Hava trafiğinin çok yoğun olmasından dolayı hava trafik kontrolörlerinin müdahale etme alanının dışına çıktığı durumlar oluyor. Uçaklar bu alanlarda çarpışmaları önlemesi için bazı sistemler kullanır.
ACAS (Airborne Collision Avoidance System), Hava Çarpışmalarından Korunma Sistemidir. SSR Transponder sinyallerine dayalı olarak çalışır. Uçaklarda çarpışmaları önlemek için ikaz eder. Uçak navigasyonuna, FMS (Flight Management System) ve ATC (Air Trafic Control) yer sistemlerine bağlı olmadan çalışır.
TCAS (Traffic Alert and Collision Avoidance System) adlı bir sistem daha bulunmaktadır. Bu sistem, Trafik uyarı ve Çarpışma Önleme Sistemi olarak adlandırılır.
Kısaca ACAS’ı bir standart, TCAS’ı onun uygulaması olarak tanımlayabiliriz. ACAS’ı 3 farklı türe ayırırız. Bunlar aşağıda ki gibidir.
ACAS Türleri
ACAS I: TAs (Traffic Advisories – Trafik Tavsiyeleri) verir ancak bir manevra önermez. ACAS I standardının, uygulaması TCAS I’dir. ACAS I, Amerika Birleşik Devletleri’nde bazı küçük uçaklar için zorunludur.
ACAS II: Dikey anlamda, TAs ve RAs (Resolution Advisories- Çözüm Önerileri) verir. ACAS II standardının, uygulaması TCAS II’dir. Annex 10’a göre tüm uçakların 7. sürümünü taşıyacağını belirtmektedir.
ACAS III: Dikey ve/veya yatay anlamda TAs ve RAs verir. ACAS III standardının, uygulaması TCAS III ve TCAS IV olarak da anılır. ACAS III, yatay kaçınma manevraları yapma konusundaki sınırlamaları nedeniyle şimdiye kadar gerçekleşmedi. ACAS III, ICAO Annex 10’un şu anki baskısında gelecekteki bir sistem olarak bahsedilmiştir. RPAS (Remotely Piloted Aircraft System – Uzaktan Kumandalı Uçak Sistemleri) veya dronlar için yeni bir çarpışma önleme sistemi – ACAS Xu – ADS-B gibi modern gözetim yöntemlerini kullanarak yatay manevraları içeriyor. Sonuç olarak, ICAO şu anda ACAS III SARP’lerinin geliştirilmesini üstleniyor.
Trafik İkaz ve Çarpışmayı Önleme Sisteminin ikinci versiyonu (TCAS II) uçuş ekipleri tarafından Türk hava sahasında kullanılması uygun bir sistem olarak kabul edilmektedir.
