resmin alt tagı

 Anti-İcing ve De-İcing Arasındaki Farklar Nedir?

 

Anti-icing ve de-icing, kış mevsiminde buzlanma ve karla mücadelede kullanılan iki temel stratejiyi ifade eder. Anti-icing, önceden koruyucu bir tabaka uygulayarak yüzeyin buz ve karla kaplanmasını önlerken de-icing ise zaten biriken buz ve karı temizleyerek ulaşım güvenliğini sağlar. Bu makalede, her iki yöntemin farklılıklarını ve özelliklerini ele alarak, kış koşullarına karşı etkili önlemlerini keşfedeceğiz.

Anti-İcing ve De-İcing Arasındaki farklar:

Anti-icing ve de-icing, kış aylarında ortaya çıkan buzlanma sorunlarına karşı kullanılan iki temel stratejiyi ifade eder. Anti-icing, donma olaylarının yaşanmadan önce, genellikle bir yüzeye koruyucu bir tabaka uygulayarak buz ve karın yapışmasını engellemeye odaklanır. Bu sayede, özellikle ulaşım araçlarının yüzeylerinde önleyici bir bariyer oluşturularak donma riski minimize edilir. Öte yandan, de-icing, buz ve karın zaten birikmiş olduğu durumlarda devreye girer. Bu yöntem, donmuş bir yüzeyde biriken buz ve karı çözerek temizleyerek, ulaşım araçlarının ve altyapının güvenliğini sağlamayı amaçlar. İki strateji, kış şartlarına adapte olabilen ve donma sorunlarına karşı etkili bir mücadele stratejisi oluşturan önemli adımları temsil eder.

Ulaşım Araçları Üzerindeki Etkileri

 

  • 1. Kara Taşımacılığı Kara taşımacılığında anti-icing ve de-icing stratejilerinin kullanımı, karayolu güvenliğini doğrudan etkiler. Anti-icing, özellikle karayollarında önleyici bir tedbir olarak kullanılarak, yolların buzlanmasını engeller. De-icing ise mevcut buz ve karın temizlenmesiyle sürücülerin güvenli bir şekilde seyahat etmelerine olanak tanır. Ancak, bu uygulamaların kara taşımacılığı üzerindeki maliyetleri ve çevresel etkileri de göz önüne alınmalıdır.
  • 2. Havacılık Sektörü Havacılıkta, anti-icing ve de-icing özellikle uçakların kanatları, yatay stabilizatörleri ve diğer kritik bölgelerinde buzlanmayı önlemek veya temizlemek için hayati öneme sahiptir. Anti-icing uygulamaları, uçuş öncesi dönemde, uçakların kalkış esnasında buzlanmasını engeller. De-icing ise uçak yüzeylerinde oluşan buz ve karı çözerek, güvenli iniş ve kalkış koşullarını sağlar.
  • 3. Demiryolu ve Deniz Taşımacılığı Demiryolu taşımacılığında, rayların ve tren ekipmanlarının buzlanması önemli bir güvenlik riski oluşturabilir. Anti-icing, tren yollarındaki bu riski minimize ederken de-icing ise tren ekipmanlarının üzerinde oluşan buz ve karın temizlenmesine yardımcı olur. Deniz taşımacılığında ise gemi güvertelerinde oluşan buzlanmanın önlenmesi ve temizlenmesi amacıyla bu stratejiler kullanılır, böylece güvenli seyir koşulları sağlanır.

 

De-İcing Ve Anti-İcing Nedir?

Havacılık sektöründe kış ayları geldiği vakit tedbirler bir hayli artıyor. Kışın yoğun kar yağışı ve soğuk havadan kaynaklı buzlanmalar meydana gelebiliyor. Bu durum özellikle kalkış esnasında uçağa zor anlar yaşatabiliyor. Havacılık da bu zor anların yaşanmaması adına uçaklara birtakım işlemler uygulanmaktadır. Bu işlemlere Anti-İcing ve De-icing denilmektedir. Bu işlemler Havalimanlarında yer hizmetleri tarafından yapılmaktadır.

De-İcing Nedir?

Türkçe karşılığı buz çözücü sıvıdır. Bu işlem uçakların kalkış esnasında bir problem meydana gelmemesi için yapılmaktadır. Buna kalkış güvenliği için alınan önlem diyebiliriz. De-İcing işlemi uçakların dış yüzey alanında biriken buz, don, kar gibi faktörlerden arındırma işlemidir. Bu sayede uçakların aerodinamik performansın normal seviyede olmasını sağlar aksi takdirde uçağının kanat gövde motor gibi yüzey alanında biriken kar buz gibi faktörler kalkış esnasında uçağın aerodinamik performansı kötü etkilemektedir.

De-İcing de Kullanılan Sıvılar Nelerdir?

  • Sıcak su (En az 60ºC)
  • De-icing sıvısı (ISO TYPE 1, Killfrost DF, THY P/K:C991116, Clariant Safewing MP1)
  • Su ve de-icing (TYPE 1) sıvısı
  • ISO TYPE 2 sıvısı
  • Su ve de-icing ISO TYPE 2 sıvısının karışımı

Anti-İcing Nedir?

Türkçe karşılığı buzlanma önleyici sıvıdır. Uçaklar, de-icing işleminden geçip buzdan kardan arındıktan sonra uçağın tekrardan buzlanmasını önlemek için anti-icing işlemi uygulanır. Bu işlem uygulandıktan kısa süre içerisinde uçağın havalanması gerekir bunun nedeni ise anti-icing işlemin etki ettiği sürenin az olmasıdır.

Peki, etki ettiği süre havadayken biterse veya uçuşa geçip irtifa yükseldikçe azalan hava sıcaklığı nedeniyle yüzey alanında tekrardan buzlanma meydana gelirse ne olur?

Bu durumda pilot, kokpitteki motor ve kanat anti-ice panelindeki tuşları on duruma getirerek motordan gelen sıcak hava veya elektrikli ısıtıcılar sayesinde meydana gelen buzlanmayı yok etmektedir.

Anti-İcing de Kullanılan Sıvılar Nelerdir?

  • Anti-icing (TYPE 1, Killfrost DF, THY P/K:C991116, Clariant Safewing MP1) sıvısı
  • Su ve anti-icing (TYPE 1) sıvısı
  • Anti-icing (TYPE 2, Clariant Safewing MP2) sıvısı
  • Su ve anti-icing (TYPE ) sıvısının karışımı

Kısaca özetlememiz gerekirse kış aylarında uçağın üzerinde biriken don, kar, buz gibi faktörlerden temizlenip yok edilmesinde de-icing işlemi uygulanmaktadır.

Temizlenen uçağın yüzey alanının tekrardan don, kar, buz oluşmasını engellemek için ise anti-icing işlemi uygulanmaktadır.

De-Icing, Anti-Icing Nasıl Ve Neye Göre Yapılır?

Uçakların havada kalmalarını sağlayan en önemli özellikleri aerodinamik yapılarıdır.  Uçuşun güvenle sağlanabilmesi için kanadın ve dış yüzeylerinin aerodinamik yapısının bozulmaması gereklidir. Özellikle kış koşullarında kanat yüzeyine yapışan buz parçaları uçağın aerodinamik yapısının bozulmasına neden olur. Kanadın, flap ve kanatçıkların donması ise uçağın havadaki hareketini engeller. Bunun sonucunda uçağın havada tutunabilmesi, güvenli bir şekilde uçuşunu sağlayabilmesi için bu yüzeylerin uçuş öncesi ve uçuş esnasında korunması gerekir. Koruma işlemleri ise termal, elektrik ve kimyasal olmak üzere 3 şekilde ele alınır. Biz kimyasal korumayı ele alacağız. Bu yüzeyleri kimyasal koruma işlemleri iki şekilde gerçekleşir:

  • Anti-Icing (Buz önleyici)
  • De-Icing (Buz çözücü)

Anti-Icing

Anti-Icing işlemi bir buz önleme işlemidir. Kanatların üstünde, uçağın aerodinamik yapısının bozulmasına neden olacak buzlanmayı önleyerek emniyetli bir şekilde uçmasını sağlar. Ayrıca flap ve kanatçıkların donmasını engelleyerek uçağın kış şartlarında rahatça hareket etmesini de sağlamaktadır. Anti-Icing işlemi havalimanları kış operasyonlarının kritik işlemlerinden birisidir. Çünkü bu işlemin etkisi kısıtlı olduğundan kalkıştan önce uçağın tekrar buzlanmasına karşın uygulanıp uçuşa hazır hale getirilmelidir.

De-Icing

De-Icing işlemi ise buz çözücü işlemidir. Yani uçakların havada tutunmasını sağlayan kanatlarının ve diğer dış yüzeylerinin üstüne yapışan buz parçaları uçuşta aerodinamik yapıya zarar vereceğinden bu parçaların temizlenmesi için kullanılan işlemdir. Anti-Icing işlemine göre daha etkili ve uzun süre koruma sağlayan bir işlemdir. Peki, bu koruma işlemleri nasıl uygulanır?

Anti-Icing ve De-Icing İşlemleri Nasıl Yapılır?

Anti-Icing ve De-Icing işlemi için belli oranlarda sıvı bileşenler kullanılarak bu sıvı bileşenlerinin uçağın belirli yüzeylerine dökülmesiyle yapılır.  Kullanılan sıvılar 4 gruba ayrılır:

Type-1: Anlık temizlik sağlar, kalıcı çözüm değildir

Type-2: Uçağın ulaştığı belirli bir hıza Kadar olduğu yüzeye tutunur, yağışlı havalarda kullanılır.

Type-3: Type-1 ve Type-2’Nin karışımıdır orta hava yoğunluğunda kullanılır.

Type-4: Type-2’den daha AZ akışkandır ve bulunduğu yüzeyde çok uzun süreler kalabilir. Kötü hava şartlarında kullanılır.

Kış ayında yolculuk esnasında uçağın kimyasal su püskürtülerek yıkandığını görmüşsünüzdür bunun asıl sebebi dediğimiz gibi donmayı engellemektir. Uçağa Anti- Icing  / De- Icing hizmetinin alınması pilotun karar vereceği bir husustur. Bunun haricinde uçak sadece sıcak su ile de yıkanabilir. Bu muazzam uçan kaleler soğuk hava koşullarına karşı bu şekilde korunur.

 

resmin alt tagı

Herkes İçin Havacılık Derneği, 2015 yılında öğrenciler tarafından kurulan ve yönetilen bir dernek olarak İLK ve TEK olma özelliğiyle havacılık tarihine imzasını bırakmıştır.

Bugün itibariyle ise 3150+ üyesi ve 7 temsilciliği ile Havacılığın En Büyük Sivil Toplum Kuruluşu haline gelmiştir.

Mail Formu

     

    İletişim

    Yenişehir Mahallesi Osmanlı Bulvarı No:2 Ayport Sitesi A Blok Ofis No:2
    Pendik/ İstanbul

    info@herkesicinhavacilik.com