Ram Air Turbine (RAT), hava aracının kanatlarına veya gövdesinin altına monte edilen ve alternatif veya acil durum hidrolik veya elektrik güç kaynağı olarak kullanılan küçük bir türbindir. RAT, uçağın hızına bağlı olarak hava akımından güç üretir, elektrik jeneratörüne veya hidrolik pompaya bağlı olabilir.
Ram Air Nedir?
Ram kelimesi İngilizce’de çarpmak, vurmak, toslamak anlamına gelir. Ayrıca koyunların tokuşması da “ramming” olarak tabir edilir. Bu bağlamda Ram Air kelimesini uçağa çarpan hava olarak değerlendirebiliriz.
Ram Air Turbine Nasıl Çalışır?
Uçaklarda bulunan RAT, güç kaybı durumunda açılan 40 cm yarıçapında ve ortalama 6000 rpm hızla dönen küçük bir yardımcı pervanedir. Uçak uçarken çarpan hava akımından güç üreterek çalışır ve türbinin dönmesine neden olur. Türbin bir jeneratöre veya bir hidrolik pompaya bağlıdır.
Bu tarz sistemlerde havanın hızı, türbinin dönüş hızıyla ve dolayısıyla üretilen güç miktarı ile doğru orantılıdır. Uçak daha yüksek hızla uçarken türbin pervaneleri daha yüksek hızla dönecek ve bu hızlı dönüş daha yüksek miktarda hidrolik basıncı sağlayacaktır.
Acil Durumlarda RAT’ın Önemi
RAT’lar, dünya çapında belgelendirilmiş 16 acil durumda 1.700 kişinin hayatını kurtarmaya yardımcı olmuştur. RAT, bu kazalarda kontrol kaybını önleyip uçağın havada kalmasına yardım etmiştir. Fly By Wire ile uçuş kontrol yüzeylerinin hareketinin sağlandığı uçaklarda RAT’ların kullanımı çok önemlidir.
