resmin alt tagı

Uçakların Çoğu Neden Beyaz Boya İle Boyanır?

Kanatlarının altına havanın yaptığı basınç yardımıyla yükselip havada ilerleyebilen, uçan motorlu mühendislik harikası olan uçaklar öncelikle pas önleyici yeşil boya ile boyanır. Daha sonra montaj hattına ve son boyanacağı yere uçurulur. Geçmişe baktığımızda II. Dünya Savaşı’nda boyasız uçaklar yaygındı ve maliyetten tasarruf ediliyordu ama bu durum uçağı olumsuz hava koşullarında uçak yüzeyinin yıpranmasına neden oluyordu. Bu durumda uçağın gerekli şekilde cilalanması gerekiyordu yoksa uçak yüzeyi solgun ve kararmış görünürdü. Aslında baktığımızda yakıttan tasarruf edildiği düşünülürken bu maliyet uçağın cilalanması için kullanılıyordu. Bunun üzerine uçakların dış yüzeyinin  olumsuz hava şartlarından korunmasını sağlamak için uçaklar boyanıyor.

Peki, Uçakların Çoğu Neden Beyaz Boya İle Boyanıyor?

Uçaklarda beyaz rengin kullanılmasının sebeplerinden biri ısıya duyarlı bir renk olmasıdır. Uçaklar yerdeyken veya gökyüzündeyken güneş ışınlarına maruz kalırlar, beyaz renk uçağı yüzeysel dış yapısını güneş ışınlarından korur ve kabinin çok ısınmasını engeller. Uçaklarda bulunan birçok parça sıcağa duyarlı kompozit ve plastik malzemeden yapılmıştır. Dolasıyla beyaz renk güneşten gelen ışınları yansıtarak uçağın küçük parçalarını büyük oranda korumuş olur. Uçakların beyaz renkte olmasının bir diğer yararı ise hasar tespitinin kolaylıkla yapılmasıdır. Uçaklar karmaşık bir yapıya sahiptir. Bu nedenle düzenli bir şekilde bakım ve kontrole girmeleri gerekir.

Buradaki temel amaç çatlak, aşınma, korozyon ve yağ sızıntısı gibi hasarları tespit etmektir. Böylece fiziksel deformasyonlar tespit edilerek gerekli çalışmalar yürütülür. Beyaz renk boya ekonomik olarak da uygun maliyetlidir. Beyaz renkli boya hafif, ucuz ve ömrü uzun sürelidir.  Bu sayede uçağın gövdesi daha az bakım ister ve maliyetler azalır. Beyaz renk dışındaki uçaklar ise daha sık bakım ister ve uçağa ağırlık yaptığı için daha fazla yakıt kullanımına sebep olur. Beyaz renkli boyanın bir diğer faydası ise kuş çarpmasını önlemektir. Uçak beyaz renkli olunca kuşlar tarafından daha iyi fark edilirler ve böylece uçağın bulunduğu kısımdan potansiyel olarak ayrılırlar fakat uçaklar koyu renkte boyandıkları zaman kuşların gözündeki algısını düşürerek kuşların uçağı algılama ve sezgi yeteneklerini azaltır. Bu yüzden hem ekonomik hem de çevresel sebeplerden dolayı hemen hemen bütün uçaklarda beyaz renk tercih edilmektedir.

Uçaklar Neden Beyaza Boyanır?

Şirketler için emniyet ve güvenlik operasyonları için ne kadar önemliyse maliyet de bir o kadar önemlidir. Zaten emniyet ve güvenlik öncelikli oldukları için göz ardı edilemeyecek masraflar yapılan uçaklar için boya o kadar da önem teşkil etmemektedir. Uçakların beyaza boyanmasında büyük bir etken olan maliyet, şirketleri bu seçime yönlendiren tek etken değildir. Ticari uçakların yüzey panelleri üretim ve montaj süreci boyunca korozyona uğramaması, zarar görmemesi içi geçici bir kaplama ile kaplanır. İkinci tabaka cila gibidir. Üçüncü tabaka dekoratif amaçlı bir boyamadır. Uçağın üst yarısı, dikey dengeleyicisi ve dümeni şirketlerin isteğine göre boyanabilir.

Koyu Renk Güneşi Çeker

Yazın koyu renklerden kaçınıp genelde açık renkli şeyler giymeyi tercih ederiz çünkü koyu renk güneşi çeker. Uçakların da beyaza boyanmasının sebeplerinden birisi de budur. Beyaza boyanan uçak ışığı çok iyi bir şekilde yansıtır. Bu sayede ısınmayı ve güneş ışınlarından oluşabilecek zararı da minimuma indiriyor. Uçakların plastik ya da kompozit malzemelerinden oluşan bölgelerinin bu gibi koşullardan uzak tutulması oldukça önemlidir. Bu yüzden bu noktaların açık renkte olmasına özen gösteriliyor. Concorde tipi uçaklar süpersonik uçuşlarından doğan ısınmaya dayanmak için yüksek yansıtma özelliği olan özel beyaz boya ile boyanmak zorundaydı. Tabi ki bu demek değildir ki renkli gövdeli uçaklar bir tehlike arz ediyor. Renkli gövdeli uçaklar güneş ışığına çok maruz kalan bölümlerindeki boyanın rengi zamanla solmaya başlıyor ve sık sık yenileme gerektiriyor. Bu da bahsettiğimiz maliyet açısından şirketler için pek tercih sebebi değil.

Boyanın Da Ağırlığı Var

Uçaklar taşıdıkları her ekstra ağırlık için ekstra yakıt harcarlar. Uçak üzerinde 273-544 kg arası ağırlık oluşturan boya, ortalama 5-8 yolcuya tekabül etmektedir. Yani boya, kendi yenileme masrafının yanı sıra ağırlığı ile de ek masraf olmaktadır. Ağırlık konusunda çok hassas olan havayolları için bu da beyaz boya tercih sebeplerinden birisi.

Zarar Kontrolü

Uçak yüzeyinde oluşan hasarlara erken müdahale olası bir kaza kırım olayının önüne geçebilir. Beyaz yüzey gövdedeki çatlağı, yağ-yakıt sızıntısı ve göçük gibi sorunlu yerleri renkli yüzeylere oranla çok daha fazla belli ettiği için görüp vaktinde müdahale etmek çok daha uygundur.

 

 

resmin alt tagı

Herkes İçin Havacılık Derneği, 2015 yılında öğrenciler tarafından kurulan ve yönetilen bir dernek olarak İLK ve TEK olma özelliğiyle havacılık tarihine imzasını bırakmıştır.

Bugün itibariyle ise 3150+ üyesi ve 7 temsilciliği ile Havacılığın En Büyük Sivil Toplum Kuruluşu haline gelmiştir.

Mail Formu

     

    İletişim

    Yenişehir Mahallesi Osmanlı Bulvarı No:2 Ayport Sitesi A Blok Ofis No:2
    Pendik/ İstanbul

    info@herkesicinhavacilik.com