Daha önce hiç gece zifiri karanlıkta bir havaalanına inişi ya da kalkış yaptınız mı? Tam bir görsel şölendir. Cam kenarında oturanlar ayrıca zevk alır bu durumdan. Pist ve apron boyunca sayılamayacak kadar ışık ve 4, 5 farklı renk bir arada. Görsel açıdan görenlere büyük zevk veren bu ışıkların hizmet ettiği şey aslında bizim gözlerimiz değildir. Bu ışıklar pilotlara hizmet eder. Hava koşullarının kötü olduğu günlerde veya karanlıkta birer kurtarıcıdırlar. Size bu ışıklandırmaların bazılarını detaylı bir şekilde anlatmaya çalışacağım. ICAO çok uzun zamandan beri pist ışıklandırmalarıyla ilgili bilgilendirmeler ve açıklamalar yapmaktadır. Işıklandırma yetersizliğinden olan kazalarda da bir yenisini daha eklemektedir. Işıklandırmalar kendi aralarında kategorilere ayrılsalar da biz bu yazımızda ışıklandırmaların pistteki görevleri üzerinde duracağız.
- Döner Işık: Havacılıkta “beacon” olarak isimlendirilen bu ışık kulenin yanında veya üstünde bulunur. Pilota havalimanının nerede olduğunu gösterir. Sivil havalimanlarında beyaz ve yeşil renktedir.
- Taksi Işıkları: Bu ışıklar mavi ve yeşil renkte olmaktadır.
Mavi Renk; Taksi yollarının sınırlarını belli eder. Yolun her iki yanında da sık aralıklarla bulunur.
Yeşil Işıklar: Taksi yolunun ortasında yerle aynı seviyede bulunur. Taksi’yi emniyetli bir şekilde yapmak için konulmuştur.
- Pist Işıkları: Pistlerde, kötü hava şartlarında operasyon yapabilmek için tasarlanmış bu ışıklar oldukça fazla sayıdadırlar.
Beyaz Işıklar: pistin sağ ve sol kenarlarında bulunur. Pilotların pistten çıkmalarını engellemek içindir. Pistin sonuna 20000 metre kala bu ışıklar sarı renktedir. Sebebi ise pilotları pist sonuna geldikleri konusunda uyarmaktır.
Yeşil ve Kırmızı Işıklar: Pistin başında bir şerit şeklinde pistle paralel olarak yeşil ışık bulunur. Pistin başladığını göstermek içindir. Pistin sonunda bulunan piste paralel kırmızı ışıklar ise pistin bittiğini gösterir.
Pist Eşik Tanımlama Işıkları: Pistin başında ki yeşil ışıkların yan her iki yanında eşik başlangıcında bulunan çok yüksek görüş mesafesine sahip beyaz renkte flaşlardır.
Pist Merkez Çizgisi Işıkları: Pilotların yönünü kaybetmemeleri için pistin ortasına her 50 ft’de bir yerleştirilmiş beyaz ışıklardır pistin sonuna doğru kırmızı renkle yer değiştirir.
Taksi Yolu Çıkış Işıkları: Pilotların pistten çıkışta taksi yolunu bulabilmesi için pist merkez çizgisinden taksi yoluna dönüş yapan sarı yeşil ışıklandırmalardır.
4) PAPI Işıkları: 4 tane yan yana ışıktır. Işıklar beyaz renktedir. Pistlerin başında bulunur. Pilota ne kadar süzülmeleri gerektiğini ya da doğru süzülüp süzülmediklerini göstermek için tasarlanmıştır.
5) Yaklaşma Işıkları: Pist başında 900 metre geriye doğru belirli aralıklarla konumlandırılan flaş ışıklardır. Kötü hava şartlarında pist başını bulmak için konumlandırılmışlardır.