Tail strike, Türkçe adıyla “Kuyruk Çarpması” anlamına gelmektedir. Uçağın kuyruk kısmının kalkış veya iniş esnasında, pilot tarafından iyi ayarlanamadığı durumlarda piste çarpmasıyla gerçekleşir. Kuyruğunu çarptığını hisseden pilot, kalkmış olduğu hava meydanına dönmesi zorunludur. Bu vakalar genellikle pilot hatası sebebiyle yaşansa da şiddetli rüzgâr ve çevresel faktörler de kaza riskini arttırmaktadır.
Tail Strike Oluşturabilecek Sebepler Nelerdir?
- Yanlış hesaplanmış hız
- İnişte veya kalışta yanlış hücum açısı
- Şiddetli yan rüzgârlar
- Hava koşulları sebebiyle sabit olmayan yaklaşma
- Pilotlarda oluşan dikkat dağınıklığı
Tail Strike Oluşmasına Karşı Alınacak Önlemler Nelerdir?
- Kuyruk Tekerleği: Uçağın kuyruk kısmında bir adet tekerlek bulunur. Kuyruk çarpması durumunda darbeyi sönümleyerek hasarı en aza indirir. Bu özellik uçak tipine göre değişiklik göstermektedir.
- Tail Skid: Türkçe adıyla “Kuyruk Kızağı” olarak da isimlendirilir. Uçağın kalkış veya iniş esnasında otomatik olarak açılan bir yapıdır. Bu parça uçağın herhangi bir kuyruk çarpması durumunda darbenin belli bir kısmını sönümler. Kuyruk kızaklarının üzerinde yeşil veya kırmızı şeritler bulunmaktadır. Bu şeritler uçuş öncesinde kontrol edilip herhangi bir çarpmanın olup olmadığına yetkili kişilerce karar verilir. Kuyruk kızağının bulunması uçak modeline göre değişiklik göstermektedir.
Tail Strike ve Windshear Arasındaki İlişki
Windshear, Türkçede “Rüzgâr Kesilmesi” anlamına gelmektedir. Atmosferde belirli bir mesafe içerisinde, rüzgârın yön ve süratinin ani olarak dikey veya yatay eksende değişmesine windshear denir. Bu olay genellikle alçak irtifalarda ve sıcak hava ile soğuk hava katmanlarının aniden yer değiştirmesiyle gerçekleşir. İniş ve kalkış esnasında ani irtifa değişikliklerine sebep olur. Uçağın iniş esnasında yukarıdan alacağı dikey eksenli şiddetli bir rüzgâr sert iniş yapmasına ve kuyruk çarpmasına sebebiyet verebilir. Windshear’ın önceden öngörülebilmesi pek mümkün değildir. Yine de etkilerin azaltılması ve kazaların önüne geçilmesi için hava meydanlarının etrafına çeşitli sistemler kurulup işletilir.
