak otobüsler için ayrılmış park yerleri, otel rezervasyon işlemleri ve araba kiralama için çeşitli ofisler olmalıdır.

Havaalanı Master Planı Nedir?

Havaalanları gibi inşaatlar uzun vadeli yatırımlardır. Bu nedenle havaalanları yapılırken bulunduğu konumdaki halini değerlendirilirken zaman parametresi oldukça uzun tutulur. Bu parametreler 20-50 arasındadır ve bu planlamaya da master plan denir. Bölgenin fiziksel ve aynı zaman da stratejik olarak gelişimi de ele alınır. Böylece ortaya çıkma potansiyeli olan hava trafik sorunları, şehirleşme gibi havaalanı trafiğini etkileyecek etkenler düşünülerek bir adım atmış olunur. Master planların içinde, apronun, yolcu binalarının, kargo alanlarının, araç park yerleri gibi noktaların sürekli gelişen havacılık sektörünün ihtiyaçlarına karşılık vermesi için planlamalar vardır.

Havaalanı İnşaat Süreci

Havaalanı inşaatlarında havaalanı için hazırlanan ve belli bir süre geçerlilik sağlayabilecek olan master plana uygun hareket edilmelidir. Mimar grubu ile anlaşma sağlanır ve bu anlaşma doğrultusunda teknik ve fonksiyonel anlamda maksimum verim sağlanılabilecek bir havaalanı tasarımı ortaya çıkar. Bu inşaat süresince mimari statik, elektrik tesisatı, mekanik tesisat ve peyzaj gibi detaylar büyük önem taşır. Alt yapı çalışmalarından sonra en önemli alanlardan biri olan pist için gerekli olan eğimler kriterleri vardır. Ufak açılar tolere edilebildiği kadar önemli riskler de taşır. Havacılığın el kitabı olan ANNEX’de çeşitli öneri ve bilgilendirmeler mevcuttur.

Elif Udum Mart 19, 2024

Bilgi Deposu

Dünyanın İlk Havalimanı Hangisidir?

Havalimanı kavramı uçakların iniş ve kalkışlarının sağlanması için ayrılmış ve bakım onarım tesislerinin de içinde bulunduğu özel alanlardır.
Uçaklar 1900’lü yılların başından beri uçmaktadır ve dünyanın her tarafında bulunan yüzlerce havalimanından bu eylemlerini gerçekleştirirler. İlk uçuş 1903 yılında Wright kardeşler tarafından gerçekleştirilmiş olup bir arazi alana indiklerinden dolayı orası havalimanı sayılmamaktadır. Daha sonrasında 1905 Pearson Field Havaalanı’na inmiş.1911 yılında ilk kez uçaklar iniş yapmıştır. Havalimanı hala daha aktiftir.

Havacılığın Beşiği College Park Havaalanı

Dünyanın ilk havaalanı kavramı bazı literatürlerde ABD’nin Maryland’deki College Park Havaalanına aittir.1909 yılında temelleri atılmış ve ilk uçuşu gerçekleştiren yine Wright kardeşlerden biri olmuştur.1909 yılında ilk kez devlet uçağı uçurulmuş ve havaalanı o zaman aktif hale gelmiştir. Günümüzde ise sadece özel uçuşlara açıktır.

College Park Havaalanı Amerika Birleşik Devleti’nin tarihte ilk hava postasının başlangıcı olarak kabul edilebilir. Fakat College Park’ın bir dezavantajı olarak pistinin oldukça kısa olması ve yakın çevresindeki maniaların fazlaca yüksekliğinden dolayı pilotlar için zorlu bir kalkış-iniş noktası olması durumu vardır. Teknik zorluklar nedeniyle tanınan bu havalimanı, havacılık tarihinin beşiklerinden biridir.

Elif Udum Mart 18, 2024

Bilgi Deposu

Havacılıkta Havacılık Güvenliği Konularında Farkındalık Yaratmak İçin Ne Tür Eğitim Programları Uygulanmaktadır ?

Emniyet havacılığın yapı taşıdır. Globalleşen dünyada ve gelişen sektörde güvenlik vazgeçilmez bir unsurdur. Hava alanlarının herhangi bir noktasından apronun en uç noktasına kadar güvenlik önlemleri elden asla bırakılmaz.

Havacı personellerin her biri daima ‘’önce güvenlik ilkesini benimsemiştir. Havacılık sektöründe çalışan tüm personeller için gerekli olan tüm güvenlik eğitimleri Sivil Havacılık Güvenliği Eğitim ve Sertifikasyon Talimatı- SHT17 de belirtilmiştir. Bu eğitimleri verebilme yeterliliklerini sağlayan çeşitli kurumlar kendi personellerini eğitebilir. Ticari olarak da bu fırsatı kullanmak isteyen kurumlar SHGM tarafından yetkilendirilirler.

Milli Sivil Havacılık Güvenlik Programı Nedir ?

Yetkili sivil havacılık otoritesi tarafından, uluslararası havacılık güvenliğinin geliştirilmesi ve yetkilendirilmesini ön gören programdır. Chicago Konvansiyonu’nda belirlenen ekler MHSGP tarafından yansıtılır. Eklere nasıl ve hangi şartlar altından uyulması gerektiği mevzuatlarca MSHGP tarafından açıklanır.

Güvenliğin Sağlanması İçin Uygulanabilecek Maddeler;

Alan personelinin eğitim alanında donanımlı olarak yetiştirilmesi
Müfettiş ve denetçi sağlayarak tedbirlerin ardından yerine getirilmesini otorite tarafından uygulatılması
Devlet tarafından maddi yükümlülüklerde kolaylık sağlanarak istihdama gidilmesi
Havacılık güvenliğinden sorumlu birimler arası koordinasyon ve iş birliği sağlanması
Devletler arası iki taraflı anlaşmalar sağlanarak ICAO tarafından geliştirilen Güvenlik El kitabının başucu kaynak olarak alınması

Elif Udum Şubat 28, 2024

Bilgi Deposu

Uçakların Neden Kanatları Vardır ve Kanat Şekilleri Neye Göre Belirlenir ?

Uçağın uçmasına etki eden kuvvetler ve elemanlar vardır. Bunlardan en önemlisi kanattır. Kanatlar uçağın ağırlık dengesini sağlamak için gerekli olan kaldırma kuvvetini sağlarlar. Aerodinamik yapıyı güçlendirir.

Uçağın kanadının alt ve üst yüzeylerinden ve geçen hava akımı farkından doğan bir kaldırma kuvveti ortaya çıkar. Kanat ve kanat yüzeyleri aerodinamiktik açısından çok önemlidir. Aynı zamanda kanadın etrafındaki hava hızlandıkça statik basıncı düşürür.

Kanat Kaplaması Nasıl Olur?

Kanat kaplaması üst ve alt olmak üzere ikiye ayrılır. Olabildiğince tek parça bir kaplama istenmektedir fakat imalat aşaması ve montaj aşaması nedeniyle kanat kaplaması tek parça olamaz. Kaplamalar birkaç milimetreden oluşan hassas ve oldukça kırılgan bir yapıya sahiptir. Kaplamanın çökmesini engellemek adına içine takviye kirişler yerleştirilir.

Kanat Tipleri Nelerdir?

Ters Kanat
Düşük hızlarda, alçak irtifada yüksek manevra kabiliyetine sahip uçaklardır.
Trapez (Elmas) Kanat
Düz kenarlı ve gövdeden gittikçe incelen bir yapıya sahiptir. Yüksek süratte daha az sürtünmeye sahiptir.
Değişken Açılı Kanat
Havanın kaldırma kuvvetini arttırırken hızlı uçuşlarda kanat alanını küçültüp sürtünme kuvvetini düşürür.
Delta Kanat
Ses hızını aşarken kanatlara etki eden sürtünme kuvveti artar. Yüksek süratler için verimli bir yapıdır.
Geriye Ok Açılı Kanat
Manevra yapan uçakların hızlarından ödün vermemesini sağlar. Dünyada en çok kullanılan kanat tipidir.

Elif Udum Şubat 21, 2024

Bilgi Deposu

Uçaklara Yıldırım Çarpar Mı?

Uçuş sırasında atmosferik tabakada gerçekleşen olaylardan yıldırım ile karşı karşıya kalabilir. Araştırmalar sonucu yılda ortalama 1 kez tüm yolcu uçaklarına yıldırım çarpmaktadır. Bu yaygın bir olaydır.

Uçaklar etrafında Faraday kafesi tasarımı vardır. Faraday kafesi iletken metal ile kaplanması sonucu oluşur. İçteki alanı dışarıda oluşabilecek elektrik alanından koruyan bu muhafaza eden katmana Faraday kafesi denir. Uçağa çarpan yıldırım zarar vermeden havaya geri karışır. Buna ek olarak yakıt tankını çevreleyen contalar da yıldırım kaynaklı oluşabilecek aksaklıkları en aza indirir. Çarpan yıldırım genel olarak uçağın kuyruk bölgesinden çıkar. Bunun yanı sıra çarpan yıldırımın uçağın dijital sistemlerinin etkilenmesi de düşünülmüş ve uçağa ek olarak bir topraklama sistemi konmuştur.

Faraday Sisteminin Kullanıldığı Alanlar Nelerdir ?

Faraday sisteminin amacı içeridekinin dışarıya çıkmasını engelleme ve dışarıdakinin de içeriye girmesi üzerine kurulmuştur. Manyetik alanı korumak birinci önceliktir. Kullanım alanları çeşitlendirilebilir:

Yanıcı,parlayıcı ve patlayıcı maddelerin depolandığı binalar
Radyo frekansı yayan aletler
Telsizle haberleşmenin yapıldığı binalar
Elektronik kartlarda bulunan radyo frekans modüllerde

Elif Udum Şubat 12, 2024

Bilgi Deposu

Havaalanlarındaki Pistlerin Türleri Nelerdir?

Pist sözcüğünün anlamı, uçakların iniş kalkışını yapması için hazırlanmış ve belirlenmiş dikdörtgen biçimdeki alanlardır. Asfalt, toprak veya çim yüzeye sahip olabilirler.

Dört çeşit pist türü vardır.

Tek pist
Paralel pist
Açık pist
Kesişen pist

Tanımlarına bakacak olursak;

Tek pist, genelde yoğun olmayan havaalanlarında tercih edilir. Pist yüzeyi ve ışıklandırmaları yapılması planlanan operasyon türüne göre hazırlanmıştır.

Paralel pist, iki pistin birbirine paralel olma durumudur. Yoğun havalimanlarında ve genişletilmeye uygun arazilerde daha çok kullanılır.

Açık pist, nispeten çok daha yoğun havalimanlarında kullanılır. Şiddetli rüzgarlar esmeye başladığında tek piste dönüşürler.

Kesişen pist, rüzgarlar çeşitli yönlerden şiddetli estiği zamanlarda kullanılır. Konumlandırma dolayısıyla sakin havalarda iki pisti aynı anda kullanmak mümkün değildir.

Pist Bakımındaki Rutin İşler

Pist yüzey temizliği güven bir kalkış ve iniş için en önemli şeydir. Bu nedenle pistteki kauçuk kalıntıları, yabancı cisimler daima temizlenmelidir. Pistin üzerindeki işaretlerin yani şerit ve çizgilerinin boyaları kullanıma bağlı olarak çıkabilir, düzenli aralıklarla yenilenmelidir. Pist çevresindeki vahşi doğayla mücadele çalışmalarının gerçekleştirilmesi gerekir buna örnek olarak pist etrafındaki yabani otların biçilmesini gösterebiliriz.

Elif Udum Şubat 4, 2024

Bilgi Deposu

Uçakların İçinde Neden Taze Hava ve Nem Kullanılır?

Uçuş süresince soluduğumuz hava, uçak içinde özel olarak ayarlanır. Uçuş esnasında bulunulan yüksek irtifa sebebiyle hava soğuk ve nem açısından zayıftır.

Uçaktaki taze hava yolcuların oksijen kalitesini arttırır. Kullanılan filtreleme sistemi sayesinde havada bulunan mikrop ve virüslerin yayılması azaltılır. Düşük nem oranı ise yolcuların gözlerini yakarak konforlarını bozabilir. Uçuş boyunca uçağın içinde gerekli olan hava hem motorlar sayesinde dışarıdan alınır, bir diğer yol ise içerideki havanın sirkülasyonudur. Yolcu sayısına göre ihtiyaç duyulan nem oranı da değişebilir.

Diğer sınıflara göre nispeten kalabalık olan Ekonomi sınıfında ortalama %10-15 neme ihtiyaç varken daha az kişinin bulunduğu Business sınıfında en az %5 oranında neme ihtiyaç vardır. Bu havalandırma düzeneğinin ayrıca bir su deposu bulunur. Uçak içi nemin fazla olması aslında pek tercih edilen bir durum değildir çünkü nem oranı arttıkça paslanma olayı da artar ve bu durum uçağın ömrünü kısaltabilir.

Elif Udum Şubat 1, 2024

Bilgi Deposu

Pilotlar Uçustan Önce Alkol Alırlar Mı?

Ulaşım amaçlı tercih ettiğimiz uçakları kullanan, idare eden hakimiyetin onda olduğu kişiye pilot denir. Eğitim ve çalışma disiplini ile kendini geliştirmiş bu kişilerin uçuş öncesi yapmaması gereken bazı şeyler vardır liste başında alkol almamak gelir.

Türkiye’deki pilotlar için alkol sınırı 100ml kan için 20mg alkoldür. Çoğu havayolu firması pilotlarına uçuşlarından 8 saat öncesinden başlayarak alkol almalarını yasaklar. Çünkü alkol beraberinde uzun süreli konsantrasyon bozukluğu, mide bulantısı, baş dönmesi, uykusuzluk, konuşma bozukluğu ve kasları kontrol edememe gibi fonksiyonları getirir. Yüzlerce, binlerce insanın hayatından sorumlu olan pilotlar için büyük risk taşır. Uçuştaki emniyetin sağlanması için pilotların ve uçuş ekibinin bu konu hakkında ekstra hassas olması gerekir. Uçuş ekibi ve pilotlar uçuş öncesinde veya sonrasında rastgele alkol ve uyuşturucu madde testi yapılır. Test pozitif çıktığı taktirde itiraz hakları vardır. Bu testler yolcuların görmediği bir alanda yapılır ki yolcuların gözündeki itibarları zedelenmemeleri sağlanır.

Alkol Sınırı Aşan Pilotlara Ne Gibi Cezalar Verilir?

Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü talimatına göre eğer ki uygulanan test sonucu pozitif çıkarsa, teste tabii tutulan uçuş görevlisi uçuştan alınır, test sonucu çalıştığı firmaya bildirilir.

Elif Udum Ocak 28, 2024

Bilgi Deposu

Havaalanı Güvenliği ve Terörle Mücadele Nasıl Yapılır?

Havacılık sektörünün temelleri emniyet unsuruna dayanır. Kullanılan son teknoloji terör eylemleri için cazip bir fırsat olarak görülebilir.

Havacılık güvenliğinin en temel amacı uçuş esnasında veya hazırlığında gerçekleşebilecek tehlikelere karşı yolcuyu, mürettebatı, yer hizmetleri ekibini ve halkın emniyetini sağlayabilmektir. Sivil havacılık otoritesi ICAO için güvenlik, ‘’Güvenlik, sivil havacılığı yasa dışı bir müdahaleye karşı korumak için insani ve maddi kaynaklar ile önlemlerin bir karışımı’’ olarak bildirilmiştir. Tarihte yaşanan havacılık bazlı saldırılardan sonra yolcular havaalanlarında ve uçuşlarda güvenliği artmasını istemişlerdir. Bu dönemden sonra havaalanlarına sıkı bir denetim gelmiştir. Denetim kontrol noktalarında başlar.

Kontrol Noktalarında Kullanılan Donanımlar Nelerdir ?
Kullanılan bu donanımlar; parmak izi, retina, DNA, damar, yüz, el geometrisi, ses, yüz termogramı, iristir. Bu donanımlardan el geometrisi ABD’de havalimanlarında kullanılmaktadır. İris tanıma sistemleri de havaalanlarında kullanılan kimlik tanıma sistemine kıyasla daha doğru sonuçlar vermektedir. Türkiye’de daha çok hızlılık ve kolaylık açısından tercih edilen kartlı sistemler kullanılmaktadır.

Havacılıkta Terörle Mücadele Nasıl Edilmektedir?
Günden güne gelişen ve erişim açısından her uç noktaya dokunabilen havacılık sektörü terör için cazip bir alan haline gelmiştir. Havacılık sektöründe terör 1931 yılında Perulu teröristlerin Pan American Airlines’a ait posta uçağını kaçırmasıyla başlamıştır. Havacılık tarihinde bu gibi olumsuz durumların yanı sıra hırsızlık; tesislere izinsiz giriş, biletsiz yolculuk yapmaya çalışan insanlar gibi mücadele edilmesi gereken olaylar da olmuştur. Karşılaşılan terör olaylarında temel olaylar genelde şunlardır;

Teknolojik imkanları kötüye kullanma
Rehine alıp yolcu can güvenliğini riske etme
Propaganda yaparak uçuş emniyetini engelleme

Terörle mücadele kapsamında alınan havacılık güvenliği standartları Annex 14 kapsamında yayınlanmıştır. Bu standartlar Ulusal Havacılık Güvenliği Programının özelliklerini belirler, havaalanında sağlanması gereken güvenlik kapsamlarını açıklar ve güvenlik kriter ve uygulanması gereken prosedürleri içerir.

Elif Udum Ocak 20, 2024

Bilgi Deposu

Sivil Havacılık Kabin Hizmetleri Kabin Memuru İşe Alımı İçin Bir Model Önerisi

Kabin hizmetleri görevlileri, uçuşlarda özel yardıma ihtiyacı olan yolcularla ilgilenir, yolcu sayımını yapar, iniş ve kalkışlarda gerekli ikazları geçer, uçak içi servis ile ilgilenir.

İlan ve iş başvurusu süreci ile başlanır. Çok uzun süreli olmamakla beraber açık bir ilan tarihi verilir. İş ilanları sitelerinde ya da çeşitli havacılık platformlarından ilanlara erişim sağlanabilir. Başvurular internet üzerinden yapılır. Öz geçmiş, motivasyon mektupları varsa sertifikalar adayı göz çarpıcı hale getirebilir.
Ön eleme ve değerlendirme kısmında ise başvuru süreci olumlu değerlendirilen adaylar yaş aralığı, dil seviyeleri, gereken eğitim düzeyi, gereken sağlık standartlarını sağlamak gibi kriterler üzerinden değerlendirilerek mülakat sürecine başlanır.

Mülakatlarda adayların kişilik özelliklerinin üstüne düşülür. İletişim becerileri ve mesleki bilgilerini değerlendirmek için çeşitli durumlar karşısında nasıl tepki verecekleri, kriz yönetimi kısmına ne kadar dahil oldukları ölçülür. Adayların duruşu, kıyafet seçimleri, ses tonuna kadar her noktada mülakat süreci devam eder.
Mülakatı geçen adaylar bir süre eğitime tabi tutulur. Yolcu hizmetleri, yolcu güvenliği, acil durumlarda ne yapılması gerektiği, uçuş emniyeti ile ilgili eğitimler alıp, pratik becerilerini geliştirirler.
Eğitimlerini başarıyla tamamlayan adaylar artık birer kabin hizmetleri personeli olmak üzere değerlendirilir ve işe alınır.

Elif Udum Ocak 17, 2024

Bilgi Deposu

Yazar: Elif Udum