Havacılık sektöründe kış ayları geldiği vakit tedbirler bir hayli artıyor. Kışın yoğun kar yağışı ve soğuk havadan kaynaklı buzlanmalar meydana gelebiliyor. Bu durum özellikle kalkış esnasında uçağa zor anlar yaşatabiliyor. Havacılık da bu zor anların yaşanmaması adına uçaklara birtakım işlemler uygulanmaktadır. Bu işlemlere Anti-İcing ve De-icing denilmektedir. Bu işlemler Havalimanlarında yer hizmetleri tarafından yapılmaktadır.
De-İcing Nedir?
Türkçe karşılığı buz çözücü sıvıdır. Bu işlem uçakların kalkış esnasında bir problem meydana gelmemesi için yapılmaktadır. Buna kalkış güvenliği için alınan önlem diyebiliriz. De-İcing işlemi uçakların dış yüzey alanında biriken buz, don, kar gibi faktörlerden arındırma işlemidir. Bu sayede uçakların aerodinamik performansın normal seviyede olmasını sağlar aksi takdirde uçağının kanat gövde motor gibi yüzey alanında biriken kar buz gibi faktörler kalkış esnasında uçağın aerodinamik performansı kötü etkilemektedir.
De-İcing de Kullanılan Sıvılar Nelerdir?
- Sıcak su (En az 60ºC)
- De-icing sıvısı (ISO TYPE 1, Killfrost DF, THY P/K:C991116, Clariant Safewing MP1)
- Su ve de-icing (TYPE 1) sıvısı
- ISO TYPE 2 sıvısı
- Su ve de-icing ISO TYPE 2 sıvısının karışımı
Anti-İcing Nedir?
Türkçe karşılığı buzlanma önleyici sıvıdır. Uçaklar, de-icing işleminden geçip buzdan kardan arındıktan sonra uçağın tekrardan buzlanmasını önlemek için anti-icing işlemi uygulanır. Bu işlem uygulandıktan kısa süre içerisinde uçağın havalanması gerekir bunun nedeni ise anti-icing işlemin etki ettiği sürenin az olmasıdır.
Peki, etki ettiği süre havadayken biterse veya uçuşa geçip irtifa yükseldikçe azalan hava sıcaklığı nedeniyle yüzey alanında tekrardan buzlanma meydana gelirse ne olur?
Bu durumda pilot, kokpitteki motor ve kanat anti-ice panelindeki tuşları on duruma getirerek motordan gelen sıcak hava veya elektrikli ısıtıcılar sayesinde meydana gelen buzlanmayı yok etmektedir.
Anti-İcing de Kullanılan Sıvılar Nelerdir?
- Anti-icing (TYPE 1, Killfrost DF, THY P/K:C991116, Clariant Safewing MP1) sıvısı
- Su ve anti-icing (TYPE 1) sıvısı
- Anti-icing (TYPE 2, Clariant Safewing MP2) sıvısı
- Su ve anti-icing (TYPE ) sıvısının karışımı
Kısaca özetlememiz gerekirse kış aylarında uçağın üzerinde biriken don, kar, buz gibi faktörlerden temizlenip yok edilmesinde de-icing işlemi uygulanmaktadır.
Temizlenen uçağın yüzey alanının tekrardan don, kar, buz oluşmasını engellemek için ise anti-icing işlemi uygulanmaktadır.
