Uçakların seyri esnasında yüksekliği belirlemek amacıyla üç farklı irtifa tanımı bulunmaktadır. Bunlar yükseklik, rakım ve uçuş seviyesi olarak karşımıza çıkmaktadır.
İrtifa Nedir?
İrtifa, coğrafi şekillerin ortalama deniz seviyesinden yüksekliğini belirten rakım kavramından farklı anlamda bulunmaktadır. İrtifa, hava taşıtlarının ortalama deniz seviyesinden yüksekliği ile ufuk hattı arasındaki açısal yüksekliği ifade etmek için kullanılır.
Yükseklik Nedir?
Uçak ile üzerinden geçmekte olduğu yer arasındaki mesafeyi tanımlamaktadır. Uçak aynı seviyede uçuşa devam etse dahi, üzerinden geçmiş olduğu binaların veya bölgenin topoğrafyasına göre değişmektedir.
Yerden yükseklik, herhangi bir hava taşıtının dikey olarak altında kalan yeryüzüne göre hesaplanan irtifasıdır. Havacılıkta yerden yükseklik tanımlanırken AGL yani Above ground level’ın kısaltması kullanılmaktadır. Örneğin 7000 ft. rakıma sahip bir saha üzerinde, AGL 1000 ft.’te uçan bir taşıtın deniz seviyesinden yüksekliği 8000 ft’tir. Yerden yükseklik aneroid bir altimetre veya radar altimetresi kullanılarak tespit edilebilir.
Rakım Nedir?
Uçağın bulunduğu noktanın, deniz seviyesine olan düşey mesafesini tanımlamaktadır. Havacılıkta kullanılan irtifa bilgisi rakımdır.
Uçuş Seviyesi Nedir?
Havacılıkta kullanılan bir diğer irtifa tanımıdır. Hava aracının standart atmosfer basıncına göre irtifasına denir. Standart olamayan şartlarda standart basınç hattı deniz seviyesinde olmayacağı için uçuş seviyesi, hiçbir zaman rakıma veya yüksekliğe eşit değildir.
Uçuş seviyesini ölçmek için sabit bir referans noktası kullanılmaktadır ve bu nokta genelde 1.013 hektopaskal basınca denk gelmektedir. Bu basınç seviyesi deniz seviyesine yakın yüksekliklerde oluşmaktadır. Yerine göre farklılık gösterebilir.
Uçuş seviyeleri 100 feetlik aralıklarla belirlenmektedir. Altimetrede feet cinsinden okunan değerin 100’e bölünmesi ile bulunmaktadır. FLx formatında gösterilir. Örneğin standart basınca göre 27.500 feette uçan bir aracın uçuş seviyesi FL275’tir.
