Yolcu Uçakları Gösteri Uçakları Gibi Keskin Manevra Yapabilir Mi?
Boeing 787-9 Dreamliner uçağı Paris hava gösterileri için prova yaparken görüntülenmişti. Normal kalkış yapan uçak bir anda dikey bir şekilde yükselmeye başlamıştı. Böyle bir kalkışı normal havaalanlarında görmemiz mümkün değil.
Dik tırmanış büyük bir hava direnci ortaya çıkarır çünkü uçak ileri doğru giderken normalden daha az aerodinamik bir konumdadır. Uçağın hızını azaltır ve neredeyse durma noktasına gelmektedir. Bunun sırrı kanatların altında bulunan iki büyük General Electric motorunda yatıyor. Birden fazla motora sahip bütün uçaklar tüm motorları kullanmadan kalkış gücüne sahip olmalıdırlar. Yani uçak eğer 2 motora sahipse kalkışı tek motorla, dört motorluysa üç motorla kalkış yapabilmelidir.
Askeri uçaklar ise sesten hızlı uçabilen ve manevra yeteneği yüksek araçlardır. Bu sebeple bu tür dik manevraları ve kalkışları daha rahat yapabilirler. Uçaklar Nasıl Manevra Yapar?
Uçağı havada tutan dört temel kuvvet vardır bunlar taşıma, ağırlık itme ve sürükleme kuvvetleridir. Uçağa etki eden dört kuvvet birbirini dengelediği zaman uçak sabit hızda ilerler.
- İstikamet Dümeni (Rudder) uçağın kuyruk bölümünde bulunur uçağın dönüş (yaw) kontrolünü ve uçuşta uçağın sağa, sola manevra yapmasını sağlar.
- Elevatör ise uçağın yukarı aşağı (yunuslama) kontrolünü sağlar.
- Aileron uçağın yatış (roll) kontrolünü sağlamaktadır. Aileronlar birbirinin tersi yönünde hareket sağlar. Yani kanadın altında hareket eden aileronlar çarpan hava sayesinde kanadı yukarı kaldırırken, yukarı çıkan aileronlar ise kanadı aşağı yönde hareket ettirir.