Zeynep Görgülü, Author at Herkes İçin Havacılık Derneği

Kulesiz Havalimanı Olur Mu?

Havalimanlarında yüksek ve en çok dikkat çeken ve aslında kritik öneme sahip yapılar kontrol kuleleridir. Kontrol kuleleri uçakların rahat ve güvenli bir şekilde iniş, kalkış yapmasını sağlarlar. Kule uçuşların emniyetli olarak uçmasını sağlayan temel yapı taşıdır da diyebiliriz. Peki bu denli öneme sahip kuleler olmadan bir havalimanı mümkün müdür? Son teknolojilerle beraber görüyoruz ki gayet mümkündür.

Kulesiz Havalimanı Operasyonları Nasıl Olur?

Pilotlar uçtukları sahada veya kulesiz havalimanında kontrolörden bilgileri almak yerine bulundukları havalimanı operasyon talimatlarını izlerler. Hava trafik kontrol kulesi sahasında olmayan uçak, iniş ve kalkışlarını yönlendiren bir kule olmasa da terminal veya merkez kontrol gibi bir uzak hava trafik kontrol merkezinden izin alır. Uçağın pilotu bu izinleri telsiz, telefon veya yerel uçuş servi istasyonu kullanarak alabilir.

Unicom Nedir?

Çoğu kulesiz havalimanlarında, yer operasyonu yapanlarla telsiz iletişimi sağlar. Yer operasyonu hizmetini sağlayanlar, bu kulesiz havalimanlarında uçağın inişini, kalkışını, pist manevrasını kolaylaştırır ve bunun için bu telsizleri kullanır. Unicom hizmeti kapsamındakiler, sabit tabanlı kontrol operatörleri gibi uçak izni ve talimatlarını veremezler ama hava şartları, pist şartları gibi, oluşabilecek tehlikeler gibi konularda bilgilendirme yapabilirler. Unicom için kulesiz havalimanlarında ve bu tarz hava sahalarında kullanılıyor diyebiliriz.

Dünya’nın İlk Kulesiz Havalimanı

London City Airport; İngiltere’de bütünüyle uzaktan dijital bir hava trafik kontrol kulesi ile yönlendiriliyor. İngiltere’de uzmanlar bu şekilde kullanımın havalimanı verimini arttırdığını ve daha fazla uçuşa elverişli olduğunu iletiyorlar.

Zeynep Görgülü Mart 26, 2022

Bilgi Deposu

IATA DGR Nedir?

DGR açılımı; Dangerous Goods Regulations yani Tehlikeli Maddeler Kuralları anlamına gelir. Peki tehlikeli maddeler ne demektir? Kimyasal ve fiziksel yapısı itibariyle; işlenmesi, saklanması, paketlenmesi, kullanılması, atılması ve taşınması çevreye, insanlara zararlı olabilecek tüm maddeler tehlikeli maddeler kapsamına girer. IATA (Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği) kitabında ilgili hükümler ile bu maddeler tanımlamış ve buna göre taşınma kuralları belirlenmiştir. Geçmişten günümüze tehlikeli maddeler sebebiyle çok çeşitli uçak kazası yaşanmıştır ve bunlardan dolayı emniyetli bir taşıma için bu kurallar çerçevesi oluşturulmuştur. Bazı maddeler kargo uçağıyla taşınabileceği gibi bazı maddeler hem yolcu hem kargo uçağında taşınabilir, bazıları da hiçbir uçağa kabul edilmez. Kısaca bu kurallar çerçevesine DGR diyoruz.

DGR Maddelerin Genel Sınıflandırılması

Sınıf 1: Patlayıcılar
Sınıf 2: Gazlar
Sınıf 3: Yanıcı Sıvılar
Sınıf 4: Yanıcı Katılar
Sınıf 5: Oksitleyiciler ve Organik Peroksitler
Sınıf 6: Zehirli ve Bulaşıcı Maddeler
Sınıf 7: Radyoaktif Maddeler
Sınıf 8: Aşındırıcılar
Sınıf 9: Diğer Tehlikeli Maddeler

IATA, DGR (Dangerous Goods Regulations) Yükümlülüklerini Hangi Durumlarda Uygular?

IATA’ya üye veya yedek üyesi olan bütün hava yolları sorunlarında
IATA’ya üye hava yolları ile ikiden çok yönlü kargo anlaşması olan hava yolları sorunlarında
IATA’ya üye hava yolları ile kargo gönderisinde bulunan nakliyeci ya da acenteler sorunlarında

DGR Malların Paketlenmesi

Tehlikeli maddelerin taşınmadan önce hem yolcu hem kargo uçağı için çeşitli paketleme hususları vardır. Bu hususlar yine IATA tarafından belirlenir. Elbette her mal farklı olduğundan bazılarının kendi özel paketlenme durumları olabilir ancak genel paketleme hükümleri vardır. Örneğin patlayıcılar, radyoaktifler gibi sınıfların kendilerine has özel paketleme kuralları vardır ve bu durumlarda taşıyıcı hava yolu özel paketleme hususlarına dikkat etmelidir.

Zeynep Görgülü Mart 17, 2022

Bilgi Deposu

Hava Taşımacılığının Ekonomik Önemi Nedir?

Havayolu taşımacılığı; emniyet, kolay ulaşılabilirlik, hız, güvenlik gibi sebeplerden dolayı diğer taşımacılık türlerinden kolayca ayrılmaktadır. 2. Dünya Savaşı sonrası askeri uçakların yük ve yolcu taşımasına uygun olarak revize edilmesiyle beraber hava yolu taşımacılığı uluslararası olarak farklı boyutlara taşınmıştır Ülkeler arası rekabetler gelişen teknoloji, hava yolu taşımacılığının konfor ve güvenilirliğini kanıtlamasıyla da sektör giderek ilerlemiştir. Bu ilerlemeler sonucu artan rekabet, arz ve talep dengesiyle de beraber hava yolunun ekonomik önemi artmıştır.

Hava Yolu Taşımacılığının Ekonomik Etkileri

Hava taşımacılığı sektörünün ekonomik etkilerini doğrudan, dolaylı ve uyarılmış olarak üç ana başlıkta görebiliriz. Doğrudan etki, tamamen hava taşımacılığına bağlı olan etkilerdir. Dolaylı ekonomik etki ise; doğrudan etkinin sağladığı faydalardan yararlanan etkilerdir. Uyarılmış etki de; direkt ve dolaylı etkiyi içeren bir etkidir.

Hava Yolu Taşımacılığının Ekonomik Faydaları

İş İstihdamı: Hava taşımacılığı 8,4 milyonu doğrudan, 9,3 milyonu dolaylı, 4,4 milyonu etkilenen ve 34,5 milyonu hava taşımacılığının turizme olan etkisinden olmak üzere toplam 56,6 milyondan fazla kişiye iş imkânı sağlamaktadır.
Direkt Ekonomik Etkisi:500’den fazla havayolu şirketi ve 24.000’e yaklaşan uçak sayısıyla, 4.000’e yakın havaalanına tarifeli seferler ile hizmet veren hava taşımacılığı, dünya ekonomisine doğrudan, dolaylı, etkilenen ve turizm katalitik toplamı yaklaşık 2,2 trilyon dolarlık katkısı vardır.
Lojistik Kâr: Hava yoluyla yapılan lojistik taşımacılığının büyüklüğü tartışılmaz bir gerçektir ve lojistik olarak taşınan malların veya taşımacılığı yapan firmaların kârları her geçen gün arttığı gibi, rekabette bu konuda giderek artmaktadır.
Turizm Geliri: ulusal ve uluslararası olarak yüzlerce insan hava yolu ile seyahat edip, gittikleri yerdeki ekonomiyi elbette ki canlandırıyor. Dolaylı olarak turizme ve turizm gelirlerine hava yolu sektörünün ciddi faydası vardır.

En Çok Gelir Sağlayan Firmalar

Hava yolu taşımacılığı bir ülkede ne kadar çok gelişme sağlarsa o kadar çok ekonomik fayda da sağlanmış olur. Bunları da ülkelerin hava yolu firmaları sağlamaktadır. Dünya’da en çok geliri sağlayan hava yolu firmaların sıralaması Emirates, Lufthansa, Air China, Turkish Airlines, Easy Jet, China Eastern Airlines, China Southern Airlines, Ryanair, United Airlines, Southwest Airlines, Delta Airlines, American Airlines şeklindedir.

Zeynep Görgülü Mart 4, 2022

Bilgi Deposu

FIS Nedir?

Sözlükte İngilizce akronomisi olarak; Flight Information Service yani Uçuş Bilgi Hizmeti anlamına gelmektedir.

Peki FIS yani Uçuş bilgi Hizmeti ne anlam taşıyor ve neleri içeriyor bir bakalım. FIR dediğimiz yani uçuş bilgi bölgelerinin içerisinde yapılan her uçuşun hem emniyetli ve güvenli hem de verimli geçebilmesi adına verilen bilgi hizmetlerinin bütünüdür. ICAO tarafından uluslararası kararlaştırılarak verilen bir hizmettir.

FIS Hizmeti Neleri Kapsar?

Havacılık meteorolojisi
Meydan yoğunluk durumları
Tesis durumu ve kolaylıkları
Olası uçuş tehlikeleri hakkındaki bilgileri
Havaalanları durumları
Emniyetle alakalı olabilecek diğer tüm detaylar

AFIS Nedir, FIS ile Farkları Nelerdir?

AFIS; meydan uçuşlarının bilgi hizmetidir. Bazı ülkelerde, bazı bölgelerde hava trafik kontrol ünitesi olmadığından bu durumu tolere edebilmek adına uçuşun verimli ve emniyetli olması için bu meydanlarda hava trafik hizmetleri verilir bu hizmetlere de AFIS denir. AFIS ile ilgili görevlilere, AFISO denir. AFIS hizmeti, FIS hizmetinden; bazı bölgelerde ATC hizmeti sağlanamayan meydanlarda kullanılmasıyla ayrılır, FIS hizmeti seçili alanlarda değil genel olarak verilebilen bir hizmettir. Ayrıca AFIS hizmetleri; meydan durumu, meteorolojik bilgiler gibi FIS hizmetlerinin yanında ekstra olarak ALRS gibi ikaz hizmetleri de verebilirler.

Uluslararası Uçuş Bilgi Hizmeti Derneği

FIS, AFIS, IFISA gibi tüm uçuş bilgi operatörlerini temsil etmek amacıyla ve bu hizmeti dünya çapında ilerletebilmek adına kurulan bir dernektir. 2015’in Eylül ayında kurulmuştur ve şu anda 28 ülke ile çalışmaktadır, aynı zamanda EASA ve ICAO ile beraber çalışmaktadır.

Zeynep Görgülü Şubat 22, 2022

Bilgi Deposu

Bir Uçak Havada En Fazla Kaç Saat Kalabilir?

En uzun yolculuklarınız ne kadar sürmüştü, bir uçak yolculuğu en fazla ne kadar sürebilir? Her gün deniz aşırı birçok uçuş yapan, kıtaları birleştiren uçakların; uzak mesafeleri en kısa zamanda aşabilme yetisini biliyoruz. Buna rağmen bir uçağın havada en fazla ne kadar zaman geçirebildiğine bakalım.

Günümüzde bir uçak 16 bin km’lik mesafe kat edip, 19 saate kadar havada kalabilme kapasitesine sahiptir.

En Uzun Saat Uçuş Rekorları

En uzun süre uçan uçak rekoru; 2005 yılında Boeing 777-200 LR sınıfı uçağa aittir. 22 saat 42 dakika süren bir uçuş olmuştur. Bu uçuş Hong Kong’ta başlamış, Pasifik Okyanusu geçilip Atlantik Okyanusu ve ABD üzerinden sonra Londra’da son bulmuştur. Uçuş tamamlanana dek 4 pilot görev almıştır ve toplamda 153 ton yakıt kullanılmıştır.
Dallas-Sidney Uçuşu; 17 saat boyunca süren bu uçuş aynı zamanda en uzun mesafe uçuşu rekorunu da kırıyor. Qantas Havayolları bu uçuşu dünyanın en büyük yolcu uçakları Airbus 380’ler ile yapıyor.
Dallas-Cidde Uçuşu; 16 saat 50 dakika süren bir uçuştur. Yolcular neredeyse günlerini bu uçuşta geçiriyorlar diyebiliriz.
Atlanta-Johanessburg Uçuşu; 16,5 saat süren bir uçuştur.
Dubai-Los Angeles Uçuşu; 16,5 saat süren bir uçuştur. Amerika ve Arap Yarımadası arasında yapılan bir uçuştur.
New York-Hong Kong Uçuşu; 16 saate varan bir uçuştur. Non-stop yapılan bu uçuş önemli merkezler arası yapılan uzun bir uçuştur ve yolcular için yaklaşık 3 kez yemek servisi yapılır.
San Francisco-Dubai Uçuşu; 16 saatleri bulan bir uçuştur. Bu iki noktaya sıkça uçulması beklenmedik bir durum değil aslında ama bu kadar uzun sürelere rağmen hala sık tercih ediliyor. Bu uçuşlar için Airbus A380 tipi uçaklar kullanılıyor.
Taipei-New York Uçuşu; 15 saat 30 dakika süren bir uçuştur. Asya ve Amerika’yı bağlayan bu uçuş azımsanamayacak kadar uzun sürüyor.

Uzun Süren Uçuşlarda Neler Yapılmalıdır?

Yukarıda da bahsettiğimiz gibi günün neredeyse tümünü uçarak geçirilen uçuşlar olabiliyor. Bu durumda dikkat edilecek en önemli şeylerden biri hareketsizlik, bu kadar saati hareketsiz geçirmek kan pıhtılaşmasına sebep olabileceği için mümkün olduğunca hareket edilmelidir.

Su kaybı ise diğer bir önemli husustur. Uçuş süresince bol su içmeye dikkat etmek gerekir.

Alkol, kahve ve çay tüketimine de dikkat edilmeli hatta ikramlarda da aşırıya kaçılmamalıdır çünkü uzun saatler oturarak geçen zamanı düşünürsek sindirim sistemi olumsuz etkilenecektir.

Zeynep Görgülü Şubat 6, 2022

Bilgi Deposu

Astro Turizm Nedir?

Öncelikle astro kelimesi ne anlama geliyor neyi çağrıştırıyor bir düşünürsek, astro turizmi daha kolay anlamlandırabiliyoruz. Astro; kelime manasıyla uzay anlamı taşıyor, Yunanca’ da yıldız anlamına gelen bir ön ek olarak da kullanılıyor.

Astro Turizm; astronomi, yıldız gözlemi, uzay merakından doğuyor diyebiliriz ve bunlar aslında yeni ortaya çıkan kavramlar değil. Ancak Astro Turizm yeni yeni popülerleşmeye başlayan bir kavram. Nedir bu Astro Turizm peki? Gök olaylarını, takımyıldızlarını, gezegenleri, Ay-Güneş tutulmalarını, meteor yağmurlarını, kuyruklu yıldızları, kuzey ışıklarını gibi çeşitli gök ve astro olayları görüntülemek, izleyebilmek için belirli tatilleri, tatil yerlerini, belirli zamanları rezervasyon yaptırarak ayırtmak anlamına gelir. Bu süreçleri gözlemleyebilmek için çeşitli yerlerde, belirli zamanlarda yapılan seyir keyfi de diyebiliriz.

Neden Seçili Yerlerde Astro Turizm Mümkündür?

Hepimiz gökyüzüne kaldırıp başımızı baktığımızda bu anlara tanık olamıyor muyuz diye düşünüyoruz. Ancak hızla şehirleşmenin yaşandığı günlerde, hava kirliliğiyle beraber ciddi ışıklandırmayla bu çok mümkün olmuyor. Bu da ‘’Karanlık Gökyüzü’’ dediğimiz kavramı ortaya çıkartıyor.

Karanlık Gökyüzü Nedir?

Işıklandırma ve hava kirliliğinin yoğun olduğu kent yaşamlarından sıyrılmış, gökyüzünün açıkça görünebildiği, düşük hava ve ışık kirliliği bulunan, gece gökyüzünü izleme zorluğu olmayan bölgelere karanlık gökyüzüne sahip diyebiliriz.

Uluslararası Karanlık Gökyüzü Derneği (IDA)

IDA; Dünya’da karanlık gökyüzüne sahip bölgeleri korumak için çalışan, doğal bir rezerv olduklarını göstermeye çalışan bir kuruluş. Bu bölgeleri sertifikalandırarak, derecelendiren ve aslında Dünya’da bunun için teşvik oluşturan da bir kuruluştur.

Karanlık Gökyüzü Sertifikası Alan Yerler
Kerry Uluslararası Karanlık Gökyüzü Rezervi
Atacama Çölü, Şili
Svalbard, Norveç
Mauna Kea, Hawaii
Mackenzie Havzası, Yeni Zelanda
Jasper Ulusal Parkı, Kanada

Astro Turizm Neleri İçerir?

Sunulan hizmetler bölgelere göre değişse de, teleskoplar ile seyir keyfi, gece fotoğrafçılığı hizmetleri, astronomi rehberliği gibi klasik astronomik hizmetleri neredeyse tüm rezervasyonlar içeriyor.

Çağımızın seyahat anlayışı giderek değişirken, evrenin derinliklerine, gökyüzüne duyulan merakla beraber astro turizmin gün geçtikçe popülerleşmesi kaçınılmaz bir gerçek.

Zeynep Görgülü Ocak 30, 2022

Bilgi Deposu

Erken Gelen Yolcunun Bagajı Nerede Tutulur?

Hava yolu ile seyahat günümüzde giderek artış göstermektedir. Seyahat ederken yanımızda taşımamız gereken eşyaların olması ise kaçınılmazdır. Hava yolu seyahatlerinde, kargo bölümünde veya kişinin yanında taşıdığı eşyaların tümü bagaj olarak nitelendirilir.

Bagaj Türleri Nelerdir?

Hava yolu firmaları yolcularına biletlerini satarken belli ölçüde bagaj hakları da tanırlar. Bagaj hakları, el/kabin bagajı ve kayıtlı bagaj olmak üzere iki çeşitte tanınır. Yolcunun yanında, uçak içerisine aldığı bagajlar el/kabin bagajı; kontrolden onaylanarak geçen ve kargo bölümüne alınanlar ise kayıtlı bagajdır.

Bagajların Havalimanında Geçtiği Süreçler Nelerdir?

Yolcu bagajları ilk olarak giriş kapısında güvenlik taramasından geçer ve buradan sonra ilgili kontuarda check-in kısmına gider. Burada bagajlara özelliklerini niteleyen, bir nevi kimlik görevinde etiket tanımlanır. Bu etiketler bagajın daha kolay bulunmasını da sağlar. Bu işlemden sonra tüm bagajlar; sınıflandırılıp, ayrıldığı ve tekrar güvenlik kontrolünün gerçekleştiği şut altına gönderilir. Her bagaj burada x-ray cihazı kontrolünden geçtikten sonra gideceği uçağa doğru gönderilerek süreci tamamlanır.

Peki Erken Gelen Yolcuların Bagajları Nerede Tutulur?

Yolcuların kayıtlı bagajlarının geçtiği uzun ve dikkatli süreçten sonra, uçak kalkışına uzun süre olan yolcuların bagajları kalkışa kadar; havalimanlarının altında bulunan, bagaj güvenlik kontrollerinin gerçekleştiği ve bagajların sınıflandırıldığı nokta olan şut altı denilen kısımda bekletilir.

Zeynep Görgülü Ocak 16, 2022

Bilgi Deposu

Yazar: Zeynep Görgülü