Rötar, Aktarmalı Uçuş Kavramları Ne Anlama Gelir?
“Aktarma Yapacak Bir Yolcunun Uçağı Rötar Yaparsa Ne Olur?” sorusuna cevap vermeden önce konunun daha iyi anlaşılabilmesi amacıyla “Aktarmalı Uçuş” ve “Rötar” kavramlarını basitçe açıklanması gerekir. Rötar kavramı; “herhangi bir taşıtın gelişinde veya gidişinde yaşanabilecek olası gecikmeler” şeklinde tanımlanıyor. Bu kelimeyi, bahse konu taşıt uçak olduğu için, uçağın gelişinde veya gidişinde yaşanması olası gecikmeler anlamında kullanmamız yanlış olmaz. Bir diğer kavram ise “Aktarmalı Uçuş”. Aktarmalı uçuş; havayolu şirketlerinin bazı destinasyonlara non-stop veya direkt uçuş gibi imkanları sağlayamadığı durumlarda uyguladığı ve aktarmanın yapılacağı ara durakta yolcunun uçuş numarasının, uçağının ve gerekirse de ana varış noktasına ulaşmak için kullanılacak terminalin değişmesi gibi durumların meydana geldiği uçuş türü. Ayrıca, eğer aktarmalı uçuş gerçekleştiriyorsanız, “transfer yolcu” olarak adlandırılırsınız.
Aktarmalı Uçuşta Uçak Rötar Yaparsa Ne Olacak?
Ülkemizde havacılık sektöründeki neredeyse tüm çıkmazlara çözüm üreten SHGM, bu konuyla ilgili de gerekli önlemleri almış bulunmakta. Hızlıca bu önlemlerden bahsetmek istersek; SHGM kararınca, SHGM’ ne bağlı tüm Türk havayolu şirketlerini, Türkiye çıkışlı ve iç hat uçuşlarını kapsamak suretiyle eğer, aktarmalı uçuş sırasında herhangi bir gecikme yaşanırsa gecikmenin süresine bakılmaksızın ilgili havayolu şirketi mağdura en az 2 defa telefon görüşmesi imkânı (isteğe göre e-posta, faks, telgraf) sağlamalıdır. Gecikme süresi 2-3 saat arası sürerse, ilgili havayolu şirketi mağdura sıcak-soğuk içecek ikramında bulunmalıdır. Gecikme süresi 3-5 saat arası sürecekse yine havayolu şirketi tarafından mağdura gecikmenin yaşandığı zaman dilimine göre öğün yemeği veya dengi yemek çeki verilmelidir. Gecikme süresi 5 saatten fazla ise öğün yemeği veya yemek çeki ile birlikte eğer aktarma uçuşunun zamanı geçtiyse 7 gün içerisinde mağdurun tüm masrafları karşılanmalıdır. Gecikme süresinin 8 saatten fazla olduğu durumlardaysa havayolu şirketi tarafından mağdurun konaklama ve havalimanına transfer işlemleri gerçekleştirilmelidir. Ya da mağdur tarafından talep edilirse 7 gün içinde havayolu şirketi tarafından mağdurun uçak bileti masraflarını karşılamalıdırlar. Son olarak da gecikme sonucu uçağa yetişilememişse, uçak bileti, pasaport ve havayolu şirketi iletişim bilgileriyle ilgili mecralara başvurulmalı ve havayolu şirketi tarafından sonraki uçağa binmek üzere yer ayrılmalıdır.
Avrupa Birliği Üyesi Olan Havayollarında Durum Ne?
Avrupa Birliği çıkışlı uçuşlarda ise bu gibi durumlarda esas alınan yönetmelik Avrupa Birliği Yönetmeliği 261/2004’tür. Bu yönetmeliğe göre; mesafesi 1500 kilometreye kadar olan uçuşlarda 250 Euro, 1500-3500 km arası uçuşlarda 400 Euro, 3500 kilometreden fazla uçuşlar için 600 Euro tazminat alınabilir. Ancak bu tazminatların alınabilmesi için hedef havalimanına gecikme süresinin 3 saat veya daha üstü bir süre olması gerekiyor. Ayrıca tazminatlara ek olarak yine ücretsiz iletişim hakkı, öğün yemeği ve konaklama imkanlarının da mağdura verilmesi zorunludur. Bu haklardan son 3 senelik uçuşlar için de faydalanılabilir. Bu kurallar sadece Avrupa Birliği havayolları için geçerlidir. Ancak istisnai durumlarda (elverişsiz hava koşulları, grevler ve hava trafiği kısıtlamaları vb.) hiçbir kuruma herhangi bir şekilde tazminat veya hak talebinde bulunulamaz. Ayrıca havalimanlarında kontuardaki görevlilerin yolculara, talep edildiği durumda yolcu haklarını içeren broşürü vermesi gerekir.