Günümüz uçakları bildiğiniz üzere fosil yakıtla uçmaktadır ve dünyadaki fosil yakıt rezervlerinin 2040’lı yıllarda biteceği tahmin ediliyor. Kara taşıtlarında elektrik enerjisini depolamak ve tedarik etmek basit bir işlem ve çağımız otomobilleri regülasyonlarının sıkı olması yüzünden hibrit ve elektrikli olarak üretilmeye başlamıştır. Dizel motorlu araç kullanımının bazı bölgelerde yasaklanması, bu süreci hızlandırmıştır. Ancak havacılıkta elektrik enerjisinin kullanımı yakın gelecekte çok zor zira batarya ve şarj teknolojileri havacılık sektöründe kullanılabilmesi için günümüzde fazlasıyla yetersiz. Solar Impulse tarzı hava araçları da ticari havacılık için pek uygun görünmüyor. O zaman çareyi biyoyakıt teknolojilerinde aramalıyız. Biyoyakıt nedir, neden havacılıkta kullanılımalıdır sorularını cevaplamadan önce günümüz uçaklarında kullanılan yakıtlar hakkında bilgi sahibi olmamız gerekiyor. Gelin, bir göz atalım.
Günümüz Uçaklarında Kullanılan Yakıt Türleri
Günümüzde kullanılan uçaklar farklı yakıt türleri kullanmaktadır. Jet yakıtlarını kerozen bazlı ve nafta bazlı olmak üzere iki başlık altında inceleyebiliriz. Türbin motorlu uçaklar kerozen bazlı yakıtlar olan Jet A, Jet A-1, JP-5 ve nafta bazlı yakıtlar olan Jet B ve JP-4 yakıtlarını kullanmaktadır. Askeri havacılıkta kullanılan yakıt ise temelinde Jet A-1 ile aynı olan JP-8’dir ve kerozen bazlıdır. Bunun yanında 100 oktanlı Avgas yakıtı da piston motorlu uçaklarda kullanılmaktadır.
Biyoyakıt Nedir?
Biyoyakıtlar; biyokütleden elde edilebilen, üretim maliyetleri düşük ve verimli bir yakıt türüdür. Biyoyakıtlar üretim teknolojileri bakımından birincil ve ikincil olmak üzere iki alt başlığa ayrılabilir. Birincil biyoyakıtlar odun, talaş, hayvansal ve bitkisel atıklar ve çöplük gazlarından üretilebilirken ikincil biyoyakıtlar ise birincil biyoyakıtların iyileştirilmesinden elde edilmektedir.
Havacılıkta kullanılan yakıtlardan beklenti ucuz olup verimli yanma sağlayabilmektir. Günümüzde kullanılan yakıtların niteliği de bu yöndedir.
Havacılıkta Biyoyakıtlar Kullanılabilir mi?
Havacılıkta fosil yakıtlara alternatif olan biyoyakıtla uçabilen uçaklar mevcuttur ancak bu uçaklar deneysel uçaklar olup 2 kişilik ve ticari amaçlara hizmet etmeyen uçaklardır. Ticari uçaklara yönelik geliştirilen yakıtlar ise tek başına kullanılamamaktadır. Bu yakıtlar jet yakıtları ile %5 ila %20’lik bir oranda karıştırılarak kullanılabilmektedir ancak biyoyakıt üretim teknolojileri bu iş için yeterince gelişmiş olmadığından biyoyakıtların üretimi jet yakıtlarına göre pahalıdır. Yakın bir gelecekte ise %100 biyoyakıtla uçan ticari uçakları semalarda görebiliriz.
Alternatif Olarak: Sentetik Jet Yakıtları
Sentetik jet yakıtları, biyoyakıtlara göre daha başarılı alternatiflerdir. Kömürlerden proliz yöntemiyle elde edilebilir veya alkollerin oksijensizleştirilmesiyle üretilebilmektedir. Ancak biyoyakıtlarda olduğu gibi sentetik jet yakıtlarının üretim maliyetleri oldukça fazladır ve konvansiyonel jet yakıtları ile rekabet edememektedir.