Uçakların yapmış olduğu acil inişler arasında denize acil iniş; hava aracında meydana gelen sorun nedeniyle, hava aracının su yüzeyine çarparak inişini gerçekleştirmesidir. Su yüzeyi ile temas eden uçak, suda yüzebilecek şekilde tasarlanmamış ise hava aracı batacaktır.
Havacılık Tarihinde Su Üzerine İniş Gerçekleştiren Uçaklar Var Mıdır?
Ticari yolcu uçaklarının su üzerine inişlerinin gerçekleşip gerçekleşmediğini havacılık tarihi üzerinden inceleyelim.
2009 yılında US Airways’e ait ticari yolcu uçağı kalkışından bir müddet sonra kaz sürüsü ile karşılaşmış ve kaz sürüsü ile çarpışan uçağın motorları önemli derecede hasar almıştır. Büyük bir tedirginliğin ve korkunun sardığı yolcular için en soğukkanlı davranan mürettebat ya uçağı ABD’nin en yoğun şehirlerinden birine çarparak indirecekti ya da Hudson nehri üzerine indirerek büyük bir facianın önüne geçecekti. US Airways’in 150 yolcusu bulunan A320 tip uçağını Hudson Nehri üzerine indirmeye karar veren deneyimli pilot Kaptan Sully, kuşların uçağa çarpmasından sonra sadece 6 dakika içerisinde ve acil durum ekiplerinin hızlı geri dönütleri ile uçağı emniyetli bir şekilde Hudson Nehri üzerine indirmiştir. Tarihte filmlere bile konu olan bu mucizevi inişte 150 yolcunun tamamı burunları bile kanamadan uçak içerisinden çıkarılmıştır.
Havacılık tarihinde su üzerine iniş gerçekleştiren bir diğer örnek ise, 2013 yılında Endonezya’nın Bali adasındaki pisti kaçıran Lion Air’e ait B737 tipi yolcu uçağının suya çarparak inişini gerçekleştirmesidir. Bu inişte 101 yolcusu olan uçakta, yolculardan hayatını kaybeden olmamıştır.
Ticari Yolcu Uçaklarının Su Üzerine İnişi Tehlikeli Midir?
Havacılık tarihinde ne kadar suya inişi başarılı bir şekilde gerçekleştiren pilotlar olsa da su üzerine çarparak iniş son derece tehlikelidir.
Havacılık tarihinde su üzerine inişler genellikle motor arızası veya yakıtı tükenmesinden kaynaklanmaktadır. Acil inişler arasında bulunan suya iniş durumları için pilotlara kapsamlı bir eğitim verilmemektedir.
Sadece bir kılavuz okutulup, bir sınıf tartışma yaptırılarak bu konu üzerinde eğitim sırasında pek durulmamaktadır. Ticari Yolcu Uçaklarının Suya İniş Prosedürleri Nelerdir?
Suya inişlerde pek çok ince prosedürler bulunmaktadır. Çünkü bu durum piste iniş gibi olmayıp pilotun kontrolü dışında gerçekleşen, dikkate alınması gereken değişkenler bulunmaktadır.
Bu değişkenlerden en belirgin olanı dalgalardır. Dalgalar ne kadar çok olursa iniş o kadar tehlikeli olur. Bu durumda pilotlar uçağı dalgalara karşı değil de uçağın ve yolcuların yaralanmaması için uçağı dalgalara paralel biçimde indirmeye çalışırlar. Aynı zamanda su üzerine inişlerde pilotlar kanatların sert darbe almaması için, kanatları düz tutmalı ve kabin ekibi gevşek olan her şeyi bağlamalıdır. Havanın elverişli, görüşün açık olduğu durumlarda pilotlar uçak üzerinde daha iyi bir kontrol sağlar. Denilebilir ki suya inişlerde meteorolojik şartlar önemli bir faktördür.
Kısacası pilotlar, suya iniş sırasında sert bir iniş yerine yumuşak bir dokunuş ile inişi gerçekleştirmelidir. Çarpmayla uçağın kırılıp sel gibi felaketlerin oluşmaması, uçağın parçalanmaması için pilotlar bahsetmiş olduğum tüm bu değişkenleri dengelemektedirler.