resmin alt tagı

Uçaktaki Radyasyonu Azaltmak İçin Neler Yapılabilir?

Uçaktaki Radyasyonu Azaltmak İçin Neler Yapılabilir?

Uçaklarla yaptığımız yolculuklarda düşük miktarda olsa radyasyona maruz kalırız. Bu süreçte maruz kaldığımız radyasyon çeşitleri kozmik radyasyon ve uzaydan gelen radyasyondur. Kozmik radyasyon, kendi güneşimiz ve yıldızlardan gelen radyasyon çeşididir. Bu radyasyonlar insan sağlığını etkilemesi söz konusu değildir. Uçağın irtifası arttıkça da maruz kaldığı radyasyon miktarı da artmaktadır.

Uçakta En Yoğun Nerede Radyasyon Bulunur?

Radyasyon, uçakta en yoğun kokpitte bulunur. Güneşin ön cama geliş açısı radyasyon miktarını belirlemekte çok önemlidir. Güneş ışınları ne kadar dik gelirse kokpitteki radyasyon miktarı o kadar artmaktadır. Kokpitteki bir diğer radyasyon kaynakları, pilotların altlarında bulunan aviyonik kompartıman ve önlerindeki ekranlar diyebiliriz. Bu faktörler pilotlar için uzun vadede risk oluşturmaktadır.

Hava Yolculuğundaki Radyasyonu Etkileyen Faktörler Nelerdir?

Uçakla yapılan yolculuklarda alınan radyasyon miktarı düşüktür fakat bu miktarın bağlı olduğu birkaç faktör bulunmaktadır. Bunlar:

  • Uçuş Süresi: Uçuş süresi arttıkça maruz kalınan radyasyon da orantılı olarak artmaktadır.
  • İrtifa: Uçağın irtifası maruz kalınan radyasyonu önemli derecede etkiler. Bunun sebebi yüksek irtifalarda atmosferin kozmik radyasyondan korunamamasından dolayıdır.
  • Enlem: Uçak, ekvatorda ne kadar güneyde veya ne kadar kuzeyde seyahat ederse, maruz kalınan radyasyon miktarı da o ölçüde artacaktır. Bu dünyanın manyetik alanından kaynaklıdır.

Uçuş Esnasında Maruz Kalınan Radyasyonu Nasıl Azaltırız?

Gün içerisinde güneşten ve yıldızlardan belli bir ölçüde zaten radyasyon almaktayız. Bunun dozu aşılmadığı sürece herhangi bir zararı olmayacaktır. Uçaklardaki radyasyonu azaltmanın pek mümkün olmayacağını söyleyebiliriz. Uçuş esnasında maruz kalınan radyasyon, günlük maruz kalınan radyasyonun bir sonucudur. Ek bir bilgi olarak uçaklarda radyasyon miktarı önden arkaya doğru azalmaktadır.  Bu radyasyon insan sağlığı için herhangi bir tehdit oluşturmaz.

Bir Uçak Seyahatinde Maruz Kalınan Ortalama Radyasyon Ne Kadardır?

Radyasyon Nedir?

Radyasyon, her yerde bulunan, görülmeyen ve hissedilmeyen enerji dalgalarıdır. Dokularımızın maruz kaldığı radyasyonun doz eşdeğer birimi de Sievert (Sv)’dir. Çekilmiş olduğumuz akciğer tomografilerinde bu doz 5-7 mSv düzeyindedir. Bir uçak seyahatinde baktığımızda ise maruz kalınan ortalama radyasyon miktarı yaklaşık olarak 0.1 mSv ile 0.5 mSv arasındadır. Bu radyasyon seviyeleri sağlığı ciddi şekilde etkilememektedir.

Uçak Seyahatinde Maruz Kalınan Radyasyon Miktarının Değişkenlikleri

Hava yolculuğundan aldığınız radyasyon miktarı (doz) düşüktür, ancak doz birkaç faktöre bağlıdır. Uçuş sırasında aldığımız dozun büyüklüğü:

  • Uçuş süresine
  • İrtifaya
  • Enleme bağlı olarak değişmektedir.

12 bin metrede olan bir uçağın 5 saatlik yolculuğunda alınan doz, diş röntgeninde alınan doz miktarına eşittir. Ancak bu uçuşu 14-15 saatlik ve daha çok kutup ve güney taraflarından yaparsanız daha çok radyasyona maruz kalırsınız. Çünkü kozmik radyasyonu, özellikle Ekvator Bölgesi’nde dünyanın manyetik alanı saptırarak özellikle 0-30 enlemlerinde etkisini oldukça azaltıyor bu yüzden kutuplarda radyasyonun etkisi daha fazla oluyor.

Uçak Seyahatlerinin Toplam Radyasyon Maruziyetine Etkisi

Uçak seyahatleri, yolcuların maruz kaldıkları toplam radyasyon miktarını artırabilir. Her yıl yapılan uçak yolculuklarının sayısı arttıkça, toplam maruz kalınan radyasyon miktarı da artar. Ayrıca, yolculuğun yapıldığı rota, hava koşulları ve uçak tipi gibi faktörler de toplam maruz kalınan radyasyon miktarını etkileyebilir. Örneğin, yolculuk yapılan yerin yükseklik seviyesi, radyasyon maruziyetini arttırabilir. Her ne kadar uçak yolculukları sırasında maruz kalınan radyasyon miktarı günlük yaşamın diğer aktivitelerindeki radyasyona kıyasla daha az olsa da uzun vadede maruz kalınan radyasyon miktarı önemli ölçüde artabilir. Bu nedenle, düzenli olarak yapılan uçak yolculukları sırasında maruz kalınan radyasyon miktarı hakkında farkındalık oluşturmak ve uygun önlemlerin alınması önemlidir.

resmin alt tagı

Herkes İçin Havacılık Derneği, 2015 yılında öğrenciler tarafından kurulan ve yönetilen bir dernek olarak İLK ve TEK olma özelliğiyle havacılık tarihine imzasını bırakmıştır.

Bugün itibariyle ise 3150+ üyesi ve 7 temsilciliği ile Havacılığın En Büyük Sivil Toplum Kuruluşu haline gelmiştir.

Mail Formu

     

    İletişim

    Yenişehir Mahallesi Osmanlı Bulvarı No:2 Ayport Sitesi A Blok Ofis No:2
    Pendik/ İstanbul

    info@herkesicinhavacilik.com