Hava Sahası
Hava sahası, herhangi bir kara parçası ve/ya su kütlesi üzerindeki boyutları çeşitli kanun, kural ve antlaşmalarla belirlenmiş atmosfer kütlesi. Günümüzde kullanılan -kapsadığı alan açısından- en büyük hava sahası birimi uçuş bilgi bölgesidir (FIR). Her ülkenin hava sahası bir veya daha fazla uçuş bilgi bölgesine bölünür.
Gökyüzü sınırsız gibi görünse de emniyetli uçuşların sağlanması için hava sahaları, sınıflara ayrılmıştır. Her tür hava sahasında, Hava Trafik Hizmeti verilir ve uçuş prosedürleri değişir. Tüm hava sahaları belirli bir sınıfta yer alır ve bu sahada uçan hava taşıtları, çeşitli kurallarla karşılaşabilirler. Hava sahaları ICAO’nun belirlediği kurallara göre A, B, C, D, E, F ve G şeklinde yedi sınıfa ayrılır. Bunlardan A, B, C, D, E kontrollü, F ve G kontrolsüz hava sahası sınıflarındandır. Her Devlet, hava sahasında, uçuşların yasaklanabileceği, kısıtlanabileceği veya dikkatle yapılabileceği yerlerde hem dikey hem de yatay olarak uzanan sınırlı bir bölge oluşturabilir.
CAS (Controlled Airspace) Kontrollü Hava Sahaları
Hava trafik kontrolleri tarafından hizmet verilen ve hava trafiğinin en yoğun olduğu sahalardır. A,B,C,D,E sınıflarından oluşur.
- A Sınıfı: Hava trafiğinin en yoğun olduğu hava sahasıdır. IFR uçuşları bu saha da gerçekleşir. VFR uçuşlarına kapalıdır. Tüm uçuşlar için hava trafik kontrol hizmeti verilir ve her bir uçuşa ayrım uygulanır.
- B Sınıfı: B sınıfı hava sahası kontrollü bir hava sahasıdır. B sınıf hava sahasında, IFR ve VFR uçuşlara izin verilir. Tüm uçuşlar için hava trafik kontrol hizmeti verilir ve her bir uçuşa ayrım uygulanır:
- C Sınıfı: C sınıfı hava sahası kontrollü bir hava sahasıdır. C sınıf hava sahasında, IFR ve VFR uçuşlara izin verilir. Tüm uçuşlar için hava trafik kontrol hizmeti verilir ve IFR uçuşlar diğer IFR ve VFR uçuşlardan ayrılır. VFR uçuşlar IFR ayrılarak sadece diğer VFR trafiklere ilişkin trafik bilgisi verilir.
- D Sınıfı: D sınıfı hava sahası kontrollü bir hava sahasıdır. D sınıfı hava sahasında IFR ve VFR uçuşlarına izin verilir.
- E Sınıfı: E sınıfı hava sahası kontrollü bir hava sahasıdır. E sınıfı hava sahasında IFR ve VFR uçuşlara izin verilir.
Kontrolsüz Hava Sahaları
Kontrolsüz hava sahası, hava sahası sınıflarından F ve G sınıfı hava sahasını içerir. İçerisinde uçan pilotlara hava trafik Kontrol hizmet verilmez. Uçuştan ve uçuş güvenliğinden pilot sorumludur.
- F Sınıfı: Tavsiyeli yollardır (ADR).
- G Sınıfı: Open-FIR’dır. Kontrollü sahalar dışındaki RASA’ları, MATZ’leri ve ATZ’leri de kapsar.
