Dünya üzerinde ki tüm ülkelerin kendi kara parçalarının üstünde ki hava sahası o ülkeye aittir. Ülkenin kara parçası sınır çizgileri içindeki tüm hava sahası o ülkenin kontrolü elindedir. Tam bir üst sınır olmamakla birlikte atmosfer sınırıyla bittiği varsayılır. Bu hava sahasının kullanım şartları da havayollarına değil ülkelere bağlıdır. Ülkelerin birbirleriyle yaptıkları antlaşmalarla ilgili bir durumdur. Bu antlaşmalar ticari uçuşlarla ilgili olup Havacılık Sektöründe ‘9 Trafik Hakkı’ olarak adlandırılır. Bu 9 farklı hak kolaydan zora doğru ilerleyen bir sistem içerir. 1. hak tüm ülkelerin birbirine verdiği bir haktır. (Eğer bir ülke farklı bir ülkeyi tanımadığını belirtirse 1. haktan bile birbirlerini mahrum bırakırlar). Son hak ise 9 trafik hakkı Sömürgeci Devletlerin sömürge altında tuttuğu ülkeler için kullandığı bir hak olarak görülür. Bir ülkenin ticari uçuşlarına kadar el koyabildiğin ve bu ticari uçuşları yönetebildiğin bir haktır. İlk 3, 4 hak genel olarak tüm ülkelerin birbirine verdiği haklardır. Basit kurallardır. Kendi ülkenden başka bir ülkeye giderken farklı ülkelerin hava sahasından geçmek, yakıt ikmali gibi uçak arızaları ya da ihtiyaçları için bir ülkeye iniş yapabilmek gibi hakları içinde bulundurur.
Ülkeler Hava Sahalarının Kullanımı için Hangi Havayollarına İzin Verir?
Dünya üzerinde ki bütün havayolu şirketleri tescilini aldığı ülkeye bağlıdır. Bu da her havayolu için farklı sorumluluklar getirir. Türkiye üzerinden konuşursak, Türkiye resmi olarak bir ülkeyi tanımadığını belirtirse, Türkiye de tescil almış hiçbir havayolu şirketi Türkiye’nin tanımadığı ülkenin hava sahasını, havalimanlarını kullanamaz. Aynı durum karşı tarafın havayolu şirketleri içinde geçerlidir. Dünya üzerindeki birçok ülke 9 Trafik Hakkı’ndan ilkini birbirine vermiştir. Bu durum sadece bazı ülkeler için geçerli değildir. Böyle bir durumda havayolu şirketleri tescillendikleri ülkelerin hava sahası haklarına ve kurallarına bakmalılar ve buna göre hareket etmelilerdir.
