Atmosferin katmanları dünyaya yakınlıkları sırasıyla,
- Troposfer
- Stratosfer
- Mezosfer
- Termosfer
- Egzosfer’dir
Troposfer katmanında meteorolojik olaylar görülmediğinden uçakların en rahat uçuş gerçekleştirdikleri katman troposfer katmanı olarak bilinmektedir.
Hangi Uçak Hangi Katmanda Uçar?
Troposfer katmanında uçuşun rahat olmasından kaynaklı hafif uçaklar ve helikopterler troposfer katmanında seyrüsefer gerçekleştirirler. Ayrıca hafif uçakların basınç kabinleri olmamasından dolayı troposfer katmanı hafif uçaklar için daha güvenlidir. Ticari uçaklar ise türbülansın ve hava trafiğinin daha az yoğun olduğu stratosfer katmanında uçuşlarını gerçekleştirirler. Jet uçakları da aynı ticari uçaklar gibi stratosfer katmanında rahatlıkla uçuş gerçekleştirebilirler.
Uçaklar Kaç Fitte Uçarlar?
Ticari uçakların birçoğu stratosferin alt kısımlarını oluşturan 30.000 ile 39.000 fit arası yüksekliklerde seyrüseferlerini gerçekleştirirler. Ticari uçaklar için maksimum uçuş yüksekliği 42.000 fit ile sınırlandırılmıştır. Fakat uçak tipinden uçak tipine göre verimli uçuş yüksekliği değişiklik gösterebilmektedir. Bundan kaynaklı Concorde uçak tipi verimli uçuşunu gerçekleştirebilmek için 50.000 ila 60.000 fit yüksekliğe çıkması gerekmektedir. Bu yükseklik ticari uçakların sıklıkla uçmadıkları alan olarak adlandırılır.
Uçaklar Neden Yüksek İrtifada Uçar?
Uçakların yüksek irtifada uçmalarının başlıca sebepleri bulunmaktadır. Örneğin,
- Yakıt Verimliliği: Havanın yüksek katmanlara doğru çıkıldıkça incelmesinden kaynaklı uçaklar yakıttan tasarruf sağlayabilmektedirler. Fakat yüksek irtifada uçmanın kötü yanlarından biri de oksijen azlığıdır. Uçak motorları jet yakıtlarını oksijen ile yaktığından çok yüksek irtifalarda bu durum uçak motorları için tehdit oluşturabilmektedir.
- Hava Trafiği: Yüksek fitte uçan ticari uçaklar hava trafiğinden dolayı zamandan tasarruf sağlayarak varış noktalarına daha kısa sürede veya tam zamanında varmak konusunda avantaj sağlayabilmektedirler.
- Türbülans: Yüksek fitlere doğru çıkıldıkça türbülanstan kaçmakta kolaylaşacağı için ticari uçaklar yüksek fitlerde daha güvenli ve sorunsuz uçuş yapabilme avantajı sağlayabilmektedir.
