resmin alt tagı

Ram Air Turbine Nedir ve Nasıl Çalışır?

Ram Air Turbine (RAT), hava aracının kanatlarına veya gövdesinin altına monte edilen ve alternatif veya acil durum hidrolik veya elektrik güç kaynağı olarak kullanılan küçük bir türbindir. RAT, uçağın hızına bağlı olarak hava akımından güç üretir, elektrik jeneratörüne veya hidrolik pompaya bağlı olabilir.

Ram Air Nedir?

Ram kelimesi İngilizce’de çarpmak, vurmak, toslamak anlamına gelir. Ayrıca koyunların tokuşması da “ramming” olarak tabir edilir. Bu bağlamda Ram Air kelimesini uçağa çarpan hava olarak değerlendirebiliriz.

Ram Air Turbine Nasıl Çalışır?

Uçaklarda bulunan RAT, güç kaybı durumunda açılan 40 cm yarıçapında ve ortalama 6000 rpm hızla dönen küçük bir yardımcı pervanedir. Uçak uçarken çarpan hava akımından güç üreterek çalışır ve türbinin dönmesine neden olur. Türbin bir jeneratöre veya bir hidrolik pompaya bağlıdır.

Bu tarz sistemlerde havanın hızı, türbinin dönüş hızıyla ve dolayısıyla üretilen güç miktarı ile doğru orantılıdır. Uçak daha yüksek hızla uçarken türbin pervaneleri daha yüksek hızla dönecek ve bu hızlı dönüş daha yüksek miktarda hidrolik basıncı sağlayacaktır.

Acil Durumlarda RAT’ın Önemi

RAT’lar, dünya çapında belgelendirilmiş 16 acil durumda 1.700 kişinin hayatını kurtarmaya yardımcı olmuştur. RAT, bu kazalarda kontrol kaybını önleyip uçağın havada kalmasına yardım etmiştir. Fly By Wire ile uçuş kontrol yüzeylerinin hareketinin sağlandığı uçaklarda RAT’ların kullanımı çok önemlidir.

 

Uçaklar Elektrik Enerjilerini Nasıl Sağlar?

Uçaklar, oldukça büyük ve emniyetli ulaşım araçlarıdır. Her gün çok fazla sayıda uçak birçok noktaya ulaşmaktadır. Bu büyük araçların uçabilmeleri ve gitmeleri gereken yerlere emniyetli bir şekilde ulaşabilmeleri için sadece motorlara ihtiyaç duyulmamaktadır. Uçakların emniyet seviyelerinin her geçen gün artması, geliştirilen birçok sisteme bağlıdır. Bu sistemler, çoğunlukla elektrik ile çalışmaktadır. Uçaklara elektrik enerjisi üreten sistemler şu şekilde sıralanabilir;

  • APU (Auxiliary Power Unit – Yardımcı Güç Ünitesi)
  • GPU (Ground Power Unit – Yer Güç Ünitesi)
  • RAT (Ram Air Turbine – Ram Hava Türbini)

APU (Auxiliary Power Unit)

Yardımcı güç ünitesi olarak da bilinen bu sistem, uçakların kuyruk kısmında bulunmakta olan turbo shaft motordur. Uçakların elektrik ve basınçlı hava ihtiyacını gidermek için kullanılmaktadır. Bu sistemin, uçaklar yerde iken elektrik ihtiyacını karşılama, basınçlı hava tedarik ederek ana motorların çalışmasını sağlama ve iklimlendirme (klima etkisi) yapma gibi temel görevleri vardır.   Farklı uçak tiplerine göre de farklı APU motorları bulunmaktadır. APU gaz türbinli bir motordur. APU’ların herhangi bir itki sayılabilecek tepki çıkışları olmadığı için, belirtilen amaçlar dışında kullanılmamaktadırlar. Uçaklar seyir halindeyken değil, kullanılabilir irtifa seviyesinde çalıştırılmaktadırlar.

GPU (Ground Power Unit)

Yer güç ünitesi olarak bilinmektedir. Uçaklar, yerde oldukları süre boyunca bu sisteme bağlıdırlar. GPU’lar, römorka monte edilen dizel motor ve jeneratörlerdir. Genellikle, uçakların aprondan çıkmalarını sağlayan araç tarafından uçakların yanına getirilmektelerdir. Uçaklara bağlantı kokpitin altında bulunan kapaktan yapılmaktadır. Amacı ise, uçaklar yerde park halinde iken, bu süre boyunca uçakların tüm elektrik ihtiyacını karşılamaktır. Bu sistemle birlikte sağlanan enerji ile Auxiliary Power Unit ve ana motorlar çalıştırılmaktadır.

RAT (Ram Air Turbine)

Bu sistem, uçaklar acil bir duruma girdiklerinde uçağın ihtiyaç duyacağı elektriği üreten yardımcı güç ünitesidir. Normal zamanda uçağın ihtiyaç duyduğu elektriği, uçağın motorları üretmektedir. Motorların işlevini kaybettiği zamanlarda ise Ram Air Turbine bu işlevi temel bir seviyede yerine getirmektedir. RAT, dinamo mantığı ile çalışmaktadır. Elektrik jeneratörüne ya da hidrolik pompaya bağlı olan sistem, hava akımlarını kullanarak yel değirmeni gibi işlev görmektedir. Uçakların gövde kısmında ya da kanatlarında bulunmaktadır. Acil bir durumda pilotlar tarafından ya da sistem kendi kendini devreye sokmaktadır. Bunun ardından uçuşun temel işlevlerini sağlayan sistemler için yeterli olan gücü üretmektedir.

 

 

 

 

resmin alt tagı

Herkes İçin Havacılık Derneği, 2015 yılında öğrenciler tarafından kurulan ve yönetilen bir dernek olarak İLK ve TEK olma özelliğiyle havacılık tarihine imzasını bırakmıştır.

Bugün itibariyle ise 3150+ üyesi ve 7 temsilciliği ile Havacılığın En Büyük Sivil Toplum Kuruluşu haline gelmiştir.

Mail Formu

     

    İletişim

    Yenişehir Mahallesi Osmanlı Bulvarı No:2 Ayport Sitesi A Blok Ofis No:2
    Pendik/ İstanbul

    info@herkesicinhavacilik.com