MMEL ve MEL Nedir?
Uçakların emniyet içinde uçuşlarını gerçekleştirebilmeleri adına uçuş öncesi ve sonrası kontroller gerçekleştirilir. Uçak üzerindeki teçhizatların asgari düzeyde çalışır durumda yani uçuşuna engel oluşturmayacak ve uçuşu tehlikeye atmayacak kadar uçuşa elverişli olması gerekmektedir. Bu noktada MEL (Minimum Equipment List) yani Asgari Teçhizat Listesine ve MMEL (Master Minimum Equipment List) yani Temel (Ana) Asgari Teçhizat Listesine başvurulur.
MEL (Minimum Equipment List)
Uçağın emniyetli uçuş yapabilmesi adına gerekli olan sivil havacılık otoritesi tarafından belirlenen ve yayınlanan minimum teçhizat listesidir. Olası bir arıza durumunda pilotun kontrol ettiği bu liste parça veya parçaların kritiklik seviyesine ve uçuşa engel olup olmama durumuna göre uçuşun iptaline kadar karar alınabilir. MEL hazırlanırken MMEL ile uyumlu olmasına dikkat edilir. Hatta daha kısıtlayıcı bir şekilde hava aracı işleticisi tarafından da hazırlanabilir. Bu listede hava aracındaki tüm ekipmanlar mevcuttur.
MEL özelleştirmesi aşağıdakilere dayanmaktadır:
- Uçak tipi, varyantı ve seri numarası
- Operasyon tipi, uçak boyutu ve kapasitesi, uçuşa elverişlilik direktifleri, MMEL ekleri, STC’ler vb. ile ilgili geçerli düzenlemeler ve operatöre verilen özel onaylar (CAT II, PBN, RVSM, ETOPS…)
MMEL (Master Minimum Equipment List)
MMEL uçak üreticisi tarafından belirlenir ve ulusal havacılık otoritesi tarafından onaylanır. Belgenin amacı, güvenli operasyonları tehlikeye atmadan hangi ekipman ve tefrişatın çalışmayabileceğini detaylandırmaktır. MMEL geliştirilirken aşağıdakiler de dahil olmak üzere bir dizi faktör dikkate alınır:
- Arızaların mühendislik ve uçuş testleri
- Çalışmayan parçaların uçuş emniyeti ve mürettebat üzerindeki etkileri
- Çoklu arızaların etkisi