Sovyetler Birliği’nin havacılığa kattığı önemli eserlerden biri Ekranoplan, namı diğer Hazar Denizi Canavarı nedir? Project 903 adıyla ortaya çıkan Ground Effect Vehicle yani yer etkisi aracı.
Yer Etkisi Nedir?
Bir hava taşıtının bir yüzeye yakın uçtuğunda uçuş karakterinin değişmesi. Yer etkisi, en kuvvetli yerden “bir kanat açıklığı” yükseklikteki aralıkta hissedilir ve yere yaklaştıkça etki artar. Yer etkisi taşımayı artırırken sürüklemeyi azaltır.
Nereden Çıktı?
MD-160, Project 903, Lun sınıfı Ekranoplan ya da Hazar Denizi Canavarı olarak bilinen bu araç, Sovyetler Birliği zamanında Rostislav Alexeyev tarafından tasarlanmıştır. Deneysel bir araç olan Ekranoplan, taşıma ve saldırı amaçlarına hizmet etmesi amacıyla tasarlanmıştır.
Özellikleri
Altı adet P-270 Moskit füzesi taşıyıp kullanabilen bu canavar, sekiz adet NK-87 Turbofan motorundan güç almaktadır. Toplam dört adet 23mm’lik makineli topu bulunan bu aracı toplam on beş kişilik mürettebat kontrol etmektedir. 100 ton taşıma kapasitesi ile 1.900km’lik menzile sahiptir.
1990’ların sonuna kadar hizmette kalırken, hizmetinin son zamanlarında maddi kaynak bulamadığı için âtıl durumda kalmıştır. Sovyetler Birliği’nin çöküşü ile birlikte hiç yüzüne bakılmayan bu araç, 2020 yılına kadar bir kıyıda öylece beklemekteydi. 2020 yılında gerçekleştirilen taşıma operasyonu ile Derbent şehrinde halka açık bir şekilde sergilenmeye başlamıştır.
İlk ve tek GEV (ekranoplan) kullanıcısı olan Sovyetler Birliği’nden sonra ABD de bir ground effect vehicle projesine girişmiş, ancak sonuç alamamıştır.