resmin alt tagı

Motor Isı Göstergeleri

Hava araçlarında birçok parametre mevcuttur. Kokpit ekibinin bulunduğu bölümde sayısı oldukça fazla gösterge yer almaktadır. Çoğu zaman gözümüze karışık gelen bu sistem aslında uçuş ve ekip için oldukça önem arz etmektedir. İşte bu parametlerden en önemlilerden biri diyebileceğimiz ve ayrıca motor parametreleri için kritik önem taşıyan değer sıcaklıktır. Kokpit panelinde, motor parametlerinin belirli sıcaklık limitlerinde çalışması motorun kontrolünü sağlamak için oldukça önemlidir. Uçak ve Motor Tipine Bağlı Kokpitte Gösterilen Motor Sıcaklık Göstergeleri 

Bu bölümde farklı göstergeler yer almaktadır. Peki bu göstergeler nelerdir? Maddeler halinde sıralayacak olursak;

  • Dış hava sıcaklığı,
  • Motor silindir sıcaklığı,
  • Motor yağ sıcaklığı,
  • Egzoz gaz sıcaklığı,
  • Karbüratör sıcaklığı,
  • Türbin gaz sıcaklığı şeklinde ifade edilebilir.

Sıcaklık ölçümünde temel alınan iki prensip vardır. Bunlardan ilki metallerin genleşmesi prensibiyle alakalı bir durumdur. Diğer yöntem ise; elektriksek elemanlarla yapılan ölçümlerdir.  Havacılıkta küçük hava araçlarında en çok kullanılan sıcaklık ölçme yöntemi, bimetalik ölçme yöntemidir. Bu yöntemde; birbirinden farklı iki metal bir araya getirilerek ısı karşısında farklı değerlerde genleşme ve büzülmesi sağlanmaktadır. Sıcaklık ölçümünde kullanılan diğer yöntem ise elektriksel sistemlerle yapılan ölçümler demiştik. Elektriksel yöntemlerle sıcaklık ölçümünün temel prensibi ise elektrik elemanının direncinin sıklıkla değişimidir. Hava araçlarında kullanılan sistemlerde, direnci sıcaklık ile çok fazla miktarda artış gösteren metaller tercih edilmektedir. Bu tür göstergeler hava araçlarında düşük ve orta derece sıcaklıkları ölçmek için kullanılmaktadır.

Kokpit ekibinde yer alan bu tür göstergeler motorlarla olan gelişmeleri takip etmek için çok önemlidir. Bunun gibi birçok gösterge uçak elemanlarıyla ilgili birçok bilgiyi bize aktarmaktadır. Bu yüzden bizlerin anlaması, yorumlaması ve dikkat etmesi gereken önemli parametrelerdir.

Roket Burun Fırlatma Sistemi Nedir?

Etki tepki prensibine göre hareket eden roketlerin işlevi atmosfer içerisindedir. Bir uyduyu atmosfer dışına çıkarmak için tasarlanan roketlerde burun fırlatma sistemi, burun konisi biçiminde tasarlanmıştır.

Burun Konisi Nedir?

Burun Konisi, havaya gereksinim duymadan hareket yönüne ters bir yönde sıcak gaz püskürterek hareket eden roketlerde ve bazı uçaklarda bulunmaktadır. Aerodinamik direnci azaltan ve atmosferi yarmak için tasarlanan burun konisi, modern roketlerde ve bazı savaş uçaklarında sağlam metalden veya balsa ağaçlarından yapılmaktadır.

Burun konisinin gövde ile birleştirileceği yerde inceltilme çalışması yapılmaktadır. Bu çalışma sonrasında koninin, gövde kısmına çok sağlam vidalı halkalarla bağlantısı sağlanır. Uçaklarda ve mekiklerde burun konisi çok önemli bir konuma sahiptir. Burun konisi uçak ve mekiklerde yer almaz ise aerodinamik direnç artar. Aynı zamanda atmosferin etkisiyle hava aracı yavaşlamaya başlar.

Burun Konileri Kaç Çeşittir?

  • Konik Burun Konisi: Üretim kolaylığı ve sürükleme özelliklerinden dolayı yaygın olarak kullanılan burun konisi çeşididir.
  • Ojiv Burun Konisi: Bakıldığı zaman silah mermisini anımsatan ojiv burun konisi, ucunun sivri ve yanal yüzeylerinin kavisli olması nedeniyle diğer burun konisi çeşitlerinden ayrı olarak göze çarpmaktadır.
  • Eliptik Burun Konisi: Dünyanın güneş etrafında dolanırken çizdiği yörünge biçiminde tanımlanan eliptik burun konisi, geometrik bir şekil olan elips biçimindedir.
  • Parabolik Burun Konisi: Ojiv burun konisine benzeyen parabolik burun konisinin ucu sivri olmayıp daha küt şekillidir. Aynı zamanda yanal yüzeyleri ojiv burun konisine göre daha az kavislidir.

Roketlerin uçuşları esnasında maruz kaldıkları sürtünme kuvvetinden dolayı, uçuş hızlarına bağlı olarak burun şekilleri farklılık göstermektedir.

Sesten yavaş (subsonik) roketlerde burun konileri eliptik ve parabolik burun konileri kullanılırken, sesten hızlı (süpersonik) roketlerde ojiv ve konik burun konileri kullanılmaktadır.

Roket Motorları İle Jet Motorları Arasındaki Fark Nelerdir?

Roket motorları ile jet motorları arasında büyük farklar bulunmaktadır.

Jet motorları yanıcı maddeyi yanlarında taşırken, yakıcı madde olan oksijeni gazını atmosferden temin etmektedirler. Roketler ise hem yanıcı hem de yakıcı maddeyi beraberinde taşıyarak, oksijen gazını atmosferden temin etmezler.

Denilebilir ki uzay içerisinde oksijen gazı yer almadığı için jet motorlarının roketlere kıyasla uzayda çalışması mümkün değildir.

resmin alt tagı

Herkes İçin Havacılık Derneği, 2015 yılında öğrenciler tarafından kurulan ve yönetilen bir dernek olarak İLK ve TEK olma özelliğiyle havacılık tarihine imzasını bırakmıştır.

Bugün itibariyle ise 3150+ üyesi ve 7 temsilciliği ile Havacılığın En Büyük Sivil Toplum Kuruluşu haline gelmiştir.

Mail Formu

     

    İletişim

    Yenişehir Mahallesi Osmanlı Bulvarı No:2 Ayport Sitesi A Blok Ofis No:2
    Pendik/ İstanbul

    info@herkesicinhavacilik.com