Havaalanı hava araçlarının iniş ve kalkışlarını güvenli şekilde gerçekleştirebilmeleri için özel olarak belirlenmiş yerlerdir. Havalimanları da uluslararası trafiğe hizmet veren havaalanlarıdır.
Havaalanı Planlamasındaki Önemli Unsurlar
Havaalanı ve havalimanı tasarlanırken göz önünde bulunması gereken çeşitli parametreler vardır.
Mania kriteri bunların en başında gelir. Mania uçuş güvenliğini tehlikeye atacak tehditlerdir. Bunlar doğal ve yapay mania olarak sınıflandırılabilir. Doğal manialar ağaç, dağ, vahşi yaşam olabilirken; yapay manialar camii, elektrik direkleri, köprüler veya yüksek yapılar olabilir. Yolcu parametresi de mania kriterlerinden hemen sonra gelen çok önemli bir unsurdur. Çünkü yolcu profili ve sayısı havaalanına sağlanacak hizmetler için belirleyici rol oynar. Uluslararası sahada görev yapan uçaklara hizmet vermesi için vize ve gümrük işlemleri sağlanmalıdır. Engelli yolcular için gerekli kolaylıklar sağlanmalıdır. Turistik amaçlı gelen yolcular için gerekli kolaylıklar sağlanmalı, turistler için bilgi hizmetleri verilmeli, charter tur gruplarında kullanılacak otobüsler için ayrılmış park yerleri, otel rezervasyon işlemleri ve araba kiralama için çeşitli ofisler olmalıdır.
Havaalanı Master Planı Nedir?
Havaalanları gibi inşaatlar uzun vadeli yatırımlardır. Bu nedenle havaalanları yapılırken bulunduğu konumdaki halini değerlendirilirken zaman parametresi oldukça uzun tutulur. Bu parametreler 20-50 arasındadır ve bu planlamaya da master plan denir. Bölgenin fiziksel ve aynı zaman da stratejik olarak gelişimi de ele alınır. Böylece ortaya çıkma potansiyeli olan hava trafik sorunları, şehirleşme gibi havaalanı trafiğini etkileyecek etkenler düşünülerek bir adım atmış olunur. Master planların içinde, apronun, yolcu binalarının, kargo alanlarının, araç park yerleri gibi noktaların sürekli gelişen havacılık sektörünün ihtiyaçlarına karşılık vermesi için planlamalar vardır.
Havaalanı İnşaat Süreci
Havaalanı inşaatlarında havaalanı için hazırlanan ve belli bir süre geçerlilik sağlayabilecek olan master plana uygun hareket edilmelidir. Mimar grubu ile anlaşma sağlanır ve bu anlaşma doğrultusunda teknik ve fonksiyonel anlamda maksimum verim sağlanılabilecek bir havaalanı tasarımı ortaya çıkar. Bu inşaat süresince mimari statik, elektrik tesisatı, mekanik tesisat ve peyzaj gibi detaylar büyük önem taşır. Alt yapı çalışmalarından sonra en önemli alanlardan biri olan pist için gerekli olan eğimler kriterleri vardır. Ufak açılar tolere edilebildiği kadar önemli riskler de taşır. Havacılığın el kitabı olan ANNEX’de çeşitli öneri ve bilgilendirmeler mevcuttur.
