Ahmet Efe Tan, Author at Herkes İçin Havacılık Derneği

Ferry Uçuş Nedir ve Hangi Zamanlarda Kullanılır?

Ferry Uçuş yani nakil uçuşu; bir uçağın genellikle bakım, depolama, müşteriye teslimat veya başka bir görev için yeniden konumlandırma amacıyla bir konumdan diğerine uçurulduğu bir uçuş operasyonu türüdür. Nakil uçuşları sırasında uçakta herhangi bir yolcu veya kargo olmaz, bu da uçağın minimum mürettebatla veya bazı durumlarda hiç mürettebat olmadan uçmasına izin verir. Nakil uçuşunun amacı, uçağı hedeflenen varış noktasına en verimli ve uygun maliyetli şekilde ulaştırmaktır.

Ferry Uçuş Neden ve Ne Zaman Yapılır?

Nakil uçuşları hava yolları tarafından yolcu ve yük operasyonları gerçekleştirilmediği esnada yapılır. Örneğin uçağın konfigürasyonu değişecekse bakım hangarına boş olarak gidebilir.

Nakil uçuşlarının bir başka amacı uçağın depolanması amacıyla uçağı hangara park etmek içindir. Uçaklar uzun süre bekleyecek ise bakımları yapılır ve ardından uçaklar belli bir süre hangarda kalır. 2020’de yaşanan pandemi buna örnek olabilir. Uçaklar hublarının bulunduğu havalimanlarındaki park pozisyonlarında birkaç ay kalmıştır.

Nakil uçuşları wet-lease veya dry-lease uçakların sahiplerine teslim edilmesi operasyonlarında da gerçekleştirilebilir. Bu uçaklar sahiplerine teslim edilmeden önce bakımı yapılır, bakım operasyonları tamamlandığında ise uçak başka bir meydana doğru nakil uçuşunu gerçekleştirir.

Ferry Flight ve Türk Hava Yolları Örneği

THY, bahsi geçen nakil uçuş işlemlerini sıkça yapmaktadır. Atatürk Havalimanının İstanbul Havalimanına taşınma işlemi sırasında THY’ye ait tüm uçaklar nakil uçuşu gerçekleştirmiştir. Sabiha Gökçen Havalimanında bulunan THY Teknik AŞ’de bakım işlemleri yürütülen THY uçakları ise İstanbul Havalimanına nakil uçuşu gerçekleştirir.

Ahmet Efe Tan Mayıs 19, 2023

Bilgi Deposu

Pilotlar Uçuş Esnasında Kokpitte Bulunan Her Tuşu Kullanırlar Mı?

Uçak kokpitleri, oldukça karmaşık görünen ve sayısız düğmenin bir arada bulunduğu; uçuş ekibinin belli kurallar eşliğinde uçuş operasyonlarını gerçekleştirdiği, yolcu ve yükten steril olan kabinlerdir.

Kokpitlerin neredeyse görüş alanının her yeri çeşitli tuşlarla doludur. Ancak bu tuşlar teknolojiden nasibini alarak kocaman ekranların içine gömülüp kalmıştır. Boeing 747-200 modelinde 980 adet tuş ve 100 adet gösterge vardır. Boeing 747-8 modelinde ise 346 adet tuş ve birkaç adet ekran vardır. Uçağın kullanım amacına ve operasyon türüne göre tuş sayıları artıp azalabilmektedir. Bir uçuşta her tuş kullanılmaz ancak operasyon gereksinimlerine göre daha fazla tuş kullanılabilir.

Bir Uçuşta Kaç Adet Tuş Kullanılır?

Bir uçuşta kullanılan düğme sayısı uçuşun amacına, rotasına, hava koşullarına, yolcu sayısına ve uçak modeline göre değişebilir. Bazı uçuşlar sadece temel kontrol sistemlerini gerektirirken, diğerleri daha fazla kontrol sistemi gerektirebilir. Örneğin, uçuş sırasında hava koşullarının kötüleşmesi durumunda, pilotlar fazladan kontrol sistemlerini kullanabilirler.

Ayrıca, uçak modelleri arasında da farklılıklar vardır ve bu da kullanılan düğme sayısını etkileyebilir. Örneğin, daha eski modeller sadece temel kontrol sistemleri sunabilirken, daha yeni modeller daha fazla fonksiyonalite sunabilir.

Her şeyden önce, pilotlar sadece gerektiğinde kullandıkları düğmeleri kullanırlar ve güvenli bir uçuş sağlamak için tüm kontrol sistemlerine hakim olmalıdırlar.

Pilotlar Her Tuşun Ne Yaptığını Biliyor Mu?

Tabi ki de evet. Pilotlar uçtukları uçak tipindeki tüm düğmelerin ne işe yaradığını bilirler. Düğmelerin birçoğu yalnızca çok olağandışı durumlarda kullanılır ve bu nedenle aslında bir pilot tarafından tüm kariyeri boyunca gerçek anlamda asla kullanılmayabilir. Hatta hiçbir koşulda uçuş sırasında kullanılmayacak, sadece yerde ve sonra sadece uçak bakımcılar tarafından kullanılacak düğmeler bile olabilir. Ancak pilotlar yine de ne yaptıklarını bilmek zorundalardır.

Ahmet Efe Tan Mayıs 14, 2023

Bilgi Deposu

Airbus İle Boeing Arasındaki Farklar Nelerdir?

Dünyada yaygın olarak kullanılan uçakların en yaygın iki üreticisi vardır; Airbus ve Boeing. Airbus ve Boeing, ticari havacılık, askeri havacılık ve uzay alanlarında çok fazla çalışması bulunan iki şirkettir.

Dünya tarafından bilinip sevilen 737, 747; ilk ticari jetlerden biri olan 707, günümüz kargo filolarının gözbebeği olan 777F modelleri ve bu modellerin yanı sıra F-15, F/A-18, NATO tarafından sıkça kullanılan E-3, E-7 ve deniz karakol uçağı olan P-8 modelleri Boeing tarafından üretilirken dar gövdeli uçakların göz bebeği A320 ailesi, THY’nin ticari operasyonlarında sıkça kullanılan A330, verimlilik şampiyonu A350 ve tek sınıfta 854 yolcu taşıyabilen A380 yolcu uçaklarının haricinde askeri kargo uçakları olan C295 ve A400M modellerini Airbus üretmektedir.

Airbus Kimdir?

Airbus, 1970 yılında faaliyetlerine başlayan ve Avrupa ülkelerinin ortak girişimi olan bir firmadır. Ürettiği ilk uçak A300 olan bu şirket, daha sonra Avrupa’daki diğer havacılık firmalarını da satın alarak askeri alanlarda da kendini geliştirmiştir. Merkezi Toulouse/Fransa olan Airbus firması, Boeing’e göre daha yeni bir firma olmasına rağmen sipariş sayıları dar gövde sınıfında Boeing’i geçmiştir.

Boeing Kimdir?

Boeing firması, 1916 yılında Seattle, ABD’de kurulmuş olup dünyanın en büyük havacılık ve uzay şirketlerindendir.

Boeing zaman içinde McDonnell Douglas, Bell Helicopters firmalarını satın alarak askeri ve sivil alanlarda da becerisine beceri katmıştır. Günümüzde birçok askeri model jetin ve helikopterlerin üretimini yapmaktadır.

İki Firma Arasındaki Farklar Nelerdir?

Airbus ve Boeing, dünya çapında lider uçak üreticileridir ve birçok benzerliğe rağmen, birçok farkı da bulunmaktadır:

Köken: Airbus Avrupa ortak girişimi iken, Boeing Amerika Birleşik Devletleri’nde kurulmuştur.
Ürün yelpazesi: Airbus hafif ve ağır uçaklar, helikopterler ve havacılık ekipmanları üretirken, Boeing hafif ve ağır uçaklar, uzun menzilli yolcu uçakları, havacılık ekipmanları ve uzaya ulaşma sistemleri gibi birçok ürüne odaklanır.
Teknolojik yaklaşım: Airbus esnek ve uyarlanabilir uçaklar üretmeyi amaçlarken, Boeing yüksek verimlilik ve güvenliği amaçlar.
Pazar payı: Airbus dünya çapında daha yaygın olarak kullanılırken, Boeing Amerika Birleşik Devletleri ve diğer bazı ülkelerde hala güçlü bir pazar payına sahiptir.
Tarihçe: Airbus 1970’lerde kurulmuştur ve hızla tanınır hale gelmiştir, Boeing ise 1916 yılında kurulmuş ve uçak endüstrisinin öncü şirketlerindendir.

Ahmet Efe Tan Mayıs 9, 2023

Bilgi Deposu

Uçaklarda İkram ve Temizlik Faaliyetleri Nasıl Yürütülür?

Uçaklarda ikram ve temizlik faaliyetleri, havayolu şirketlerinin uçuşları sırasında müşterilerine verdikleri hizmetlerin bir parçasıdır. İkram faaliyetleri, uçak içinde yiyecek ve içecek sunumunu içerir. Havayolu şirketleri, uçuş süresine ve uçak türüne göre farklı ikram seçenekleri sunabilir ve bu seçenekler, müşterilerin taleplerine ve özel diyet gereksinimlerine uygun olarak hazırlanabilir.

Temizlik faaliyetleri ise uçakların düzenli olarak temizlenmesini ve hijyenik bir ortam sunmasını içerir. Bu faaliyetler, uçuş sırasında yolcuların rahat ve hijyenik bir ortamda uçmasını sağlar. Havayolu şirketleri, uçuş esnasında ve uçuş sonrasında uçakların temizliğini sıkı bir şekilde yapar ve bu faaliyetler, uçuş sırasında müşterilerine kaliteli hizmet sunması amacıyla yapılır.

Uçak İkramlarını Kim Hazırlar?

Uçak İkramları havalimanlarındaki yemek servisi şirketleri tarafından yerde hazırlanır ve uçağa uçuştan hemen önce yüklenir. İç hat uçuşlarında ufak sandviçler, meyve suları, kekler gibi hazır tüketim gıdaları servis edilirken dış hat uçuşlarında uçuş planına ve uçuşun uzunluğuna göre sıcak başlangıçlar, ara sıcaklar, ana yemek ve tatlılar; içecek olarak ise alkollü ve alkolsüz seçenekler sunulabilir. Kahvaltı seçenekleri arasında ise sandviçler, tost, omlet, zeytin ve peynir çeşitleri bulunur.

Uçakta Temizlik Faaliyetini Kimler Yürütür?

Havayollarının temizlik faaliyetlerini hizmet aldığı yer hizmeti şirketleri ile yürütür. Uçak, yolcularını havalimanında boşalttıktan hemen sonra uçağa temizlik ekipleri girerek uçağın temizlik işlemlerini yürütür. Ancak uçak havadayken istenmeyen durumlarda acilen temizlenmesi gereken yerlerin temizliğini ise kabin memurları yapmaktadır.

Ahmet Efe Tan Mayıs 4, 2023

Bilgi Deposu

Uçaklar Havada Çarpışır Mı?

Evet, uçakların havada çarpışma ihtimali bulunmaktadır. Ancak bu tür olaylar oldukça seyrek görülür ve hava trafik kontrol sistemleri, uçakların yolculuğunu izleme ve yönlendirme gibi önlemler ile en aza indirilmeye çalışılır.

Hava trafik kontrol sistemleri, havada bulunan uçakların yolculuğunu izleyerek, onları birbirlerinden uygun bir mesafede tutmaya ve karşılaşma ihtimaline karşı önlem almaya yardımcı olur. Ayrıca, uçaklar arasında haberleşme sistemleri bulunur ve uçak pilotları bu sistemler aracılığıyla birbirleriyle iletişim kurabilir ve gerektiğinde karşılaşma ihtimaline karşı önlem alabilirler.

Uçak pilotları da uçuş güvenliği için gerekli eğitimleri alırlar ve havada güvenli bir şekilde uçuş yapmak için gerekli prosedürleri uygularlar. Uçaklar, çarpışma ihtimaline karşı tasarlandığından, çarpışma durumunda uçak yolcularının güvenliğini sağlamaya yönelik önlemler de bulunur.

Ancak, her ne kadar hava trafik kontrol sistemleri ve uçak pilotları tarafından alınan önlemler olsa da havada çarpışma ihtimali hâlâ bulunmaktadır ve bu tür durumların gerçekleşmesi durumunda ciddi sonuçlar ortaya çıkabilir. Bu nedenle, her zaman mümkün olan en yüksek düzeyde uçuş güvenliğine özen gösterilmesi gerekir.

TCAS Nedir?

TCAS, Trafik Uyarı ve Kaza Önleme Sistemi (Traffic Alert and Collision Avoidance System) anlamına gelir. TCAS, havada bulunan uçaklar arasında potansiyel çarpışma ihtimalini tespit etmek ve bu durumları önlemek için tasarlanmış bir sistemdir.

TCAS, uçaklar arasındaki mesafeyi sürekli olarak ölçerek, birbirlerine yaklaşan uçakları tespit eder ve her iki uçakta da yer alan bir alarm sistemi tarafından pilotlara bildirilir. Eğer çarpışma ihtimali varsa, TCAS, her iki uçakta da bulunan bir sesli uyarı verir ve her iki pilot da bu uyarıları dikkate alarak, manevra yaparak çarpışma ihtimalini en aza indirmeye çalışırlar.

TCAS, hava trafik kontrol sistemleri tarafından verilen komutlarla bağımsız olarak çalışır ve havada bulunan uçaklar arasındaki potansiyel çarpışma ihtimalini tespit ederek, uçak pilotlarına doğrudan yön verir. Bu sayede, uçaklar arasında çarpışma ihtimali oluştuğunda, TCAS, uçakların güvenli bir şekilde birbirlerinden ayrılmasını sağlar.

Ayırma Mesafesi Nedir?

Ayırma mesafesi, havada bulunan uçaklar arasında bulunması gereken minimum mesafedir. Ayırma mesafesi, uçaklar arasında güvenli bir uçuş sağlamak için belirlenir ve uçaklar arasındaki mesafe bu mesafeyi aştığında hava trafik kontrol sistemleri tarafından uyarı verilir.

Ayırma mesafesi, uçakların hızları, yönleri, altındaki topografi ve hava durumları gibi birçok faktöre göre belirlenir. Genellikle, uçaklar arasındaki ayırma mesafesi, uçakların yüksekliği, hızı ve manevra kabiliyetine göre değişebilir.

Ayırma mesafesi, uçaklar arasındaki potansiyel çarpışma ihtimalini en aza indirmeyi amaçlar ve havada güvenli bir uçuş sağlamaya yardımcı olur. Havada bulunan uçaklar arasındaki ayırma mesafesinin güncel olarak takip edilmesi, hava trafik kontrol sistemleri tarafından sağlanır ve bu sayede uçaklar arasında çarpışma ihtimali oluştuğunda, gerekli önlemler alınabilir.

Ahmet Efe Tan Nisan 29, 2023

Bilgi Deposu

Uçak İçinde Yasaklı Maddeler Kullanılır Mı?

Uçuş emniyeti, uçuşun ve dolayısıyla uçuşa katılanların ihtiyacı olan güvenlik seviyesini belirtir. Uçuş emniyeti dolayısıyla uçuşlarda bazı özgürlükler kısıtlanabilir, bazı davranışlar ise kurallara tabii olabilir. Uçuş emniyetinin getirdiği kuralların çiğnenmesi halinde havacılık otoritesi ve ülke hukuk sistemine göre yargılanabilirsiniz.

Uçaklarda Kullanılması Yasak Olan Maddeler Nelerdir?

Uyuşturucular ve Psikoaktif Maddeler
Zararlı Kimyasallar
Silahlanmış Maddeler ve potansiyel olarak silah olma riskine sahip olan maddeler
Aşırı Miktarda Alkol: Uçak içinde aşırı miktarda alkol kullanmak, diğer yolcuların rahatsız olmasına neden olabilir ve güvenli bir ortamı tehlikeye atabilir.
Tütün ve Elektronik Sigara: Uçaklarda tütün mamullerinin kullanımı uçuş emniyetini direkt olarak tehlikeye attığından dolayı yasaklanmıştır. Elektronik sigaraların kullanılması ise hakkında duyulan güvenlik şüphelerinden dolayı yasaklıdır.

Uçak İçinde Yasaklı Maddelerin Kullanımı, Hangi Sonuçları Doğurabilir?

Ülkeye, otoriteye ve taşıyıcıya göre değişiklik göstermekle birlikte genel olarak yasaklı maddelerin uçakta kullanımı aşağıdaki sonuçları doğurabilir:

Yasal Sorumluluk: Uçak içinde yasaklı maddeleri kullanmak, yasal olarak suç teşkil eder ve cezai işlemlere neden olabilir. Bu, hapis cezası ve para cezası gibi ciddi yasal sonuçları içerebilir.
Uçuş İptali: Uçak içinde yasaklı maddeleri kullanmak, uçuşun iptal edilmesine veya yolcuya belli bir müddet veya sınırsız olarak uçuş yapma imkanı verilmemesine neden olabilir.
Finansal Kayıplar: Uçak içinde yasaklı maddeleri kullanmak, uçuş biletinin iptal edilmesine veya yolcuya ait olan tüm masrafların iadesi gerektiği anlamına gelebilir.

Bu nedenle, uçak içinde yasaklı maddeleri kullanmak ciddi cezalara neden olabilir. Güvenli bir ortamı korumak ve diğer yolcuların rahatsız olmamasını sağlamak için yasaklı maddelerin kullanımından kaçınılmalıdır.

Ahmet Efe Tan Nisan 24, 2023

Bilgi Deposu

Flap Asimetrisi Nedir?

Flaplar, uçakların kalkış iniş ve düşük hızlarda uçma gibi düşük hızlarda uçma sırasında kaldırma kuvvetini artırmak için kullanılan hareketli kanatlardır. Flaplar kanatların arkasındaki arka kenarın altına veya arkasına doğru uzanır.

Flaplar, uçakların kalkış mesafesini kısaltmak iniş mesafesini azaltmak ve uçakların düşük hızlarda uçmasına izin vermek için kullanılır. Kalkış sırasında flaplar uçağın hızlanması için kaldırma kuvvetini artırır ve uçağın daha kısa bir mesafede havalanmasına yardımcı olur.

İniş sırasında flaplar uçağın hızını azaltarak iniş mesafesini kısaltır ve uçağın daha kısa bir mesafede durmasına yardımcı olur. Düşük hızlarda uçarken flaplar kanatların yüzey alanını artırarak kaldırma kuvvetini artırır ve uçağın düşük hızlarda uçmasına olanak tanır.

Uçakların flaplarını kontrol etmek için pilotlar genellikle bir düğme veya kumanda kolu kullanırlar ve farklı pozisyonlara ayarlayabilirler. Flaplar uçakların farklı uçuş koşullarına uyum sağlamasına yardımcı olur ve uçuş güvenliği için önemli bir bileşendir.

Flap Asimetrisi Neden Oluşur?

Flap asimetrisi uçaklarda kullanılan hareketli kanatlar olan flapların bir tarafının diğerine göre farklı bir konumda olması durumunu ifade eder. Bu durum uçakta dengesiz bir kaldırma kuvveti oluşmasına neden olabilir.

Örneğin uçağın bir tarafındaki flaplar tamamen aşağıya indirildiği halde diğer tarafındaki flaplar sadece kısmen indirildiğinde uçağın bir tarafındaki kanat diğer tarafına göre daha fazla kaldırma kuvveti üretir. Bu durum uçakta bir tür dönme hareketi oluşturabilir ve pilotun kontrolünü zorlaştırabilir.

Bu nedenle uçakların flap asimetrisine karşı duyarlılık testleri yapılır ve uçuş sırasında herhangi bir olası asimetri durumuna karşı alarm sistemleri mevcuttur. Ayrıca pilotlar da bu duruma karşı farkındalık kazanmalı ve uygun önlemleri alarak uçuş güvenliğini sağlamalıdır.

Flap Asimetrisi Oluştuğunda Uçuş Tamamlanabilir Mi?

Durum kontrolsüz bir şekilde ilerlemeye devam ettirilirse daha az flap açılan kanat aşağı düşerek roll hareketine neden olur. Bu durum kontrol kaybına neden olabilir. Asimetrik flap durumunda daha fazla flap açılan kanat daha fazla kaldırma kuvveti üretir. Sonuç olarak daha az flap açılmış kanat ilk olarak stall olacaktır. Birçok uçakta asimetrik flap durumunu tespit etmek ve bazı durumlarda minimize etmek için üretici tarafından kurulan yöntemler vardır. Pozisyon sensörleri asimetrik flap durumunun oluştuğunu tespit ederse flap frenleri otomatik olarak devreye girer ve flaptaki hareketi durdurarak durumu daha da kötüleşmeden önce engeller.

Ahmet Efe Tan Nisan 22, 2023

Bilgi Deposu

Jet Uçaklarının Kokpitinde Neden İki Pilot Bulunur?

Ticari havacılık amacıyla kullanılan 19 kişi ve üstünde yolcu kapasitesi olan uçaklarda iki adet pilot bulundurulur. Bu karar ekip kaynak yönetimi için bulunur. İki pilotun varlığı uçuş güvenliğini artırır ve uçuş süresince pilotların yorgunluğunu azaltır. Bu nedenle uluslararası havacılık kuralları uçuş ekiplerinde en az iki pilotun bulunmasını gerektirir.

Crew Resource Management – Ekip Kaynak Yönetimi

Ekip kaynak yönetimi (Crew Resource Management – CRM) havacılık endüstrisinde uçuş ekiplerinin güvenli ve etkili bir şekilde birlikte çalışmasını sağlamak amacıyla geliştirilmiş bir yönetim felsefesidir.

CRM birçok farklı beceriyi kapsayan bir yaklaşımdır ve bu beceriler pilotların teknik yetenekleri iletişim liderlik karar verme stres ve yorgunluk yönetimi gibi konuları içerir. Uçuş ekibinde yer alan herkes bu becerileri öğrenmeli ve geliştirmelidir.

CRM hava taşımacılığı endüstrisindeki hava araçları işletmelerinde uçuş okullarında hava trafik kontrolörlerinde ve diğer havacılık görevlilerinde yaygın bir şekilde uygulanır. Bu yönetim felsefesi uçuş ekiplerinin uçuş öncesi uçuş sırası ve uçuş sonrası süreçlerinde etkili bir iletişim iş birliği ve koordinasyonu sağlayarak uçuş güvenliğini artırmayı amaçlar.

CRM uçuş ekipleri arasındaki hiyerarşi farklılıklarını ortadan kaldırmayı ve her üyenin görüşlerini ifade etme özgürlüğünü sağlamayı hedefler. Bu sayede uçuş ekipleri birbirleriyle daha iyi iş birliği yapabilir güvenli ve etkili kararlar alabilir ve uçuş güvenliğini artırabilir.

Uçaktan Sorumlu İkiden Fazla Pilot Bulunabilir Mi?

Havacılık otoriteleri bir yolcu uçağı için en az iki pilotun olması gerektiğini belirtir. Ancak belirli koşullar altında bir uçuşta üç veya daha fazla pilot bulundurmak mümkün olabilir.

Örneğin bazı büyük uçaklarda uçuş ekipleri üç veya dört pilot içerebilir. Bu uçaklarda üçüncü veya dördüncü pilot genellikle 12 saati aşan uçuşlarda görev değişimi yapmak dinlenmek ve yorgunluğu azaltmak için kullanılır. Buna ek olarak bazı havayolları iki pilotlu uçuşlarda ek bir güvenlik önlemi olarak bir gözlemci pilot veya eğitmen pilotu da uçağa alabilirler.

Ancak uçuşta birden fazla pilotun bulunması uçuşun maliyetini artırır ve uçakta daha fazla personel bulunması nedeniyle daha fazla yer ve kaynak ihtiyacı gerektirir. Bu nedenle havayolları genellikle sadece gerekli olduğunda ek pilotları kullanırlar.

Sonuç olarak uluslararası havacılık kuralları en az iki pilotlu bir uçuş gerektirirken belirli koşullar altında bir uçuşta üç veya daha fazla pilotun bulunması mümkündür. Ancak bu durumlar nadirdir ve genellikle sadece uzun uçuşlarda güvenlik amaçlı veya eğitim amaçlı olarak kullanılır.

Ahmet Efe Tan Nisan 21, 2023

Bilgi Deposu

Drone’ların En Sık Kullanıldığı Alanlar Nerelerdir?

Drone insansız hava aracı anlamına gelmektedir. Drone’lar uzaktan kumanda ya da önceden programlanmış bir rota ile uçabilen hava araçlarıdır. Günümüzde en sık kullanılan drone’lar dört pervaneli ve çoklu rotorlu bir yapıya sahip olan quadcopter türündedir.

Drone’lar çeşitli amaçlar için kullanılmaktadır. Özellikle havadan fotoğraf ve video çekimi, tarım, lojistik, yerel yönetim, asayiş, inşaat ve mimari, araştırma ve bilim, eğlence ve spor gibi alanlarda yaygın olarak kullanılmaktadır. Drone’lar insana ulaşması zor olan yerlere kolayca erişebilme özelliği sayesinde birçok sektörde işlemlerin daha hızlı daha verimli ve daha uygun maliyetli hale getirilmesini sağlamaktadır.

İnsansız Hava Araçları Hayatımızın Neresinde?

Drone’lar, son yıllarda hızla yaygınlaşan ve farklı amaçlar için kullanılan hava araçlarıdır. En sık kullanıldığı alanlar şunlardır:

Fotoğraf ve video çekimi: Drone’lar, havadan fotoğraf ve video çekmek için sıklıkla kullanılır. Özellikle turizm, gayrimenkul ve doğal alanlar gibi alanlarda kullanılan drone’lar, muhteşem görüntüler elde etmek için ideal bir araçtır.
Tarım: Drone’lar, tarım sektöründe de sıklıkla kullanılır. Tarım arazilerinin havadan taranması ve tarım ürünlerinin gelişimini izlemek için kullanılır. Ayrıca tarım ilaçlaması için de kullanılan drone’lar, tarım işlemlerini daha verimli hale getirir.
Lojistik ve kargo: Drone’lar, paket teslimatı için de kullanılmaktadır. Özellikle uzak bölgelere veya trafik sıkışıklığı olan şehirlerde, drone’lar hızlı ve etkili bir teslimat yöntemi olarak kullanılabilir.
Yerel yönetimler: Drone’lar, yerel yönetimler tarafından kentsel planlama ve izleme, trafik yönetimi, doğal afet yönetimi ve güvenlik gibi alanlarda kullanılır.

Asayiş: Ülkelerin emniyet teşkilatları ve askeri kuvvetleri drone’lerden fazlaca yararlanmaktadır. Maliyet-etkinliğinin yüksek olması ve kullanımının konvansiyonel hava araçlarına göre daha kolay olması tercih edilir kılmaktadır.
İnşaat ve mimari: Drone’lar, inşaat ve mimari sektöründe kullanılan en son teknolojilerden biridir. İnşaat sahalarının izlenmesi ve inşaat ilerlemesinin takibi için kullanılan drone’lar, aynı zamanda mimarlar için proje incelemesi ve konumlandırma için de kullanılabilir.
Araştırma ve bilim: Drone’lar, araştırma ve bilim alanında da kullanılır. Özellikle doğal yaşam alanlarının izlenmesi ve araştırılması için kullanılan drone’lar, çevresel verilerin toplanmasını ve analiz edilmesini kolaylaştırır.
Eğlence ve spor: Drone’lar, eğlence ve spor amaçlı kullanılan araçlardır. Özellikle drone yarışları, havadan manzara izleme veya etkinliklerde gösteri amaçlı kullanılan drone’lar, son yıllarda popüler hale gelmiştir.

Ahmet Efe Tan Nisan 20, 2023

Bilgi Deposu

Jet Akımı Nedir ve Nasıl Oluşur?

Jet akımları, dünya atmosferinde yüksek enlemlerde bulunan, batıdan doğuya doğru hızlı ve dar hava akımlarıdır. Bu akımlar troposferin (atmosferin en alt katmanı) ve stratosferin (troposferin üzerindeki katman) arasındaki tropopozda bulunurlar. 240 knot hıza ulaşabilen jet akımları hava araçlarının uçuş güvenliğini etkileyebilir.

Jet Akımlarının Oluşum Şekli

Jet akımlarının oluşumu, sıcak ve soğuk hava kütleleri arasındaki sıcaklık ve basınç farklılıklarından kaynaklanır. Özellikle kış aylarında kutup ve tropikal bölgeler arasındaki sıcaklık gradyanı en yüksek olduğundan, jet akımları da bu dönemde en güçlüdür. Sıcaklık gradyanı, kutup bölgesindeki soğuk hava ile tropikal bölgedeki sıcak hava arasındaki güçlü yatay gradyanın oluşturduğu basınç gradyanı nedeniyle jet akımlarının oluşumunu sağlar.

Her iki yarımkürede de iki ana jet akımı vardır: kutup jet akımı ve subtropikal jet akımı. Kutup jet akımları yaklaşık 50-60 derece kuzey ya da güneyde bir enlemde bulunur ve daha güçlüdür. Soğuk kutup hava kütleleri ile daha sıcak orta enlem hava kütleleri arasında bir sınır oluşturur. Subtropikal jet akımları yaklaşık 25-35 derece kuzey ya da güneyde bir enlemde bulunur ve kutup jet akımından daha zayıftır. Sıcak tropikal hava kütleleri ile daha soğuk orta enlem hava kütleleri arasında bir sınır oluşturur.

Jet akımları sürekli değildir; konumları, hızları ve güçleri değişebilir. Mevsim, topografi, okyanus sıcaklıkları ve diğer büyük ölçekli hava sistemleri gibi çeşitli faktörler jet akımlarını etkileyebilir. Jet akımlarının yolu değiştiğinde ya da yönü değiştiğinde bir bölgenin hava koşullarını önemli ölçüde etkileyebilir. Örneğin jet akımının güneye doğru bir eğilimi, soğuk kutup havasının güneye doğru ilerleyerek daha sıcak alanlara yayılmasına ve ciddi soğuk hava koşullarına neden olabilir.

Jet Akımının Hava Araçları Üzerindeki Etkileri

Jet akımları, uçaklar üzerinde hem olumlu hem de olumsuz etkilere sahip olabilir. Bu etkiler rüzgarların yönü ve gücüne bağlıdır.

Bir uçak jet akımı yönünde uçtuğunda önemli bir kuyruk rüzgarı avantajından faydalanabilir. Bu, uçağın hızını artırabilir ve varış noktasına ulaşma süresini azaltabilir. Bu nedenle ticari havayolları rotalarını planlarken jet akımından faydalanmaya çalışırlar çünkü jet rüzgarları havayollarına zaman ve yakıt tasarrufu sağlayabilir.

Öte yandan bir uçak jet akımına karşı uçtuğunda önemli bir kafa rüzgarı alabilir, bu da uçağın hızını yavaşlatabilir ve varış noktasına ulaşma süresini artırabilir. Bu husus yakıt tüketimini arttırır çünkü uçak rüzgara karşı hızını korumak için daha fazla itki üretmek durumunda kalacaktır.

Ayrıca jet akımının konumu ve gücü, türbülans ve diğer hava koşullarını etkileyebilir; uçuşun güvenliği ve konforu üzerinde etkisi olabilir.

Ahmet Efe Tan Nisan 19, 2023

Bilgi Deposu

Uçak Gösterge Sistemlerini Bilen Kişiler Uçağı Uçurabilir Mi?

Uçak gösterge sistemleri, uçak içindeki önemli verilerin görüntülenmesini sağlayan araçlardır. Bu veriler uçuş ekibine uçuş sırasında gereken bilgileri sağlar ve uçuş güvenliğini artırır. Uçak gösterge sistemleri arasında bulunan cihazlar temel olarak şunları içerir:

Hız göstergesi: Uçak hızını gösterir.
İrtifa (Altimetre): Uçak yüksekliğini gösterir.
Suni Ufuk Göstergesi (Attitude): Uçak burnunun ufuğa göre durumunu gösterir.
Dönüş Koordinatörü (Turn Coordinator): Uçak yatış açısının (bank angle) gösterilmesini sağlar.
İstikamet Göstergesi: Uçak burnunun manyetik kuzeye göre yönünü gösterir.
Dikey Hız Göstergesi (Varyometre): Uçağın tırmanma ve alçalma hızını ft/dk cinsinden gösteren gösterge.

Bu göstergelerin tamamına temel T düzeni denir. Temel T düzeninin haricinde birçok gösterge de uçaklarda bulunmaktadır.

Uçak Gösterge Sistemlerini Bilen Kişiler Uçağı Uçurabilir Mi?

Bu yazıyı okuduk, temel T düzenini öğrendik, uçak uçurabilir miyiz? Bu sorunun cevabı hayır olacaktır. Sadece uçak gösterge sistemlerini bilmek ve anlamak, uçak uçurmaya yeterli değildir. Uçak uçurmak, uçuş ekibi olarak adlandırılan pilotta veya pilotlarından birinin gerekli eğitim ve yetkinliklere sahip olmasını gerektirir.

Uçak gösterge sistemleri sadece bir uçaktaki önemli verilerin görüntülenmesini sağlar ve bu veriler doğru bir şekilde okunup yorumlanması gerekir. Ancak, uçak uçurmak için gereken diğer beceriler ve bilgiler de gereklidir. Bunlar arasında uçuş planlaması, hava koşullarının ve uçuş yolunun izlenmesi, uçak kontrol tekniklerinin kullanılması, uçuş denetimi yapmak ve birçok diğer beceri bulunur.

Ayrıca, uçak uçurmak için gerekli lisansların ve belgelerin bulunması da önemlidir. Bu belgeler, uçuş ekibinin eğitimini ve yetkinliğini doğrulayan resmî belgelerdir ve uçuş ekibi tarafından uçuş sırasında bulundurulması gerekir.

Sonuç olarak, uçak gösterge sistemlerini bilmek, uçak uçurmak için gerekli olan bir beceri değildir ve uçak uçurmak için gereken çok sayıda faktör bulunmaktadır. Uçak uçurmak için gerekli eğitim ve yetkinliğe sahip olunması gerekir.

Uçuş Eğitimi Nasıl Gerçekleşir?

Uçuş eğitimi, bir uçağı kontrol edebilmek için gerekli olan eğitimdir. Uçuş eğitimi, teorik ve pratik olmak üzere iki bölümden oluşur;

Teorik eğitim: Uçuş fiziği, uçuş planlaması, navigasyon, hava trafik kontrol sistemleri, uçak sistemleri, uçuş performansı ve güvenliği gibi konuları içerir. Teorik eğitim, uçuş okullarında veya e-öğrenme platformlarında verilir.

Pratik eğitim: Uçuş eğitimi verilen uçaklarla gerçek uçuş deneyimi kazanmak için yapılır. Pilotlar, uçuş okullarında veya uçuş eğitimi veren havayollarında pratik eğitim alabilir. Pratik eğitim, simülatör eğitimi ve gerçek uçuşlarla tamamlanır.

Ahmet Efe Tan Nisan 14, 2023

Bilgi Deposu

Uçak Tipine Göre Uçaklarda Kullanılan Yakıt Türü Değişir Mi?

Uçuş, dört temel kuvvetin uçağa etki etmesi sonucunda gerçekleşir. Bu kuvvetlerden biri olan itki kuvveti (thrust) kimyasal enerji sayesinde oluşur ve itki üretilebilmesi için gerekli olan kimyasal enerji uçak yakıtında mevcuttur.

Uçak Yakıtları Kaç Çeşittir?

Temel olarak iki çeşit uçak yakıtı mevcuttur. Bunlardan biri kerosen bazlı Jet A1, JP-8 gibi yakıtlar olurken diğeri ise benzinden formüle edilen yüksek oktanlı Avgas yakıtıdır.

Kerosen bazlı jet yakıtlarını kullanan uçaklara türbin motorlu uçaklar örnek verilebilir. Dar ve geniş gövdeli uçaklar, bölgesel ve özel jetler, askeri nakliye uçakları ve savaş jetleri örnek verilebilir. Avgas kullanan uçaklara ise piston motora sahip olan uçaklar örnek verilebilir. Eğitim uçakları, modeli eski olan bazı uçaklar Avgas yakıtı kullanır.

Özetleyecek olursak uçak tipine göre uçaklarda kullanılan yakıt türü de değişir. Nispeten küçük, piston motorlu uçaklar benzin türevi Avgas kullanırken türbin motorlu uçaklar kerosen türevi Jet A1 yakıtı kullanır. Askeri uçaklar ise uçağın kullanıldığı görev sahasına ve görevin özelliğine göre, örneğin soğuk bir bölgede çalışacaksa donma noktası daha düşük olan yakıtlar, tercih edilir.

Uçak Markasına Göre Uçaklarda Kullanılan Yakıt Türü Değişir Mi?

Cevap kısaca hayır olacaktır. Ticari havacılık faaliyetlerinde kullanılan çoğu uçak türbin motorlu olduğundan ötürü bu uçakların tamamına yakını Jet A1 yakıtı yakar. Uçak üreticisi olarak konuyu ele alacak olursak Boeing 737 MAX serisi uçaklar ile Airbus A320neo serisi uçaklar Jet A1 yakıtı yakarlar.

Ahmet Efe Tan Nisan 9, 2023

Bilgi Deposu

Yazar: Ahmet Efe Tan