Gökyüzünde uçan metal kuşların büyük hacimlerde yakıt tankları bulunmaktadır. Büyük hacimlerde olan bu yakıt tankları uçakların kanatlarında ve gövdesinde yer alır. Uçak yakıtının %70’i kanatlarda bulunurken, %30’u gövde kısmında yer almaktadır. Uçaklarda Kaç Adet Yakıt Deposu Vardır?
Uçaklardaki yakıt deposu temelde üçe ayrılmaktadır. Bunlar; Merkezi Yakıt Deposu (center tank) , Ana Yakıt Deposu (main tank) ve Genişleme Yakıt Deposu (surge tank)’dur.
Merkezi Yakıt Deposu; uçağın gövde kısmında iki kanat arsında yer almaktadır, Ana Yakıt Deposu; uçağın kanatlarının içinde bulunan kısımda yer almaktadır, Genişleme Yakıt Deposu ise; uçağın kanat kısmındaki ana yakıt deposunun ilerisinde kanadın uç kısımlarında yer alır.
Ayrıca uçakların yatay kuyruklarında (yatay stabilizatör) trim tank adı verilen ek yakıt tankı bulunur. Bu tank uçak taksi ya da aşırı yakıt ikmali yapılması durumunda ana tanklardan taşan yakıt buraya doldurulur. Kanatta bulunan yakıt tanklarından daha küçük bir hacme sahip olan bu tanklara yakıt, merkezi yakıt deposu tarafından pompalanır. Peki Yakıt Depoları Neden Kanatlarda Yer Alır?
3 sebebi bulunmaktadır.
Aşırı Strese Engel Olma
Uçak kalkışını gerçekleştirdikten sonra, uçak üzerinde ki ağırlıklar kanatlara binmeye başlar. Bu durumda yakıt, kanatlar için baskı azaltıcı bir etki yaratır. Örneğin Airbus a320’yi düşünelim. Kanatlarında bulunan yakıt tankı tamamen boş olsun merkez yakıt tankı ise tamamen dolu. Bu durumda devası yapıda ki uçakların ağırlığı kanatların aşırı strese maruz bırakacaktır. Bu yüzen öncelikle, yakıt merkez tankından daha sonra kanat tanklarındaki yakıt tüketilir. Yakıt ikmali sırasında ise tam tersi şeklinde ikmal yapılır.
Uçağın Ağırlık Merkezini Koruma
Eğer yakıt tankların uçağın burun, kuyruk ya da başka kısımlarında yer alsaydı çok büyük momentum değişiklikleri meydana gelirdi. Uçağın uzunlamasına ağırlık merkezinin sabit kalması hayati önem taşımakta ve uçağın düşmesine engel olmaktadır.
Kanatların Daha Sert Olmasını Sağlamak
Kanatların hava akımından dolayı titreyerek yalpalaması durumuna ‘Çırpınma (flutter)’ ismi verilmektedir. Güçlü bir çırpınma kanatların kırılmasına yol açabilecek bir güçte olup tehlikelidir. Kanatların yakıtla dolması çırpınmayı azaltmakta ve uçuş güvenliği sağlamaktadır.