Uçaklarda lövye ve Joystick uçağın hareketini kontrol eden kumandalardır.
Lövye ve Joystick
Pilot, lövyeyi hareket ettirerek uçağın yönünü ve yüksekliğini kontrol eder. Lövye, pilotun uçuş kontrol yüzeylerine (ailerons, elevators ve rudder gibi) girdi yapmasına yardımcı olur ve pilotun uçağı istenen şekilde yönlendirmesini sağlar. Bu sayede uçağın kontrolü sağlanmış olur.
Joystick, pilotun elinde bulunan kolu olan bir cihazdır. Genellikle kokpitin ön tarafında bulunur ve pilotun eliyle kolayca kullanılabilmesi için ergonomik bir yapıya sahiptir. Joystick, uçağın yönünü, yüksekliğini ve eğimini kontrol etmek için kullanılır. Pilot joysticki ileri veya geri hareket ettirerek uçağın yönünü belirler. Sağa veya sola döndürerek uçağın yatışını kontrol eder. Ayrıca yukarı veya aşağı hareket ettirerek uçağın yüksekliğini ayarlar.
Joystick, çok sayıda sensör ve elektronik bileşenlerle bütünleşmiş olarak çalışır ve pilotun girdilerini uçak kontrol sistemi tarafından anlaşılır hale getir. Bu sayede pilot, uçağın istenen şekilde yönlendirilmesini sağlar ve uçuş kontrol yüzeylerine gerekli komutları iletebilir.
Uçak kontrolünde kullanılan lövye ve joystick genellikle aynı işlevi yerine getirir, ancak tasarımsal farklılıkları vardır. Lövye genellikle bir sap şeklinde ve pilotun eliyle sıkıca kavranabilen uzun bir griftir. Joystick ise genellikle daha kısa ve yuvarlak bir tasarıma sahiptir.
Lövye Kullanımının Avantajları
- Ergonomi: Lövye, genellikle pilotların eline daha doğal bir şekilde oturur, bu da uzun uçuşlarda daha az yorgunluk anlamına gelir.
- Hassasiyet: Lövye genellikle daha uzun bir kolu olduğundan, pilotlara daha hassas kontrol imkânı sağlar.
Joystick Kullanımının Avantajları
- Hızlı Tepki: Joystick, daha kısa bir hareket mesafesine sahiptir, bu da hızlı tepki verme yeteneğini artırır.
- Dijital Kontrollerle Uyumlu: Joystick, dijital uçuş sistemleriyle daha iyi uyum sağlayabilir, çünkü genellikle elektronik kontrollerle entegre edilebilir.
Her iki kontrol yöntemi de pilotun tercihlerine, uçağın tasarımına ve kullanım amacına bağlı olarak seçilebilir. Lövye genellikle büyük uçaklarda, özellikle de ticari uçaklarda tercih edilirken, joystick daha küçük uçaklarda ve genellikle hafif uçaklarda kullanılır. Bu tür uçaklarda joystick manevra kabiliyetini arttırır.
