resmin alt tagı

EICAS Nedir?

EICAS (Motor Gösterge ve Mürettebat Uyarı Sistemi), Boeing, Bombardier ve Embraer gibi üreticilerin uçaklarında bulundurduğu, motor ve uçaktan gelen bazı verileri EFIS ekranlarda gösteren sistemdir. Bu sistemin amacı ise pilotu göstergelerle boğmamak, pilotun odağını uçuş üzerinde toparlamak ve acil bir durum sırasında pilotun daha kısa sürede aksiyon almasını sağlamaktır.

EICAS Nasıl Çalışır?

Bildiğiniz üzere uçaklar gelişmiş teknolojik sistemlere ve sensörlere sahiptir. Bu sensörlerden gelen veriler bilgisayarlarda toplanır, işlenir ve EICAS ekranlarına aktarılır. Bu sayede pilotlar, EICAS ekranlarında uçağa ait verilere erişebilir hatta bu veriler sayesinde uçaklarını daha efektif bir şekilde kullanabilir.

EICAS ile Görüntülenebilen Veriler

EICAS ile birçok veriye pilotlar erişebilir bunlardan bazıları aşağıdaki gibidir:

  • Her bir motora ait veriler (Egzoz Gazı Sıcaklığı, N1, Yağ Basıncı, Yağ Sıcaklığı, N2, İtki, Titreşim)
  • Yakıt durumu,
  • Kabin basıncı,
  • Dış basınç,
  • Yolcu ve kargo kapıları,
  • İniş takımları,
  • Tekerlerdeki gaz basıncı,
  • Durum (STS),
  • Hidrolik ve Pnömatik sistemlere ait bilgiler,
  • İklimlendirme ve basınçlandırma sistemlerine ait bilgiler,
  • APU
  • Slat, Flap ve Spoiler pozisyon bilgileri,
  • Elektrikli sistemlere ait veriler EICAS’da görüntülenebilir.

EICAS Renk Kodları

EICAS ile görüntülenebilen veriler çeşitli renklerde pilotlara sunulur. Renk kodları sayesinde pilotlar daha hızlı bir şekilde odaklanarak uçuşu daha rahat yönetebilmektedirler. EICAS sistemlerine ait renk kodları aşağıdaki şekildedir:

  • Kırmızı: Acil müdahale gerektiren durumlar,
  • Amber: Mürettebat bilinçli olmalıdır, acil müdahale gerektirmez;
  • Yeşil: Donanım normal çalışıyor,
  • Beyaz: Kabin ekibine rehberlik edecek açıklamalar,
  • Mavi: Bir problemle karşılaşıldığında gerçekleştirilmesi gereken eylemler,
  • Magenta: Belirli bir donanım için geçerli olan mesajlar.

EICAS ve ECAM Farkı

EICAS ve ECAM aynı işlevi gören iki farklı sistemdir; EICAS ağırlıklı olarak Boeing, Bombardier ve Embraer uçaklarında bulunmaktayken ECAM ise Airbus uçaklarında bulunur. ECAM sisteminde acil durumlarda ne yapılması gerektiğini açıklayan QRH (Hızlı Referans Kitapçığı) sistemde gömülü olarak bulunurken EICAS sistemlerinde pilotlar acil durumlarda fiziksel bir kılavuza ihtiyaç duymaktalardır.

Motor Isı Göstergeleri

Hava araçlarında birçok parametre mevcuttur. Kokpit ekibinin bulunduğu bölümde sayısı oldukça fazla gösterge yer almaktadır. Çoğu zaman gözümüze karışık gelen bu sistem aslında uçuş ve ekip için oldukça önem arz etmektedir. İşte bu parametlerden en önemlilerden biri diyebileceğimiz ve ayrıca motor parametreleri için kritik önem taşıyan değer sıcaklıktır. Kokpit panelinde, motor parametlerinin belirli sıcaklık limitlerinde çalışması motorun kontrolünü sağlamak için oldukça önemlidir. Uçak ve Motor Tipine Bağlı Kokpitte Gösterilen Motor Sıcaklık Göstergeleri 

Bu bölümde farklı göstergeler yer almaktadır. Peki bu göstergeler nelerdir? Maddeler halinde sıralayacak olursak;

  • Dış hava sıcaklığı,
  • Motor silindir sıcaklığı,
  • Motor yağ sıcaklığı,
  • Egzoz gaz sıcaklığı,
  • Karbüratör sıcaklığı,
  • Türbin gaz sıcaklığı şeklinde ifade edilebilir.

Sıcaklık ölçümünde temel alınan iki prensip vardır. Bunlardan ilki metallerin genleşmesi prensibiyle alakalı bir durumdur. Diğer yöntem ise; elektriksek elemanlarla yapılan ölçümlerdir.  Havacılıkta küçük hava araçlarında en çok kullanılan sıcaklık ölçme yöntemi, bimetalik ölçme yöntemidir. Bu yöntemde; birbirinden farklı iki metal bir araya getirilerek ısı karşısında farklı değerlerde genleşme ve büzülmesi sağlanmaktadır. Sıcaklık ölçümünde kullanılan diğer yöntem ise elektriksel sistemlerle yapılan ölçümler demiştik. Elektriksel yöntemlerle sıcaklık ölçümünün temel prensibi ise elektrik elemanının direncinin sıklıkla değişimidir. Hava araçlarında kullanılan sistemlerde, direnci sıcaklık ile çok fazla miktarda artış gösteren metaller tercih edilmektedir. Bu tür göstergeler hava araçlarında düşük ve orta derece sıcaklıkları ölçmek için kullanılmaktadır.

Kokpit ekibinde yer alan bu tür göstergeler motorlarla olan gelişmeleri takip etmek için çok önemlidir. Bunun gibi birçok gösterge uçak elemanlarıyla ilgili birçok bilgiyi bize aktarmaktadır. Bu yüzden bizlerin anlaması, yorumlaması ve dikkat etmesi gereken önemli parametrelerdir.

Kokpitteki Gösterge ve Sayaçların Görevleri

Uçuş göstergeleri, uçakların paneli üzerinde yer alı. İstikamet, yatış, yunuslama, kayış, hız ve yükseklik gibi uçağın yaptığı hareketler hakkında bilgi veren saatlerdir. Bu göstergeler vakum, pito-statik, cayroskobik ve manyetik esaslar durumuna bakarak harekete geçirilirler. Bir Uçakta Mevcut Olan Uçuş Göstergeleri

  1. Altimetre: irtifayı ölçerken kullanılan bir cihaz türüdür. Yüksekliği metre ya da feet şeklinde gösterir.
  2. Hız göstergesi: hız saati olarak da bilinmektedir. Statik hava basıncı ile pilot basıncı arasındaki farkı ölçen bir basınç göstergesidir. Kalkış için gereken sürate ulaşıldığını gösterir. Pilotun stall süratinin üstünde olduğunu gösterir. Gaz ayarlarına yardımcı olur.
  3. Varyometre: hava aracının 1 dakikadaki dikey hızını gösterir. Uçaklarda 2 adet bulunmakta olup pilotların gösterge panellerindedir.
  4. Jiroskop: Gyroscope adı da verilen bu gösterge sayesinde uçağın yönü ve konumu bulunur. Uçağın içerisinde bulunan bazı aletlerle beraber çalışırlar.
  5. Standby Horizon: diğer adıyla Suni Ufuk adı verilen bu gösterge ise ufuk çizgisini temsil eden çizgiler sayesinde uçağın konumu fark etmeksizin gerçek ufuk çizgisine paralel olarak kalmaya devam eder.
  6. Attitude Director Indicator: Konum Yön Göstergesi adı da verilen bu gösterge jiroskoptan aldığı bilgiler neticesinde süzülüş açısını, uçağın dönüş ve yatışını gösteren bir göstergedir.
  7. Directional Gyro: Yön Göstergesi adı da verilen bu gösterge uçağın derece olarak yönünü bildirir. Uçakta iki adet bulunup genellikle aviyonik kompartımanında bulunmaktadırlar.
  8. Horizontal Stuation Indicator: Yatay Durum Göstergesi adı da verilen bu gösterge yön, radyo yolu ve süzülme açısını gösteren göstergedir. Pilotlar bu göstergeler sayesinde gelinen ve gidilen rotaları görür ve uçağın pozisyonunu tespit edebilir.
  9. Vertical Gyro: Durum Jiroskopu adı da verilen bu göstergeler pitch ve roll kumandalarını hissedip sinkrolar vasıtası ile oto pilot ve radar sistemine bilgi verir.

Dolayısıyla genel olarak kokpit içerisinde bulunan göstergelerin görevleri bu şekildedir.

resmin alt tagı

Herkes İçin Havacılık Derneği, 2015 yılında öğrenciler tarafından kurulan ve yönetilen bir dernek olarak İLK ve TEK olma özelliğiyle havacılık tarihine imzasını bırakmıştır.

Bugün itibariyle ise 3150+ üyesi ve 7 temsilciliği ile Havacılığın En Büyük Sivil Toplum Kuruluşu haline gelmiştir.

Mail Formu

     

    İletişim

    Yenişehir Mahallesi Osmanlı Bulvarı No:2 Ayport Sitesi A Blok Ofis No:2
    Pendik/ İstanbul

    info@herkesicinhavacilik.com