Hem ulusal hem uluslararası öneme sahip olan havayolu taşımacılığı bir yerden bir yere hızlı, konforlu ve güvenli ulaşmak isteyen insanlar için çok iyi bir ulaşım şeklidir. Özellikle 2010 yılından sonra kazandığı ivmeyle gelişmekte ve dünya üzerinde birçok noktayı birbirine bağlamaktadır. Sunduğu avantajlarla havayolu taşımacılığına olan talep de bu sebeplere bağlı olarak artmaktadır. Bu talepleri en iyi şekilde değerlendirmek isteyen havayolu şirketlerinin gayesi ise maksimum doluluk oranıyla uçaklarını uçurmaktır. Çünkü boş kalan her koltuk bu gayelerini gerçekleştirmek için ise kullandıkları uygulamalardan biri ise uçak kapasitesinden fazla bilet satmaktır (overbooking).
Overbooking/Overselling Nedir?
Dilimize İngilizce’den geçmiş olan bu tabir ‘’fiilen var olandan fazlasını satmak’’ anlamına gelmektedir ve havacılık için bu durum uçağın sunduğu kapasitenin %10 – %15 fazlası bileti satmak anlamına gelmektedir. Yani örneğin kapasitesi 100 olan bir uçak için 110 – 115 bilet satmaktır. Uygulamanın temel amacı; yolcunun uçağı kaçırması, biletinin tarihini değiştirmesi veya iptal etmesi ya da zamanında yaptırmadığı check-in gibi durumlara karşın en üst düzeyde tutmak istediği kapasitesidir. İşletmece için her koltuk bir maliyete karşılık gelmektedir ve koltuğun boş kalıyor oluşu ise diğerlerinin maliyetini arttırmakta ve işletmenin karına olumsuz etki eder.
Overbooking’eTakılan Yolcunun Hakları Nelerdir?
Havayolu şirketleri overbooking uygulamasından dolayı mağdur olan yolcular için ilk olarak VDB (Voluntary Denied Boarding) yani bir sonraki uçuş için bilet teklif ederler. Eğer yolcu bu teklifi kabul ederse bileti bir üst sınıfa yükseltilir ve aradaki süre boyunca konforu sağlanır. Bir sonraki bilet saati için 8 saatten fazla beklemesi gerekirse havayolu şirketi yolcu için konaklama yeri bulmak durumundadır. Tabi yolcunun bu teklifi kabul etmemek gibi bir seçeneği de vardır. Bu durumda yolcu tazminat hakkı kazanır. Yurtiçi uçuşlar için 100 €, yurtdışı uçuşlar için ise mesafeye göre 200 ile 600 € arasında olan tazminat için şirket isterse nakit isterse banka transferi şeklinde bu ücret ödenir.
