Kapadokya’nın turistik harikası hava balonları ve I. Dünya Savaşı’nda Almanların kozu zeplinler… İki hava taşıtı da basit ve çok eskilerden beri kullanılmaktadır. Hava balonları 4 Haziran 1783’te sıcak havayla ilk uçuşunu yapmış ve başarılı olmuştur. Bunu başaran kişiler ise Montgolfier kardeşlerdir. Aynı yıl içinde ağustos ayında Fransız Fizikçi Jacques Charles, balonların sıcak havayla olan uçuşlarını başarılı bulmamıştır ve havadan daha hafif olan hidrojen gazıyla deneme yapmıştır. Bu uçuşta başarılı olmuş ve balon kullanımı yaygınlaşmıştır. Özellikle bilimsel çalışmalar için kullanılmıştır. Zeplinler birer hava gemisidir. İlk uçuşunu ise balonlardan neredeyse 70 yıl sonra 1852 yılında gerçekleştirmiştir. Zeplin balonunun içine ilk başta hidrojen konulmuştur. Ancak 1937’de meydana gelen bir faciadan dolayı hidrojen yerine helyum kullanılmaya başlanmıştır. Özellikle Almanların I. Dünya Savaşı’nda Londra ve Paris’i zeplinlerle bombalamasıyla zeplinler oldukça dikkat çekmiş ve savaştan sonra II. Dünya Savaşı’na kadar yolcu taşımacılığında kullanılmıştır.
İki hava aracı arasındaki en büyük fark zeplinlerin motorlarının ve yönlendirme için bir dümeninin olmasıdır. Hava balonları ise sadece dikey yönde hareket eder ve rüzgârla birlikte savrulur. Zeplin uzun süre yolcu taşımak için kullanılırken hava balonu bilimsel çalışmalar için kullanılmıştır. Şimdiyse zeplinler artık birer reklam aracı olmuştur. Hava balonlarıysa turizm amaçlı kullanılmaya başlanmıştır. Kapadokya ile başlayan hava balonu turları Burdur, Pamukkale, Frig Vadisi gibi yerlerde de çokça kullanılmaya başlanmıştır. Mazileri her ne kadar savaşlarla, gözlemlerle, bilimsel çalışmalarla dolu olsa da yeniçağla birlikte iki hava taşıtına da ihtiyaç kalmamıştır.
Dip Not: Biz her ne kadar hava gemilerini ‘Zeplin’ diye tanımlasak da aslında zeplin, Zeppelin şirketinin hava gemisinin ismiydi. Yani bu taşıtın asıl ismi hava gemisidir.
