Uçaklarda Kullanılan Otomatik İniş Sistemleri Nasıl Çalışır?

Teknolojinin havacılık sektöründe gelişmesi ile uçaklar havalimanına yaklaşma prosedürlerini ve iniş prosedürlerini otomatik olarak yapma kabiliyeti kazanmışlardır. Otomatik iniş sistemleri uçuş ekibinin iniş sürecinde görüş mesafesinin az olduğu hava durumlarında inişi güvenli bir şekilde icra edebilir.

Havacılık sektöründe otomatik iniş sistemleri, ILS (Instrument Landin System) yani Aletli İniş Sistemi denir.

ILS Bileşenleri Nelerdir?

ILS dört farklı bileşenden oluşur. Bunlar; Localizer, Glide Slope, Markerlar ve Yaklaşma Işık Sistemleridir.

Localizer, bir uçağın iniş sırasında pist ile yatay olarak hizalanmasını sağlayan bir tür radar sistemidir.

Glide Slope, bir uçağın iniş sırasında piste yaklaşma açısının dikey olarak hizalanmasını sağlayan bir tür radar sistemidir.

Markerlar, ILS sisteminde bulunan navigasyon noktalarını ifade eder. Bu markerlar, pilotlara uçağın iniş sürecinde belirli referans noktalarını sağlamak için kullanılır. Temel olarak üç tür marker bulunur:

• Outer Marker (Dış Marker), bir uçağın havaalanına yaklaşırken genellikle 4 ila 7 mil (deniz mili) uzaklıkta bulunan bir noktadır. Pilotlara, ILS’nin başlangıcına yaklaşıldığını ve uçağın alçalma ve hizalanma sürecine girmesi gerektiğini belirten bir referans noktasıdır.
• Middle Marker (Orta Marker), genellikle uçağın pistten yaklaşık 1 ila 1.5 mil uzaklıkta bulunan bir noktadır. Bu marker, pilotlara uçağın yaklaşık olarak piste ne kadar yaklaştığını gösterir. Orta marker geçildiğinde, pilotlar genellikle iniş sürecinin son aşamasına girdiklerini bilirler.
• Inner Marker (İç Marker), bir uçağın pistin yakınında, genellikle 0.2 ila 0.3 mil uzaklıkta bulunan bir noktadır. İç marker, pilotlara uçağın son yaklaşma aşamasına girdiklerini ve inişe hazırlanmaları gerektiğini belirtir.

Yaklaşma ışık sistemleri, bir uçağın iniş sırasında havaalanına güvenli bir şekilde yaklaşmasına ve doğru bir şekilde hizalanmasına yardımcı olan bir dizi ışık sistemini ifade eder. Bu sistemler, görüş mesafesi düşük olduğunda veya hava koşulları zor olduğunda pilotlara rehberlik sağlamak için tasarlanmıştır.

PAPI (Precision Approach Path Indicator – Hassas Yaklaşma Yolu Göstergesi): PAPI, uçağın doğru bir iniş yolu üzerinde olup olmadığını belirlemek için kullanılan bir sistemdir. Genellikle pistin yanında veya pistin sonunda yerleştirilen kırmızı ve beyaz renkteki ışıklardan oluşur. Uçağın doğru eğimde olup olmadığını anlamak için pilot, PAPI ışıklarının rengini gözlemleyebilir. İdeal yaklaşma için, iki beyaz ve iki kırmızı ışığın görünmesi beklenir.

RA (Radio Altimeter – Radyo Altimetre) Nedir?

Otomatik iniş sistemleri, uçağın yere ne kadar yaklaştığını belirlemek için radyo altimetre gibi sensörleri kullanır. Bu, uçağın otomatik olarak alçalmasını ve iniş sürecini yönetmesini sağlar.

Bu alt başlıklar, otomatik iniş sistemlerinin temel bileşenlerini ve işlevlerini kapsar. Ancak, her uçak modelinde bu sistemlerin tasarımı ve özellikleri farklılık gösterebilir.