Uçaklar da bizler gibi doğar, yaşar ve ölür yani üretilir, kullanılır ve ömrü tükenir. Her uçağın belli bir ömrü vardır. Bu ömür uçaktan uçağa, modelden modele farklılıklar gösterir. Uçağın kullanım şekline göre bile farklılık gösterir. Çoğu uçağın ömrü döngüsüne göre hesaplanır. (Uçağın kalkış-inişine döngü denir.) Uçakların ömrü 20.000 döngünün üstünde ya da 20 yıldır. Ama genelde uçakların belirlenen döngülerinin üstüne çıkılır. En güzel örneği 2018 yılında “Göklerin Kraliçe’si” olan Boeing 747 serisinin uçağı planlanan ömrünü tüketip üstüne ekledi ve 48 yılın sonunda emekli oldu. Boeing 747 gibi birçok uçak sayılabilir. A330, B777, A321 serili uçaklar 99’lı yıllarda uçuşa başlamıştır ve 20 yıldan daha uzun süre uçuş yapmışlardır. Ömründen önce, sonra veya tam zamanında emekli olan birçok uçak bulunmaktadır. Uçaklar parçaları zarar gördüğünde ya da eskidiğinde hangara girer kendini yeniler ve uçuşuna devam eder. Büyük metal yorgunluğu olan uçaklar ya da düzeltilemeyecek durumda olan uçaklarsa emekliye ayrılır. Emekliye ayrılmayan ama eski uçaklar havayollarının kararıyla genelde kargo uçağına çevrilirler. Hem maliyet düşürürler hem de yeni bir uçak almaktan kaçınmış olurlar. Havayolları, özellikle orta halli havayolları eski uçakları kullanmaya devam ederler. Bu pek sorun teşkil etmez çünkü parça yenileme işlemleriyle ömürlerini uzatırlar.
Ömrünü Doldurmuş Uçaklara Ne Olur?
Uçaklar, döngülerini tamamladıktan sonra son havalimanlarına iniş yaparlar yani uçak mezarlıklarına götürülürler. Orada sağlam parçaları havayolları tarafından alınır, geri kalanlar da geri dönüşüm için beklerler. Tabii ki bazıları müzeye gider bazıları da insanlar tarafından alınır ve farklı tasarımda mekanlar yapılmak için kullanılır. Bu şekilde sonsuza kadar kullanılabilirler belki de kim bilir. Ancak bir gerçek var ki hiçbir uçak sonsuza kadar göklerde kalamaz…
