SHY-66. Hava Aracı Bakım Personeli Lisans Yönetmeliği’ni ifade eder. EASA Part-66 yönetmeliğine paralel olarak düzenlenmiştir. Lisans alma koşullarını ve lisans sahiplerinin yapacağı ilave işlemlerle ilgili gereklilikleri içerir.

Amaç

MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, sivil hava araçlarına bakım yapacak bakım personeli için düzenlenecek lisanslara ilişkin usul ve esasları belirlemektir.

Kapsam

MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, Genel Müdürlük tarafından yetkilendirilmiş olan bakım kuruluşları ile sivil hava aracı bakım lisansına sahip olan veya sahip olmak isteyen kişileri kapsar.

Lisans kategorileri

Kategori A Teknisyen: Yetkilendirme belgesindeki sınırlar içinde, lisans sahibinin bizzat yaptığı plânlı küçük hat bakım ve basit arıza giderme işlemleri sonrasında bakım çıkış sertifikası düzenleyebilme yetkisidir.

Kategori B1 Mekanik Teknisyen: A alt kategorisinin imtiyazlarını doğrudan kullanabilir. Lisansında bulunan hava aracı tipleri kapsamıyla sınırlı olmak kaydıyla aşağıda belirtilen konularda hem bakım çıkış sertifikası düzenleyebilir hem de B1 destek personeli olarak çalışabilir. Hava araçlarının güç üniteleri, mekanik ve elektrik sistemleri, yapısı, üzerinde bakım faaliyetlerini yaparlar.

a) A1 ve B1.1 Türbinli Uçaklar

b) A2 ve B1.2 Pistonlu Uçaklar

c) A3 ve B1.3 Türbinli Helikopterler

ç) A4 ve B1.4 Pistonlu Helikopterler

Kategori B2 Aviyonik Teknisyen: Lisansında bulunan hava aracı tipleri kapsamıyla sınırlı olmak kaydıyla aşağıda belirtilen konularda hem bakım çıkış sertifikası düzenleyebilme hem de B2 destek personeli olarak çalışabilir. Aviyonik ve elektrik sistemleri üzerinde bakım yapar. Güç üniteleri ve mekanik sistemler üzerindeki elektrik ve aviyonik sistemleri ilgilendiren işlemler ile söz konusu sistemlerin mekanik kısımlarının faal olup olmadıklarının tespiti için gerekli sadece basit testler içeren işlemleri yapar. Yetkilendirme belgesindeki sınırlar içinde, plânlı küçük hat bakım ve basit arıza giderme işlemleri yapar. Kategori B2 lisansı hiçbir A alt kategorisini içermez.

Kategori B3: Maksimum kalkış ağırlığı 2.000 kg veya daha aşağı olan piston motorlu uçaklarda hem bakım çıkış sertifikası düzenleyebilme hem de B3 destek personeli olarak çalışabilirler. Uçağın yapısı, güç üniteleri, mekanik ve elektrik sistemleri üzerinde bakım faaliyetleri yapar. Arıza tespiti ve arıza giderme işlemleri hariç, faal olup olmadıklarının tespit edilebilmesi amacıyla sadece basit testler gerektiren aviyonik sistemler üzerinde çalışır.

Kategori C Yetkili Üs Bakım Personeli: Üs bakımı sonrasında hava aracının bütünü için bakım çıkış sertifikası düzenleme yetkisidir.

Uçak Bakım Teknisyenleri; hava aracı gövde yapılarının, motorların, elektronik ve aviyonik sistemlerin muayenesini (kontrolünü), bakımını ve onarımını gerçekleştirir. Sorumluluk sahibi olmak bu mesleğin ilk koşuludur. Teknisyenlere yüzlerce insan hayatı emanet edilirken bunun yanı sıra karmaşık sistemlere sahip mühendislik harikası uçakların da daimi iyi çalışmasını sağlaması istenir. Uçak üzerinde birçok kullanılan alet ve araç nedeniyle iyi bir el becerisine sahip olmalı beklenir. Özellikle zaman baskısı altında işler yapıldığı için soğukkanlı olmak iş emniyeti için hayatidir. Uçak bakım teknisyeni SHY-66lisansı, kişinin yetkilendirildiği uçak üzerinde bakım ve arıza giderme işlemleri için onaylayıcı personel yetkisini içeren resmi belgedir. Peki, lisans sahibi olabilmek için ne yapmaları gereklidir?

Lisans Kategorileri Nelerdir?

Uçak teknisyenleri sahip oldukları lisans ve tecrübeye göre A “Hat bakım mekanik teknisyeni”, B1 “Hava aracı bakım teknisyeni (Mekanik)”, B2 “Hava aracı bakım teknisyeni (Aviyonik)” ve C “Hava aracı üs bakım mühendisi veya teknisyeni” olarak ayrılır. Alt kategorileri ise A1 “Türbin motorlu uçaklar”, A2 “Piston motorlu uçaklar”, A3 “Türbin motorlu helikopterler”, A4 “Piston motorlu helikopterler”, B1.1 “Türbin motorlu uçaklar”, B1.2 “Piston motorlu uçaklar”, B1.3 “Türbin motorlu helikopterler” ve B1.4 “Piston motorlu helikopterler” olarak belirlenmiştir.

SHY-66 Lisans Sahibi Olmak İçin Ne Yapılmalıdır?

Tecrübesiz, bilgi birikimsiz biri lisans alabilmesi üç yol bulunur.

1.Yol

Öncelikle kişi SHY-147 onaylı bir temel eğitim kuruluşunda teorik ve pratik eğitim almalıdır. Teorik eğitimi sırasında kategoriye özgü modül sınavlarını başarı ile geçtikten sonra pratik eğitime tabi tutulur. Pratik eğitim verilen ortam, sadece eğitim için tasarlanmış atölye, hangardan oluşan yerler olmalıdır. Teorik ve pratik eğitim sonunda COR ” Certificate Of Recognition” adlı belgeyi almaya hak kazanır. Pratik eğitimdeki ana amaç temel el becerisi kazandırabilmek ve emniyetli, kalite prosedürlerine uygun çalışma prensibi edindirebilmektir. Tecrübe kazanabilmek için SHY-145 onaylı bir kurumda çalışılmalıdır. SHY-147 onaylı bir kurumdan alınan eğitim sonrasında 2 yıl çalışıp kazanılan deneyimi kişi logbook’una kaydeder. COR ve Logbook kaydı ile SHY-66 lisansını alabilir.

2.Yol

SHY-147 onayı olmayan bir kuruluşta temel eğitime benzeyen elektrik mühendisliği, makine mühendisliği benzeri teknik içerikli eğitim alan kişi de lisans alabilir. Tüm modül sınavlarından geçmeli ve SHY-145 onaylı kuruluşta 3 yıl çalışıp kazanılan deneyimi logbook’una kaydetmelidir. Modül sınav sonuç belgesi ve Logbook kaydı ile SHY-66lisansını alabilir.

3.Yol

Kişi eğer temel eğitim almadan lisans almak isterse tüm modül sınavlarından geçmeli ve SHY-145 onaylı kuruluşta 5 yıl çalışıp kazanılan deneyimi logbook’una kaydeder. Modül sınav sonuç belgesi ve Logbook kaydı ile SHY-66lisansını alabilir.